محققین عقیده دارند که شاید روزی ، متخصصین تغذیه مجبور شوند برای هر فردی، رژیم فردی و جداگانه طرح ریزی کنند. گرایش به مصرف زیاد شکلات ، فرو رفتن در نمک ، خوردن سبزیجات، ممکن است به علت ژنهای شما باشد.
در یک مطالعه درباره بیش از 800 فرد بزرگسال، وجود ارتباط بین چندین ژن و علاقه و یا تنفر، نسبت به برخی غذاها یافت شده است. بطور مثال، وجود انواعی از ژنهای شناخته شده درباره ریسک ابتلا به چاقی، یافت شده است و در مورد بقیه افراد چاق، قوانین مربوط به هورمونها دخیل است.
البته هنوز این یافته ها بطور کامل شفاف نیستند. بطور مثال، شاید تنفر از مزه کلم بروکلی، مربوط به ژن نباشد و فقط به روش پخت آن بستگی داشته باشد. در عین حال، مدارکی نیز دال بر گوناگونی ژنتیک که برسلیقه غذایی هم موثر هستند، وجود دارد. در این باره تحقیقاتی توسط چند متخصص تغذیه شروع شد.
در برخی از این تحقیقات، اعتقاد به درک این نکته بود که : پشت هر سلیقه غذایی، نقش یک ژن محرز است و این مسئله ، میتواند به سمت ” مشاوره تخصصی برای رژیم غذایی جداگانه برای هر فرد ” کشیده شود. درحقیقت ، رشته ای رو به رشد نیز در این باره به نام ” نوتری ژنومیکس” وجود دارد.
برای زمان حال، بعید است که یک متخصص تغذیه، هنگام ملاقات شما، دستور تجزیه و تحلیل دی ان ای شما را بدهد . در مطالعات گذشته ، همبستگی بین گوناگونی ژن ها و سلیقه چشایی افراد برای غذاهای مخصوص، یافت شده بود.
برای تحقیق بیشتر، نگاهی به ارتباط ژنها با گیرنده های چشایی انداخته شد. یکی از این محققین می گوید که ، تیم او که روی ژنهای مشخص که متصل به ویژگی های روانی و رفتاری فرد (مثل افسردگی و یا اعتیاد) ، تمرکز کرده بودند، دریافتند که ” ارتباطاتی در مغز بین چند ژن و سلیقه غذایی یافت شده است .
انواعی از ژن که اف تی او نامیده میشوند و مرتبط با چاقی هستند، همزمان در مصرف فیبر و سبزیجات نیز درگیرند. این احتمال وجود دارد که اثرات این ژن، بر هر دو، یعنی ریسک ابتلا به چاقی و تمایل مردم به مصرف سبزیجات، وجود داشته باشد. این ارتباط بسیار ساده است؛ چون افرادی که چاق هستند ، تمایل کمتری برای مصرف سبزیجات دارند.
در یافته ای دیگر، یک ژن به نام اس ال سی 6 آ 2 یافت شده است که کمک به تنظیم هورمون هایی شبیه به نور اپی نفرین ، میکنند. این هورمون با جذب چربی ارتباط دارد. درهمین حال، انواعی از ژن ها وجود دارند که کمک به تنظیم اکسی توسین میکنند (در اتصال خلق و خو و دیگر رفتار ها موثر است)؛ و باعث ارتباط جذب به شکلات و در نتیجه وزن سنگین تر میشوند.
اکسی توسین ، سیستم پاداش دهی مغز را بالاتر می برد. به بیان دیگر، این هورمون می تواند، هوس خوردن شکلات را بالا برده که در واقع راهی برای گرفتن پاداش(شکلات) است . یکی دیگر از محققین درگیر در این مطالعه، برای نشست سالانه تغذیه در شیکاگو، مشغول طراحی برنامه ای برای یافته های خود در این باره است.
اما این نتایج، باید تازمان چاپ و بررسی توسط مجله پزشکی، به عنوان ” طرح مقدماتی اولیه ” در نظر گرفته شود ؛ چون هنوز این یافته ، ثابت نشده است. حتی اگر نقش ژن هم دراین مورد ثابت شود، عادتهای رژیمی ، بسیار مهمتر از ژن هستند. وضعیت مالی فرد، فرهنگ و یکسری از عوامل محیطی نیز در این باره دخیل هستند.
شاید این گفته کمکی کند که : ” هنوز مردمی هستند که قادرند عادت های غذایی مستمر و طولانی خود را تغییر دهند ” . ما دوست نداریم که مردم فکرکنند” من نمیتوانم به خودم کمک کنم و این ژن من است که عاشق شکلات است” .
این که چگونه تفاوتهای ژنتیک، بر دستورات عصبی رفتار تغذیه ای، اثر دارد، به معنی این نیست که ما قادرخواهیم بود تا از گرایشات رفتاری فردی، دراین باره پیشگیری کنیم. پس هنوز می توانیم به تهیه یک الگوی رژیمی که همزمان، ثبات فرد در آن، آسان باشد، کمک کنیم . محقق این مقاله ، میگوید: ” درباره اینکه چگونه آزمایشات گران قیمت ژنتیکی ، می توانند آنچه متخصصین تغذیه، سابق بر این انجام میدادند را، ارتقا دهند، هنوز مطمئن نیستم .
ما بطور معمول، به جای اینکه به سلیقه غذایی فرد، نگاه کنیم، به خود او نگاه میکنیم؛ اما عادتهای دیگر، یعنی سبک زندگی فرد و وضعیت مالی او و همچنین موقعیت اجتماعی اش نیز وجود دارند. این حیاتی است که ما به مردم درباره آخرین تغییرات رژیم غذایی، کمک کنیم .
√ برای بدست آوردن آرامش از شکلات تلخ استفاده کنید
برگردان: سیما آزادفلاح
