نفهمیدن بو ( آنوسمی ) یا کاهش حس شامه از دست دادن کامل حس بویایی است بدون تردید شما خود را در شرایط خطرناک قرار می دهید به عنوان مثال، بدون اینکه قادر به تشخیص بو شوبد،
شما ممکن است در وضعیت خطرناکی مانند ( نشت گاز، دود ناشی از آتش و غیره ) قرار گیرید اختلالات طعم و بوی غذا هر سال صدها هزار نفر را در آمریکا به ملاقات با پزشک می فرستد خوشبختانه برای اکثر مردم، فقدان حس شامه یک مزاحم موقتی، ناشی از شدت گرفتگی بینی به علت سرماخوردگی است و پس از گذر از دوره سرماخوردگی بر طرف می شود.
اما برای برخی افراد، از جمله بسیاری از افراد مسن، از دست دادن حس بویایی ممکن است باقی بماند. علاوه بر این، فقدان حس شامه می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد که باید توسط یک پزشک بررسی شود.
احساس فرد از بو توسط فرآیندهای خاص هدایت می شود. ابتدا یک مولکول آزاد شده از یک ماده ( مانند عطر ) باید سلول های عصبی ویژه ای ( به نام سلول های بویایی ) در بالای بینی را تحریک کند. این سلول های عصبی پس از آن اطلاعات را به مغز، محل مخصوص دریافت بوی خاص، می فرستند. هر چیزی که در این پروسه، مانند احتقان بینی، انسداد بینی یا صدمه به سلول های عصبی دخالت کند می تواند به از دست دادن حس بویایی منجر شود.
توانایی بویایی همچنین روی توانایی برای طعم غذا تاثیر می گذارد. بدون حس بویایی، جوانه های چشایی تنها می توانند چند طعم را شناسایی کنند و این می تواند روی کیفیت زندگی شما تاثیربگذارد.
علل از دست دادن حس بویایی
احتقان بینی ناشی از ( سرما خوردگی، عفونت تنفسی فوقانی، آلرژی، عفونت سینوس و کیفیت هوای پایین ) شایع ترین علل فقدان حس شامه است دیگر علل فقدان حس شامه عبارت از: شرایط پزشکی خاص مثل چاقی، دیابت، فشار خون، سوء تغذیه، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، بیماری MS، مشکلات تغذیه ای، مشکلات دندانی، شرایط مادرزادی و اختلالات هورمونی می باشد. در اورای میگرن نیز ممکن است تغییراتی در حس بویایی، چشایی و لامسه ایجاد شود.
مانند حس بینایی و شنوایی، حس بویایی با افزایش سن ضعیف تر می شود ( سن بالای 60 سال )
برخی از داروها مانند ( آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد التهاب، داروهای قلب و غیره )
پولیپ بینی – رشد غیر سرطانی کوچک در بینی و سینوس ها است که سبب مسدود کردن راه بینی می شود.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند آفت کش ها و یا حلال
آسیب به بینی و اعصاب بویایی در اثر عمل جراحی یا ضربه به سر
پرتو درمانی برای سرطان سر و گردن
سوء استفاده از کوکائین
تشخیص فقدان حس بویایی
نشانه آشکار از فقدان حس شامه، از دست دادن بویایی است اگر شما تجربه از دست دادن بو که نمی دانید مربوط به آلرژی یا سرماخوردگی باشد و پس از یک یا دو هفته بهتر نشد با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک با نگاه در داخل بینی با یک ابزار خاص، برای دیدن پولیپ و یا رشد آن بررسی انجام می دهد ممکن است به تست های بیشتر توسط یک پزشک متخصص در مشکلات بینی و سینوس ( ENT و یا گوش و حلق و بینی ) برای تعیین علت فقدان حس شامه نیاز باشد. ممکن است برای تشخیص CT اسکن، MRI، اندوسکوپی بینی، تست عصب بویایی لازم باشد.
درمان فقدان حس بویایی
هیچ درمان اختصاصی برای اختلالات بویایی وجود ندارد. اگر علت دارویی باشد تنظیم یا تغییر دارو ممکن است علائم را تسکین دهد. اگر بیماری زمینه ای باعث اختلال بویایی است زمانی که بیماری برطرف شود و یا با درمان حس بویایی معمولا بر می گردد. اگر احتقان بینی ناشی از یک حساسیت یا سرماخوردگی، علت فقدان حس شامه باشد معمولا درمان نیاز ندارد و این مشکل بهتر خواهد شد. استفاده کوتاه مدت از ضد احتقان بینی، ممکن است راه بینی را باز نماید به طوری که شما می توانید راحت تر نفس بکشید. با این حال، اگر با ضد احتقان بینی بدتر و یا پس از چند روز برطرف نشد به دکتر خود مراجعه کنید شما ممکن است عفونت داشته و نیاز به آنتی بیوتیک است و یا شرایط پزشکی دیگری مطرح باشد.
اگر پولیپ و یا رشد آن وجود دارد ممکن است برای حذف انسداد و درک دوباره از بویایی جراحی لازم باشد.
اگر به یک دارو موثر بر روی درک خود را از بو شک دارید با دکتر خود مشورت کنید و ببینید که آیا انتخاب های دیگری وجود دارد که روی توانایی شما نسبت به بو تاثیر نگذارد با این حال، هرگز بدون صحبت کردن با دکتر خود مصرف دارو را متوقف نکنید.
گاهی اوقات شخص احساس خود را از بو دوباره به دست می آورد ولی متاسفانه، فقدان حس شامه در اثر افزایش سن همیشه قابل درمان نیست اما شما می توانید با اقداماتی زندگی لذت بخش تر و ایمن تر داشته باشید. به عنوان مثال ، آشکارسازهای آتش و هشدار دهنده دود را در خانه و دفتر خود قرار دهید و اگر شما هر گونه شک و تردید در مورد ایمنی مواد غذایی دارید مراقبت بیشتری روی باقی مانده مواد غذایی داشته باشید و آنها را نخورید. و اگر سیگار می کشید ترک کنید.
منبع-ww.foodregime.com
