بررسی خطرات بارداری و سقط جنین برای زنان مبتلا به ام اس

 در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل و اطراف مغز نخاع قرار دارد تخریب می‌ شود که این خود باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از علائم مثل از دست دادن کنترل عضلات ، هماهنگی بین آنها ، سوزش و گزگز در دست و پا و تاری دید می‌ شود. ام اس به طور شایع تر در زنان اتفاق می افتد. خطرات مربوط به بارداری در بیماران مبتلا به ام اس ، همواره یکی از نگرانی های زنان جوان مبتلا به ام اس است.

اما مطالعاتی که درباره بارداری و پیامدهای تولید مثل در این بیماران انجام شده است ، نشان می دهد این نگرانی ها کاملاً بی‌مورد بوده و تاکنون شواهدی دال بر این که ام ‌اس باعث اختلال در باروری می ‌شود ، پیدا نشده است. در مورد مادران بارداری که مبتلا به بیماری ام اس هستند ، دو مسأله وجود دارد

؛ یک مسأله مربوط به اثری است که بیماری ام اس بر روی جنین می ‌گذارد و دیگری اثر بیماری بر روی مادران است.

آیا بارداری در بیماران مبتلا به ام اس بر سلامت جنین تأثیر می گذارد؟

هیچ شواهدی وجود ندارد که ام اس روی باروری اثر منفی دارد و یا منجر به سقط ، مرگ جنین و یا اختلالات مادرزادی ( از انواع مالفورماسیون) شود. بررسی مطالعات انجام شده نشان می دهد که حاملگی ، زایمان و مشکلات جنین ، در خانم های مبتلا به ام اس و خانم های دیگر هیچ تفاوتی ندارند.

تأثیر داروی ام اس در سقط جنین

با توجه به آن که مصرف دارو در زمان بارداری مشکل به وجود می‌ آورد ، لازم است قبل از بارداری قطع شود. زیرا ممکن است این داروها اثرات سوء بر جنین داشته باشد. بنابراین یک تا سه ماه قبل از بارداری خانم مبتلا به ام اس ، باید مصرف دارو متوقف شود. هیچ یک از داروهای ” تعدیل کننده سیستم ایمنی ( DMD ) ” را در دوره بارداری نمی توان استفاده کرد.

این لیست شامل داروهای زیر می باشد: آونکس ، بتافرون ، ربیف ، اکستاوی ا، کوپاکسون ، فینگولی مو د، نوانترون ، تی سابری ، و معادلات ایرانی  آن ها یعنی  سینووکس ، زیفرون ، رسیژن ، فینگولید ، اسویمر و …

مدیریت بارداری در بیماران مبتلا به ام اس؟

بانوان مبتلا به ام اس نیاز به دفعات بیشتر برای بررسی سلامت جنین دارند. باید توجه داشت که هیچ گونه درمان بی خطری برای کنترل ام اس در دوران بار داری وجود ندارد. داروهای ضد التهاب و استرویید ها با توجه به این که در گروه b قرار دارند، می توانند به صورت کنترل شده مورد استفاده قرار گیرند ؛ اما مصرف اینترفرون ها با توجه به خطر شان برای جنین ، ممنوع می باشد.

دقت داشته باشید که سه ماه قبل از اقدام برای بارداری باید مصرف این داروها را کاملاً قطع کرد تا اثر دارو در بدن کاملا از بین برود. با توجه به آن که در سه ماهه اول بارداری سیستم ایمنی بدن به میزان کافی ضعیف نمی باشد ، این دوران و سه ماهه قبل از اقدام برای بارداری دورانی پر خطر از نظر عود بیماری محسوب می شود.

با این وجود سه ماهه دوم و مخصوصاً سه ماهه سوم دورانی کاملاً ایمن برای بیمار می باشد. به طور کلی خانم های دچار بیماری ام اس در گروه حاملگی های پر خطر ( به دلیل بیماری ام اس ) نیستند ولی بایستی در طی بارداری از نظر بروز اختلالات نورولوژیک یا عصبی مورد توجه باشند.

مراقبت های پرستاری دوران بارداری در بیماران مبتلا به ام اس ام اس تفاوت چندانی با خانم های بدون ام اس ندارد.

گاهی این بیماران علائم روده و مثانه ای را در طی حاملگی بیشتر تجربه می کنند و بدین علت نیازمند مراقبت از نظر عفونت های ادراری هستند. در بررسی های وسیع مشخص گردیده که خانم های مبتلا به ام اس مشکلات دوران بارداری بیشتری نسبت به سایر خانم ها ندارند.  البته ریسک کم خونی ،  در این مطالعات گوشزد شده است.

آیا بیماری ام اس در دوران بارداری کاهش می‌ یابد؟

شاید باور نکنید اما باردارشدن برای بیماران‌ ام‌ اس مفید است. به طور کلی بارداری در بیماران مبتلا به ام اس شیوع حملات را کاهش می‌ دهد و ورود نوزاد به زندگی مادر موجب فروکش یافتن ام اس می‌ شود. بنابراین معمولاً برای مادران مشکلی به وجود نمی‌ آید.

البته به شرط آن که فرد زمانی باردار شود که پزشک معالج او این اجازه را به وی بدهد و بارداری با اجازه پزشک صورت گیرد و بیماری در مرحله کنترل شده باشد. به بیشتر خانم‌ ها توصیه می‌ شود که اگر شرایط عمومی‌ شان مطلوب است باردار شوند.  اگر مادری در طول دوران بارداری خود دچار حمله شد ، باید از استروئیدها (کورتون) استفاده کند.

نوع زایمان در بیماران ام اس

روش زایمان در بیماران مبتلا به ام اس بایستی توسط متخصصین زنان و زایمان مشخص شود و انجام سزارین به عنوان روش برتر در بیماران ام اس نمی باشد ، مگر آن که از نظر بالینی موردی داشته باشد. همچنین انجام بیهوشی برای زایمان ، ممنوعیتی برای بیماران ام اس ندارد. استفاده از بی حسی نخاعی در مورد این خانم ها مورد بحث می باشد.

در چند مطالعه بیان شده است که بی حسی نخاعی ممکن است ریسک عود را افزایش دهد ، البته این یافته ثابتی در تمام مطالعات نیست. همچنین ممکن است   ناتوانایی های حرکتی و افزایش خستگی باعث اشکال در زایمان شده و این بیماران نیازمند زایمان های تسهیل شده بشوند.

اقدامات پس از زایمان در بیماران مبتلا به ام اس

بیماران مبتلا به ام اس پس از زایمان بایستی مورد توجه خاص قرار گیرند و انجام مشاوره توسط پزشک متخصص زنان و زایمان ، مغز و اعصاب و به خصوص روانپزشک توصیه می شود زیرا در این دوره بیماران مخصوصاً در ریسک اختلالات روحی و رفتاری هستند.

البته بروز اختلال روحی بخصوص افسردگی در دوره پس از زایمان در همه زنان ممکن است بروز کند ولی بیماران ام اس از این نظر بایستی به دقت تحت نظر باشند. علیرغم لذت بچه دار شدن مراقبت از نوزاد ممکن است فشارهایی بر مادر وارد کند.

سی درصد بیماران به علت ناتوانایی های خود نیازمند کمک های اضافی برای نگهداری نوزاد هستند و این خود ممکن است منجر به بروز افسردگی و از طرفی افزایش ریسک عود شود. بنابراین حمایت خوب خانوادگی در این مرحله نفش مهمی دارد. در صورت بروز افسردگی بعداز زایمان شروع سریع داروهای ضد اضطراب و افسردگی توصیه می شود.

شیردهی در بیماران مبتلا به ام اس

شیردهی در خانم های مبتلا به ام اس ممنوعیتی ندارد مشروط بر اینکه بیمار دارو مصرف نکند و انتقال این بیماری به هیچ عنوان از طریق شیردهی نمی باشد.

همچنین شیردهی هیچ اثر مضری بر سیر بیماری یا تشدید بیماری ندارد. در واقع از نظر میزان عود بیماری بین خانم های دچار ام اس شیرده با کسانی که دراین دوره شیردهی نمی کنند ، وجود ندارد. حتی مطالعات جدید حاکی از نقش مثبت شیردهی برکاهش حملات بیماری است.

توصیه‌ هایی به بیماران مبتلا به ام اس که قصد بارداری دارند:

همکاری با پزشک معالج
اگر دارو مصرف می‌کنند از روش‌های مطمئن ضد بارداری استفاده کنند تا حین مصرف دارو باردار نشوند.
خانم هایی که قبل از بارداری دچار مشکلات راه رفتن و تعادل هستند ، در ماه های آخر حاملگی ، به دلیل افزایش وزن زیادتر و جابجائی مرکز ثقل ، بدتر می شوند. بنابراین استفاده از وسایل کمکی و حتی صندلی چرخ دار در این موارد پیشنهاد می شود.
داشتن الگوی زندگی سالم یعنی زندگی بدون تنش و استرس

منبع: سلامتی