داروی بدون نسخه به دارویی گفته می شود که برای تهیه آن نیاز به نسخه پزشک نمی باشد. معمولاً در هر کشوری بنا به متغیرهای گوناگون فهرستی از داروها در این دسته قرار می گیرند. این فهرست در کشورهای مختلف متفاوت است. به طور معمول شامل مکمل های غذایی، مسکن های پر کاربرد و بدون ایجاد وابستگی، ضدحساسیت ها و تب برها و ضداحتقان ها در این دسته از داروها قرار می‌گیرند.
مصرف بسیاری از داروهای ضد درد به این معنا نیست که استفاده دائمی از آنها ایمن است. در اینجا رایج ترین اشتباهات حین مصرف داروهای بدون نسخه بیشتر معرفی شده است:
داروهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا
– برخی از دسته های دارویی بدون نسخه برای درمان عطسه، گلودرد، سردرد، تب، آبریزش بینی و … می تواند با عوارض جانبی مانند افزایش فشار خون، تشدید علائم آسم، و یا احتباس ادراری شود. این مهم است که دوز مناسب این داروها را طبق برچسب روی آنها مصرف کنید و یا با پزشک در مورد دوز مناسب دریافتی مشورت نمایید.
داروهای ضدالتهابی
– ضدالتهاب های غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و … اگرچه در درمان دردهایی مانند سردرد یا درد عضلانی می تواند معجزه کند، اما به این معنا نیست که هنگام ابتلا به این دردها به طور مداوم دست به سوی داروهای ضدالتهابی ببرید. این دسته داروها می توانند خطر ابتلا به مشکلاتی از قبیل خونریزی دستگاه گوارش و نارسایی کلیه را افزایش دهند. قبل از مصرف این داروها بخصوص اگر مبتلا به نارسایی عملکرد کلیه یا مشکل زخم معده هستید، صحبت کنید و یا این که آنها را حتما با وعده های غذایی مصرف کنید. همچنین باید بدانید که نوع کارکرد این دسته داروها مشابه هم بوده و استفاده از بیش از یکی از آنها می تواند باعث افزایش بروز عوارض جانبی شود. سعی کنید هر دارو را در دوره خاص خود استفاده کنید تا ببینید برای هر کدام از مشکلاتتان، کدام بهتر جواب می دهد. برای مثال ممکن است به مرور متوجه شوید که سردردتان با ایبوپروفن زودتر بهبود می یابد، درحالی که ناپروکسن باعث تسکین درد عضلانی می شود. اما اگر بعد از استفاده از این داروها هنوز دچار مشکل بودید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
استامینوفن
– استامینوفن را می توان در قالب مسکن در یک دسته و در قالب کاهنده تب در دسته دیگر طبقه بندی کرد. درحالی که این دارو فورا می تواند به پایین آوردن تب و درد کمک کند، مصرف بیش از حد آن می تواند بخصوص برای کبد و کلیه سمی باشد.
آنتی اسیدها
– مصرف این داروها که اغلب برای سوزش سر دل و ناراحتی های گوارشی هنگام خوردن مواد غذایی یا نوشیدنی های خاص استفاده می شود، نباید به‌طور روزانه باشد. استفاده از آنتی اسید های جویدنی به‌طور گاه به گاه خوب است، اما استفاده مدام از آنها نیاز به تجویز پزشک دارد. چون نیاز به استفاده روزانه از این داروها می‌تواند بیانگر ابتلا به مشکلات گوارشی شدید باشد.
اسپری های بینی
– در حالی که به نظر می رسد این اسپری ها بی ضرر و فوق العاده مفید باشند، استفاده مدام از آنها می تواند با گلوکوم یا آب مروارید، خونریزی بینی یا زخم همراه باشد.
دیورتیک ها
– مصرف زیاد این داروهای ادرارآور، با مشکلات جدی سلامت از قبیل نارسایی کلیه، اختلالات الکترولیتی مانند کاهش سطح پتاسیم و آریتمی قلبی همراه باشد. (افرادی که از داروهای مدر استفاده می کنند اگر از دیورتیک هایی استفاده کنند که پتاسیم را دفع نمی کند ممکن است دچار افزایش بسیار زیاد پتاسیم خون شوند و درصورتی که از تیازیدها استفاده نمایند دچار کاهش پتاسیم خون می شوند.)
منبع: فانا
