به مناسبت روز جهانی پرستار می خواهیم به روش های افزایش سلامتی جسمی ور وحی کارکنان این حرفه اشاره کنیم. پرستاران به خاطر شیفت های کاری درساعات مختلف دچار عوارض جسمی فراوانی خواهند شد. شب کاری و استرس و اضطراب ناشی از این شغل می تواند باعث بروز اختلالات زیادی در سلامتی این افراد شود.
۱۲ می برابر با ۲۲ اردیبهشت هر سال، روز جهانی پرستار نامگذاری شده است تا پاسداشتی از زحمات این قشر از جامعه باشد. یکی از مشکلات پیش روی بسیاری از پرستاران، کار شیفتی و عوارض ناشی از آن است. اختلال خواب، اختلال خوراک، پرخوری، چاقی یا حتی در مواردی هم از دست دادن اشتها، از مهمترین عوارض ناشی از کار شیفتی در پرستاران محسوب میشوند. به همین دلیل هم در ادامه این مطلب به بررسی مشکلات کار شیفتی در میان پرستاران و راه رهایی از آنها میپردازیم.
۱. قبل از رفتن به محل کار، وعده غذایی اصلی را مصرف کنید. اگر شیفت کاری شما به نوبت بعد از ظهر اختصاص دارد، باید وعده غذایی اصلی قبل از آن (یعنی ناهار) را در اولین ساعات ظهر بخورید. افراد شاغلی هم که باید در شیفت شب کار کنند، باید وعده غذایی اصلی (یعنی شام) را حدود ساعت ۶ عصر خورده باشند. به همراه داشتن یک وعده غذایی کوچک و مقداری از میانوعدههای سالم نیز در طول شیفت کاری لازم است. به یاد داشته باشید که خوردن وعدههای غذایی حجیم و سنگین در طول شب میتواند مشکلاتی مانند سوزش سر معده، نفخ شدید و یبوست ایجاد کند. در ضمن، استفاده از این غذاها قبل از شیفت شب، خوابآلودگی و کسالت زیادی را بهوجود میآورد و مانع از عملکرد مطلوب در محل کار میشود. بنابراین، هرگز قبل از رفتن به محل کار و درحین ساعات کاری پُرخوری نکنید.
۲. میانوعدههای سالم را خودتان آماده کنید. پیدا کردن و دسترسی داشتن به میانوعدههای سالم در طول شیفتهای کاری عصرانه و شبانه میتواند واقعا سخت باشد. بسیاری از مراکز خرید مواد غذایی در ساعات شب بسته هستند و ماشینهای فروش خودکار نیز معمولا فقط میانوعدههای چرب و شور، یا نوشیدنیهای شیرین و پُرکالری را عرضه میکنند. به همین دلیل، ضرورت دارد که میانوعدههای سالم را از خانه همراه خودتان به محل کار ببرید. نمونههایی از میانوعدههای سالم عبارتاند از یک عدد سیب همراه با یک تکه پنیر، یا یک مُشت از مغزهای خام همراه با ماست کمچرب.
۳. از مصرف مواد غذایی چرب، سرخشده و پُرادویه خودداری کنید. مواد غذایی خاصی مانند همبرگر، مرغ سوخاری و غذاهای حاوی فلفلهای تُند میتوانند شما را به سوزش سر معده و سوءهاضمه مبتلا کنند. زیادهروی در مصرف چربیها نیز میتواند خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی را افزایش بدهد. افرادی که در شیفتهای کاری عصرانه و شبانه به فعالیت کاری خودشان میپردازند، هرگز نباید از این مواد غذایی استفاده کنند.
۴. از خوراکیها و نوشیدنیهای شیرین استفاده نکنید. شکلاتبارها و نوشیدنیهای انرژیزا میتوانند احساس افزایش ناگهانی انرژی را در شما بهوجود بیاورند، اما این احساس برای مدت زیادی پایدار نمیماند. حتی ممکن است که دقایقی بعد از مصرف این خوراکیها، با کمبود انرژی شدید مواجه شوید. بنابراین، برای حفظ هوشیاری و افزایش انرژی در شیفتهای کاری شبانه و عصرانه، لازم است که از میانوعدهها و نوشیدنیهای استاندارد و مغذّی استفاده کنید.
۵. برای غذا خوردن وقت بگذارید. هرگز برای غذا خوردن عجله نداشته باشید. همه افراد شاغل (خصوصا افرادی که مانند پرستاران کار شیفتی دارند)، باید از وقت استراحت خودشان استفاده کنند. پس، از هر لقمه غذای خودتان لذت ببرید و برای تمام کردن غذا اصلا عجله نکنید. در صورت امکان، بهتر است که میانوعدهها را همراه با همکاران دیگر بخورید.
۶. آب مورد نیاز بدن را حفظ کنید. برای جلوگیری از کمآبی بدن، باید مقدار زیادی مایعات بنوشید. این کار میتواند به حفظ هوشیاری شما کمک کند و احساس خستگی را در طول شیفت کاری کاهش بدهد. پس همیشه یک بطری آب کنار خودتان داشته باشید و قبل از بهوجود آمدن احساس تنشگی، چند جرعه آب بنوشید. شیر کمچرب، چای، چایهای گیاهی غیرشیرین، آبمیوههای طبیعی ۱۰۰ درصد و نوشیدنیهای مغذی، گزینههای سالم دیگر برای مصرف هستند.
۷. مراقب کافئین باشید. نوشیدن قهوه، چای و نوشیدنیهای کافئیندار دیگر میتواند به حفظ هوشیاری شما کمک کند. با اینحال، مصرف کافئین نباید به بیشتر از ۴۰۰ میلیگرم در طول روز برسد. این مقدار برابر است با مقدار کافئینی که در ۲ تا ۳ فنجان قهوه کوچک و معمولی وجود دارد. نکته مهم درباره کافئین، این است که میتواند تا ۸ ساعت در بدن باقی بماند. همین ویژگی روی خواب شما تاثیر منفی میگذارد. توجه داشته باشید که در فاصله ۴ ساعت مانده به خواب، باید از نوشیدنیهای بدون کافئین مانند چای گیاهی یا آب بهجای نوشیدنیهای کافئیندار استفاده کنید.
۸. قبل از خواب، از میانوعده سبُک استفاده کنید. به خواب رفتن در شرایطی که بیش از حد گرسنه یا بیش از حد سنگین باشید، واقعا سخت است. پس اگر بعد از پایان ساعات کاری هنوز هم احساس گرسنگی داشتید، از میانوعدههای سالم و کمحجم استفاده کنید. یک کاسه از غلات صبحانه همراه با شیر، یا یک تکه نان سبوسدار همراه با مربا میتواند میانوعده مناسبی برای شما باشد. اگر هم در زمان خواب، احساس سنگینی کردید، میانوعده را از برنامه غذایی روز بعد در ساعات کاری حذف کنید.
۹. وزنتان را در محدوده سالم نگه دارید. تغذیه سالم و سبک زندگی فعال، نقش مهمی در دستیابی به وزن سالم و حفظ آن ایفا میکنند. افرادی که وزن خودشان را در محدوده سالم نگه میدارند، از مزیتهای زیادی برخوردار میشوند. مهمترین مزیتها عبارتاند از کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، بیماری دیابت و بعضی از انواع سرطانها.
سلامتیسم