برای حل هر مشکلی نیاز است که ابتدا علت آن را متوجه شویم. مادری که کودکش به اندازه کافی غذا نمی خورد و از دست ناز کردن های او به تنگ آمده، و از رشد نرمال کودکش نگران است، به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه می کند که در این صورت پزشک درمورد عادات کودک از او چنین سوالاتی خواهد کرد: ساعات غذا خوردن کودک چگونه است؟ مقدار غذایی که درهر وعده می خورد به چه میزان است؟ در بین وعده های غذایی چه چیزهایی مصرف می کند؟ میزان فعالیت شدید کودک چند ساعت در روز است؟
علل متفاوتی برای بی اشتهایی کودکان به غذا، وجود دارد که بطور خلاصه عبارتند از:
علت اول وجود نوعی بیماری در کودک
– هر نوع بیماری یا داروی مصرفی ای که موجب زخم های دهان، تغییرحس چشایی کودک، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ شود و البته وجود تب خفیف نیز موجب کاهش اشتهای کودک می شود. در طول دوران مریضی یا نقاهت، به دلیل کمتر شدن فعالیت کودک، وی اشتهای کمتری نسبت به غذا خوردن پیدا می کند ولی نگران نباشید بازسازی بدن کودکان بسیار سریع است. پس از مریضی با مراقبت بیشتر، کودک شما به راحتی به وضعیت اولیه باز می گردد. فقط باید مراقب باشید، کمبود غذایی او به سوء تغذیه نیانجامد که اثرات مخرب آن به سختی جبران پذیر است.
شما با مشورت کردن با پزشکتان (هر 2-3 ماه یکبار)، در صورت نبودن این علائم و اطمینان از عدم وجود انگل در روده های کودکتان، می توانید مطمئن شوید که دلیل بی اشتهایی او مریضی نیست.
علت دوم وجود سوء جذب یا حساسیت های غذایی در کودک
– ممکن است روده های کودک، به یک نوع ماده غذایی مثل پروتئین موجود در گندم (گلوتن) حساسیت داشته باشد. از این رو مواد غذایی به راحتی جذب دیواره روده نمی شود. و یا در اثر مصرف یک ماده غذایی خاص، در بدنش عوارض خاصی به وجود آید که موجب ترس کودک از غذا و غذا خوردن شود. برای اطمینان از عدم وجود چنین حالتی، برنامه غذایی و میزان مصرف هر غذا را در طول مدت 3 هفته یادداشت کنید به این ترتیب متوجه خواهید شد چه غذاهایی را دوست ندارد. چه غذاهایی ، با چه فرم و چه حرارتی (با کدام مواد اولیه) را بهتر می خورد. به این ترتیب برنامه غذایی که برای کودک تعیین خواهید کرد، بر اساس علایق او و به روش جانشینی خواهد بود.
علت سوم در دسترس نبودن غذاهای کافی و سالم برای کودک
– گاهی غذای کافی و مقوی در اختیار کودک نیست و گاهی والدین، مواد غذایی سالم، نظیر سبزیجات شسته و پوست کنده، میوه های شسته و آماده خوردن، دانه ها و مغزهای مقوی مثل آجیل، لبنیات تازه و … را در اختیار کودک قرار نمی دهند و در عوض به عنوان میان وعده، به او شیرینی و شکلات و یا تنقلاتی می دهند که کالری زیاد دارد و محتوی مواد مغذی کمی است.
علت چهارم وجود فشارهای روانی بر کودک
– یک مشاجره خانوادگی، یا وجود مشکلی در بین اعضاء دیگر خانواده بر غذا خوردن کودکان، خصوصاً کودکان باهوش تأثیر بسزایی دارد. اجبار کودک به خوردن، و ترساندن او از پدرش یا هر قدرت دیگری و تهدید کودک برای غذا ندادن به خاطر عمل زشتی که انجام داده است همه از این مقوله اند. یکی از عوامل مهم در ایجاد بی اشتهایی، اختلالات و ناراحتی های روانی و غیر ارگانیک است. اضطراب، افسردگی، روابط غلط و نامناسب خانوادگی، کمبود محبت و عکس العمل های عاطفی نامناسب از جمله این علل می باشند.
در این باره بیشتر بخوانید: پیامدهای مخرب بی اشتهایی اطفال
سایر علل
– رفتار شما مادر و پدر عزیز، مهمترین تاثیر را برای کودکتان دارد و اگر شما رفتار غلطی دارید نمی توانید از او انتظار داشته باشد که این کار را انجام ندهد. پس با رفتار درست خود، به صورت عملی به او آموزش دهید.
– وعده دادن کودک به شیرینی و تنقلات در عوض خوردن غذا
– غذا دادن به کودک در برابر تلویزیون و کلاً در زمانی که حواس او مشغول کار دیگری است.
– ناز کشیدن های زیاد مادر و اصرار زیاد وی برای خوردن غذا.
– غذا دادن در زمان های نامنظم و مکان های مختلف نیز می تواند از علل بی اشتهایی کودکان باشد.
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
