هر روزه بر میزان افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می برند افزوده می شود. علل ایجاد مشکلات گوارشی در افراد مختلف متفاوت است؛ مشکلات گوارشی دردبرخی افراد ریشه ژنتیکی دارد و در عده ای دیگر به دلیل انتخاب سبک غلط زندگی ایجاد می شود؛ اما علت اصلی ابتلا به مشکلات گوارشی جای دیگری است! با دکتر سلام همراه باشید.
ماهیت زندگی ماشینی امروز، استرس ها و تنش های روحی هستند و عمده ناراحتی هایی مثل افسردگی و سردردهای عصبی نشأت گرفته از همین واقعیت جدا ناپذیر زندگی امروزی ما است.
فشارهای روانی که ما از آن به عنوان استرس یاد می کینم، چیزی است که شاید محرک زندگی بشر از آغاز تاکنون بوده است، اما باید مشخص شود استرس تا کجا مناسب است و در کجا باید آن را کنترل کرد.
-
بسیاری از افراد به دنبال تأمین رفاه در زندگی، آرامش خود را فدا می کنند و در پی از دست دادن این آرامش، مشکلات روحی، روانی و جسمی مثل ناراحتی های گوارش، پیدا می کنند.
امروز درباره تاثیرفشار های عصبی و استرس بر سیستم گوارش بدن، گفتگویی را با «دکتر شریفی- فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان» انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن از نظرتان می گذرد:
چند درصد از مشکلات گوارشی افراد ناشی از استرس است؟
استرس بر روی کارکرد ارگان های مختلف بدن تأثیر گذار است و دستگاه گوارش هم از این قائده مستثنی نیست.
دستگاه های مختلف بدن اعم از سیستم مرکزی اعصاب، دستگاه گوارش و حتی ریه ها و کبد در اثر استرس دچار مشکلات کارکردی می شوند و آنچه که می توان به عنوان آمار اعلام کرد، حدود ۱۵ درصد از افرادی که به دلیل مشکلات گوارشی مراجعه می کنند وقتی مورد بررسی قرار می گیرند، ریشه بروز این بیماری ها در مسائل اضطرابی و استرس فرد نهفته است.
استرس با سیستم گوارش چه می کند که فرد به محض استرس دچار دل درد می شود؟
دستگاه گوارش از دیگر سیستم های بدن مجزا نیست و به نوعی مرتبط با آنها است، بنابراین استرس تمام دستگاه های بدن را تحت تأثیر قرار می دهد.
وقتی فرد استرس پیدا می کند اشتها در آنها تغییر می کند زیراسیستم گوارش ایزوله نیست و تأثیر استرس بر روی مغز می تواند مشکلات دستگاه گوارش را رقم بزند.
استرس می تواند بر روی دستگاه گوارش فوقانی از جمله بزاق دهان تاثیر گذار باشد، از سوی دیگر استرس بزاق دهان را افزایش می دهدکه این برای دندان ها مخرب است؛ بنابراین هم خشکی و هم افزایش بزاق دهان ناشی از استرس است.
احساس توده ای در حلق، به دلیل استرس ایجاد می شود، در واقع این توده وجود ندارد و فقط یک احساس درونی است و چنانچه استرس به صورت مداوم در فرد وجود داشته باشد، این حس وجود توده دردهان نیز ماندگار خواهد شد.
حرکات دودی دستگاه گوارش می تواند به صورت افزایش حرکات یا کاهش حرکات بروز پیدا کند.
در معده استرس می تواند فلج معده ایجاد کند، فرد سیری زودرس پیدا می کند و در روده ها هم می تواند منجر به افزایش و یا کاهش حرکات دودی روده شود.
دردهای ناحیه سر دل می تواند ناشی از ریفلاکس باشد و درد در قفسه سینه ایجاد کند.
تاثیر تنش های روحی و عصبی بر روی معده چیست؟
افرادی که تُند غذا می خورند، به دلیل اینکه امکان انتقال پالس از معده به مغز وجود ندارد، مقدار زیادی غذا میل می کنند، بنابراین توصیه می شود مدت غذاخوردن ۲۰ دقیقه باشد تا افراد کمتر غذا بخورند.
استرس در روند هضم و جذب غذا هم مشکل ایجاد می کند؛ معده بلع هوای زیادی پیدا کرده و فرد دچار سوء هاضمه می شود.
شایع ترین مشکلات گوارشی در افراد نفخ معده است که معمولاً با تغییر سبک زندگی به وجود می آید و در مقابل با اصلاح شیوه الگوی غذایی برطرف می شود.
اگر غذا خوب جویده شود و بین غذا آب میل نشود، دچار نفخ نخواهیم شد.
اینکه عده ای گمان می کنند خوردن نوشابه ها به هضم غذا کمک می کند، یک باور اشتباه است زیرا فرد را دچار نفخ معده می کند.
یکی از نشانه های شایع استرس، سندروم روده تحریک پذیر است. این سندروم چه علایمی دارد؟
سندروم روده تحریک پذیر به معنای سندروم کل دستگاه گوارش است که ۱۵ درصد افراد جامعه به آن مبتلا هستند.
این سندروم بسیار خوش خیم اما آزار دهنده است که به دلیل استرس به وجود می آید. در علت شناسی این بیماری می بینیم افراد مبتلا بسیار حساس و زودرنج هستند و آستانه تحمل آنها پایین است.
افرادمبتلا به سندروم دستگاه گوارش، ممکن است با علایمی مثل یبوست های شدید، دل درد به پزشک مراجعه می کنند.
این علایم بیشتر درافرادی است که مشاغل حساسی دارند مثل انباردارها و کارمندان بانک، بیشتر دیده می شود.
دلیل اینکه چرا این افرد نسبت به سایر افراد جامعه بیشتر استرس دارند، هنوز در هاله ای از ابهام است.
ابتلا به سندروم دستگاه گوارش سن و سال دارد؟
معمولاً در دهه دوم تا چهارم شایع تر است و ما با بروز این علایم در افراد بالای ۵۰ سال باید بیشتر دقت و حساسیت به خرج دهیم تا دلیل اصلی حالات سندروم را کشف کنیم.
توصیه شما برای افردی که سندروم روده تحریک پذیر دارند، چیست؟
این بیماری در اثر حساس بودن دستگاه گوارش در برابر استرس ها ایجاد می شود و مهم ترین رکن کنترل این بیماری شناسایی عوامل استرس است و البته پس از شناسایی باید عوامل ایجاد آن را کنترل کرد.
ما در افرادی که سندروم روده تحریک پذیر دارند، رژیم غذایی را توصیه نمی کنیم تا فرد از برخی مواد غذایی محروم شود اما توصیه می شود شیر را به میزان کم یا شیر سویا مصرف کنند.
این افراد بهتر است از نوشیدنی های کافئین دار پرهیز کنند و حبوبات را ۲۴ساعت قبل از مصرف خیس کنند تا نفخ آنها گرفته شود.
منبع: اصفهان امروز