زمانیکه می خواهید آرایشگاهی را برای آرایش و زیبایی خود انتخاب کنید، چه ویژگی هایی را در نظر می‌گیرید؟ نزدیک بودن آرایشگاه به محل کار یا خانه؟ ارزانی آن ؟ به روز بودن مدل‌ها و
امکانات آرایشی؟ با تجربه و با سابقه بودن آرایشگر؟ آیا معیاری مانند اهمیت به وضعیت بهداشت و رعایت استانداردهای بهداشتی در یک آرایشگاه هم در انتخاب شما تاثیری دارد؟ روزانه افراد مختلفی به یک آرایشگاه مراجعه می‌نمایند که معمولاً برای بیشتر آنها از یک سری وسایل آرایش استفاده میشود در صورتی که یکی از مشتریان آرایشگاه دچار بیماریهای قابل انتقال در این مکان باشد، می‌تواند از این طریق دیگران را مبتلا نماید.این قبیل بیماری‌ها معمولاً پنهان می‌باشند و حتی ممکن است فرد مبتلا از آن بی‌اطلاع باشد به همین دلیل ضرورت دارد، آرایشگر در صورت مشاهده آثاری از آن شخص را آگاه نماید و به وی توصیه کند تا به پزشک مراجعه نماید.
بیماریهای قابل انتقال در آرایشگاهها
بیماریهای خونی: عبارتند از بیماری‌هایی که از طریق خون (حتی به مقدار اندک) و خراش‌های پوستی از فرد مبتلا به فرد سالم منتقل میشوند. بیماریهای خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت از مهم ترین بیماری‌هایی هستند که توسط وسایل مورد استفاده در آرایشگاهها (مانند تیغ و قیچی) و هر نوع وسیله‌ای که می‌تواند پوست را خراش دهد و یا سوراخ کند منتقل میشوند.
بیماریهای پوستی: مانند بیماریهای قارچی و جوش‌های پوستی توسط وسایلی مانند شانه، برس، پیشبند و حوله آلوده منتقل میشوند. از مهم‌ترین قارچ‌های پوستی، قارچ کچلی می‌باشد. کلیه متصدیان و کارگران آرایشگاهها موظف‌اند علاوه بر کارت معاینه پزشکی کارت هپاتیت A معتبر در محل کار خود داشته باشند. از سال۱۳۹۰بخشنامه‌ای تصویب شد که طبق آن آرایشگران ملزوم به استفاده از دستگاه اتوکلاو (دستگاه یو وی) جهت استریل کردن تجهیزات شدند و صدور صلاحیت بهداشتی از طرف اداره بهداشت به اتحادیه آرایشگاهها جهت دریافت جواز کسب مکان، درصورت عدم وجود این دستگاه در آرایشگاه لغو میشود.
اتوکلاو چیست؟
این دستگاه با تابش اشعه یو وی در مدت کوتاه کلیه وسایل اعم از اشیا فلزی و غیر فلزی شامل موچین، قیچی، دسته تیغ، شانه، برس رنگ و ظروف را با روشی بسیار ساده استریل می‌کند. پیش از آن آرایشگران برای استریل کردن لوازم خود ملزوم به استفاده از چراغ الکلی بودند که هم اکنون نیز در برخی آرایشگاهها وجود دارد.
پیشگیری
به منظور پیشگیری از انتقال کلیه بیماریهای خونی و پوستی قابل انتقال در آرایشگاهها، بهترین شیوه، استفاده از وسایل اختصاصی برای هر مشتری می‌باشد. بنابراین لازم است که متصدیان آرایشگاهها از مشتریان خود بخواهند که وسایل آرایشی اختصاصی را همراه بیاورند. این وسایل شامل قیچی، شانه، برس، پیشبند، حوله، تیغ و دسته تیغ و ماشین اصلاح و… می‌باشد. امروزه با ارتقای فرهنگ بهداشتی جامعه در برخی از آرایشگاهها، وسایل اختصاصی هر فرد نگهداری میشود و با شماره‌گذاری روی کیف یا کیسه پلاستیکی حاوی وسایل و تهیه دفتر اسامی مشتریان، هر مشتری از وسایل اختصاصی خود استفاده می‌نماید. البته در گام اول این امر اقدام مناسبی به نظر می‌رسد ولی معایبی نیز در بر دارد، از جمله این که مشتری وسایل خود را به همراه خود به منزل نمی‌برد تا اقداماتی مانند شستشو و ضد عفونی آنها را انجام دهد.از طرفی متصدی آرایشگاه نیز به دلیل این که وسایل اختصاصی است انگیزه‌ای برای این کار ندارد. همچنین در پاره‌ا‌ی از موارد مشاهده میشود حوله‌های مورد استفاده بدون هیچ پوششی روی یکدیگر گذاشته شده و در قفسه یا کمد نگهداری میشود، این موضوع باعث انتقال بیماریهای قارچی و پوستی از یک حوله به یک حوله دیگر میشود. در صورتی که حوله‌ها در پوشش پلاستیکی قرار گیرند نیز به دلیل بالا بودن رطوبت داخل آن انواع قارچ‌ها و میکروب‌ها رشد می‌نمایند. بنابراین ضرورت دارد هر مشتری وسایل اختصاصی خود را پس از پایان کار به همراه ببرد و شستشو و ضدعفونی نماید.
راه مبارزه با این موضوع رعایت بهداشت، استفاده از وسایل یکبار مصرف ، استفاده نکردن از یک پیشبند برای چند نفر، ضد عفونی کردن علمی و درست و دقیق وسایل و مهم‌تر از همه آموزش بهداشت به آرایشگران و همچنین کنترل بهداشت در آرایشگاهها است.
ضدعفونی وسایل کار
در صورت ناچاری آرایشگر به استفاده از وسایل مشترک، باید اقدامات ضد عفونی وسایل کار در حضور مشتری و قبل از شروع به کار انجام شود. آرایشگر باید همچنین دست‌های خود را بعد از پایان اصلاح هر مشتری و قبل از شروع کار مشتری بعدی با صابون مایع ملایم و مخصوص، شستشو دهد. برای ضد عفونی وسایل فلزی مانند قیچی و تیغه‌های ماشین اصلاح بهتر است از حرارت مستقیم استفاده شود. (حداقل به مدت زمان ۳۰ ثانیه، به طوری که وسیله مذکور کاملاً داغ شود)، چراغ الکلی وسیله مناسبی برای این کار است ولی برخی از آرایشگران ترجیح می‌دهند که یک شعله کوچک گاز، مانند شعله‌های آزمایشگاهی به طور دائم روی میز آنها روشن باشد تا مرتب از آن استفاده کنند. برای ضدعفونی وسایل باید می‌توان از محلول رقیق شده ساولن و یا الکل ۷۰ درجه استفاده نمود که البته وسایل باید کاملاً غوطه‌ور در محلول باشند.وسایل استفاده شده برای هر مشتری، در ظرفی مجزا قرار گیرد تا در اولین فرصت شستشو شده و در ظرف محلول ضدعفونی قرار گیرد. برای ضدعفونی سطح میز کار، پس از اصلاح هر مشتری باید الکل
۷۰ درجه به وسیله آب فشان روی میز پاشیده و با دستمال تمیز و مناسب پاک شود.کف محل کار نیز لازم است روزانه به وسیله مواد ضد عفونی کننده، مانند آب ژاول شستشو و گندزدایی شود. بهترین راه حفاظت شخص از انتقال بیماریهای واگیردار در آرایشگاهها انتخاب یک آرایشگاه مخصوص و استفاده از تمامی لوازم شخصی است. استفاده از ساولن برای ضد عفونی وسایل در آرایشگاه جهت پیشگیری از انتقال هپاتیت Bو C و ایدز مؤثر نیست. الکل ۷۰ درجه بعد از اینکه وسیله به مدت ۱۵-۳۰ دقیقه در آن غوطه‌ور گردید خاصیت ضد عفونی دارد، بنابراین هنگامیکه آرایشگاه شلوغ است وسیله مطمئن جهت ضد عفونی نیست. برای ضد عفونی کردن، وسایل فلزی باید حداقل یک دقیقه روی چراغ الکلی قرار گیرند. بهترین راه ضد عفونی کردن وسایل پلاستیکی استفاده از محلول هیپوکلریت سدیم (وایتکس) یک درصد است. بهترین روش ضدعفونی کردن وسایل فلزی استفاده از اتوکلاو است. ترکیبات تجاری حاوی گلوتارآلوئید ۲ درصد (مانند سایدکس، راپیدید، و …) در مدت ۱ تا ۲ دقیقه باعث از بین رفتن HIV میشوند.
نکات بهداشتی هنگام اصلاح
آرایشگران باید پیش از شروع اصلاح، نخ را با الکل ضدعفونی کرده و بعد از پایان کار هم برای کاهش التهاب پوست مشتری، از پماد اکسید روی استفاده کنند. بعد از استفاده هر مشتری، نخ باید عوض شود تا یک نخ با پوست دو صورت تماس نداشته باشد. جهت جلوگیری از آلوده شدن نخ آنها را در قوطی‌هایی در بسته نگه داشت است. در غیر این صورت، احتمال انتقال بیماریهای پوستی .برای مشتریان گذری، آرایشگر باید تعدادی موچین ضدعفونی شده آماده داشته باشد و در طول روز یک موچین را تنها برای یک نفر استفاده کند. در پایان روز نیز همه موچین‌ها را برای ضدعفونی شدن در الکل قرار دهد.
مو و نکات بهداشتی هنگام کوتاه کردن
وقتی شما برای کوتاه کردن موهایتان به آرایشگاه می‌روید، اغلب پیش از کوپ تمامی آرایشگران سر مشتری را می‌شویند. تمیز بودن سرشویی عامل مهمی در جلوگیری از انتقال بیماریهای پوست و مو و بیماریهای قارچی است. سرشویی آرایشگاهها باید پس از هر بار استفاده، شسته و خشک شود در ضمن افرادی که فقط می‌توانند از یک نوع شامپو استفاده کنند، باید هنگام مراجعه به آرایشگاه حتما شامپوی خود را همراه داشته باشند. دومین نکته مهم در این قسمت، حوله مورد استفاده برای خشک کردن موهاست بهتر است هر مشتری هنگام مراجعه به آرایشگاه حوله خود را هم همراه بیاورد. البته در آرایشگاههای معتبر تعدادی حوله وجود دارد که در پایان روز در ماشین لباس‌شویی و خشک‌کن شسته و هفته‌ای یک بار هم برای ضدعفونی شدن به خشک شویی فرستاده میشوند. نکته بعدی در رابطه با قیچی و شانه‌ای است که آرایشگر برای کوتاه کردن مو از آن استفاده می‌کند. قیچی پس از هر بار کوپ باید با الکل ضد عفونی شود و در پایان هفته نیز در دستگاه اتو کلاو استریل شود.شانه‌ها هم پس از هر بار استفاده باید شسته و در ظرف محتوی الکل نگهداری شوند.
نکات بهداشتی استفاده از پیش بند
یکی از مواردی که در بیشتر آرایشگاهها مغفول واقع میشود، استفاده از پیشبند است.به طور معمول از هر پیشبند برای چند مشتری استفاده میشود و به این ترتیب امکان خطر انتقال بیماریهای پوست و مو از طریق قسمتی از پیشبند که دور گردن بسته میشود و در ارتباط مستقیم با پوست است وجود دارد. در آرایشگاههای معتبر از چسب‌‌های مخصوصی دور گردن استفاده می‌کنند. به این ترتیب پوست گردن در تماس مستقیم پیشبند نیست. توصیه می‌‌گردد از دستمال کاغذی برای دور گردن مشتری قبل از پیش بند به منظور جلوگیری از انتقال بیماریهای پوستی استفاده گردد.
نکات بهداشتی مش کردن و موم
مش کردن موها اغلب به دو روش انجام میشود: با استفاده از کلاه و با استفاده از فویل.کلاهی که برای مش استفاده میشود از جنس لاستیک نرم و با ضخامتی متوسط است. آرایشگران موظف‌اند پس از هر بار مصرف کلاه، آن را با مایع ظرفشویی شسته و با الکل ضدعفونی کنند و برای جلوگیری از چسبناک شدن به آن پودر بزنند. استفاده از فویل برای مش کردن، بهداشتی‌تر است چون فویل یکبار مصرف بوده و برای مشتری بعدی استفاده نمی‌شود. اما آرایشگری که با فویل مش می‌کند باید با تجربه‌تر باشد چون فویل حرارت بیشتری را در خود نگه می‌دارد و ممکن است مو را بسوزاند. برای گذاشتن موم روی پوست افراد نیز اغلب از قاشقهای یک بار مصرف استفاده میشود.
نکات بهداشتی مواد آرایشی و بهداشتی
پوست و ریشه مو از سلول‌های زنده تشکیل شده‌اند که نسبت به هر نوع تحریک و مواد خارجی واکنش نشان می‌دهند. مواد آرایشی مورد استفاده می‌توانند اثرات مستقیم روی پوست و مو داشته باشند و همچنین با جذب به بافت‌های داخل بدن از طریق جریان خون به کبد و کلیه رسیده و برخی از این مواد (به ویژه مواد تقلبی) باعث آسیب‌های خطرناکی در اندام‌ها شوند. استفاده مداوم و زیاد مواد آرایشی حتی اگر از بهترین مواد استاندارد نیز باشد، فرد را دچار عوارضی مانند تیرگی و تغییر رنگ پوست، از بین رفتن شفافیت پوست و ایجاد مقدمات حساسیت می‌نماید. کرمهای غیراستاندارد و دست‌ساز که در برخی از آرایشگاهها استفاده میشوند، مثال خوبی از این نوع مواد است. رنگ موی تقلبی باعث تکه تکه شدن کراتین که پروتئین اصلی تشکیل دهنده مو است می‌‌گردد و در اثر استفاده مداوم باعث ریزش مو میشود. همچنین گاهی باعث بوجود آمدن موخوره، شکستن مو، کدورت مو، خشک شدن غدد چربی کنار موها و ایجاد حساسیت و خارش سر و گردن میشود. استفاده از ریمل نامرغوب و تقلبی باعث آسیب رسیدن به پلک‌ها و ریختن مژه‌ها شده، همچنین با ورود این مواد
به داخل چشم ایجاد بیماری التهاب ملتحمه چشم می‌نماید،.کسانی کـه بیماریهای قبلی پوست با سابقه حساسیت جلدی، مخصوصاً بیماریهای کلاژن که پوست را درگیر می‌کنند، داشته باشند در برابر اثرات مخرب این مواد آسیب پذیرند. این مواد با تحریک سیستم ایمنی بدن بیماریهای پنهان را شعله‌ور می‌سازند، به عنوان مثال افرادی که به بیماری «لوپوس اریتماتو» پنهان مبتلا می‌باشند حتی با یک بار مصرف مواد آرایشی تقلبی بیماری آنها شدیدتر میشود. امروزه با تولید بسیار زیاد مواد آرایشی، تشخیص مواد آرایشی اصلی از تقلبی به ویژه مواد ساخت خارج از کشور، مشکل شده است. سودجویان و متقلبین با ساخت برچسب‌ها و ظروف مشابه اصلی، مواد تقلبی را روانه بازار می‌نمایند که ناخالصی آنها باعث ایجاد عوارضی همچون افزایش حساسیت در مصرف کننده میشود. معمولاً این مواد قیمت کمتری نسبت به مواد اصلی دارند ولی بهترین راه تشخیص این است که مواد ساخت کارخانه‌های داخل برچسب با مشخصات کامل (پروانه ساخت و بهره برداری، آدرس، تاریخ تولید و انقضاء، ترکیبات) داشته باشند و مواد ساخت کشورهای خارجی نیز دارای تاریخ تولید و انقضاء نام کشور سازنده و همچنین برچسب فارسی شماره مجوز ورود از وزارت بهداشت باشند. یادآوری میشود این مواد را باید از فروشگاه‌های معتبر و مطمئن تهیه نمود و ضمن رعایت شرایط نگهداری مناسب (دور از نور، حرارت و رطوبت) و توجه به تاریخ تولید و انقضاء همان‌طور که گفته شد، از مصرف مداوم آنها خودداری نمود. استفاده مشترک از فرچه‌ها و پدهای آرایشی و لوازم آرایش مایع مشترک به راحتی باعث انتقال ناراحتی پوستی از فردی به فرد دیگر میشود.
شرح وظایف مجاز در آرایشگاه زنانه و مردانه:
شامل دکلره کردن یا رنگبری مو و یا رنگ کردن گریم پوست، ترمیم ابرو با قلم بخور آب گرم بدون استفاده از ازن و اشعه ماوراءبنفش، استفاده از موم و یا ایپلاسیون استفاده از کرمهای مرطوب‌کننده و ماسکهای استاندارد مجاز است.
موارد ممنوعیت در آرایشگاهها: انجام کلیه امور: تاتو لیزر کرایو کاشت مژه و ناخن با نفوذ در پوست ممنوع است الکترولیز، لیپولیز، هیدرودرمی، کوتریزاسیون پوست کاشتن مو، پیلینگ انجام فعالیتهای زیبایی در آرایشگاههای زنانه ممنوع بوده و در صورت مشاهده، این مکانها از سوی وزارت بهداشت پلمپ میشوند.
نکات: استفاده از ساولن برای ضد عفونی وسایل در آرایشگاه جهت پیشگیری از انتقال هپاتیت B و C و ایدز مؤثر نیست. الکل ۷۰ درجه بعد از اینکه وسیله به مدت ۱۵-۳۰ دقیقه در آن غوطه‌ور گردید خاصیت ضدعفونی دارد، بنابراین هنگامیکه آرایشگاه شلوغ است وسیله مطمئن جهت ضد عفونی نیست. برای ضد عفونی کردن، وسایل فلزی باید حداقل یک دقیقه روی چراغ الکلی قرار گیرند. بهترین راه ضد عفونی کردن وسایل پلاستیکی استفاده از محلول هیپوکلریت سدیم (وایتکس) یک درصد است. بهترین روش ضدعفونی کردن وسایل فلزی استفاده از اتوکلاو است. ترکیبات تجاری حاوی گلوتارآلوئید ۲ درصد (مانند سایدکس، راپیدید، و…) در مدت ۱ تا ۲ دقیقه باعث از بین رفتن HIV میشوند.
دیگر توصیه‌های بهداشتی: هرگونه مواد مورد استفاده از قبیل شامپو، کرمها و… در آرایشگاهها باید داری مشخصات بهداشتی باشد و مواد خارجی نیز باید برچسب مجوز ورود وزارت بهداشت داشته باشد.
استفاده از دستگاه‌های سولاریوم در آرایشگاه ممنوع می‌باشد: برای جلوگیری از بیماریهای پوستی و انتقال شپش از افراد آلوده، حوله و پیشبندها باید بصورت یکبار مصرف استفاده شوند و هرگز نباید حوله و پیش بند مشترک در آرایشگاه وجود داشته باشد. در حال حاضر، بیشتر آرایشگاهها محصولات چاقی و لاغری تجویز می‌کنندکه تمام این موارد تخلف پزشکی به حساب می‌آید. از جمله کارهایی که هم‌اکنون رواج زیادی در آرایشگاهها یافته، تزریق ژل به لب است. این موضوع موجب متورم شدن لبها میشود.
منبع-http://www.zibasho.com
دکتر نگار بهروز
