شما جزء کدام دسته از انسان ها هستید؟ کسانی که حداقل یک ساعت قبل از خواب به مطالعه ی کتاب می پردازند و یا کسانی که با خاموش کردن تلویزیون به خواب می روند؟ آیا تلویزیون دیدن، فایده ی کتاب خواندن را دارد؟ آیا به همان نسبت در فکر و روح انسان تاثیر مثبت می گذارد؟ با دکتر سلام همراه ما باشید.
خواندن کتاب موجب افزايش آگاهي و متفکر‌شدن افراد مي‌شود اما تماشاي تلويزيون از‌سوي‌ديگر، سلول‌هاي مغز را خاموش مي‌کند. در برابر کتاب که حداقل در شکل ظاهر ايستايي داشت، تلويزيون پويايي مداوم را نشان داد اما آيا راهي براي مقايسه باطن اين دو وسيله ارتباطي هست؟
در سال ۲۰۱۳، مطالعه‌اي در دانشگاه توهوکوی ژاپن انجام شد. اين تيم تحقيقاتي تصميم گرفتند تأثيرات زمان تماشاي تلويزيون و اثرات طولاني‌مدت آن را بر مغز ۲۷۶ کودک مورد بررسي قرار دهند. مطالعات متعدد در گذشته نشان داد که تلويزيون قدرت کلامي و رشد جسمي، ذهني و احساسي کودکان را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد.
اين مورد آخر ثابت کرد که تماشاي تلويزيون هم مي‌تواند فوايدي داشته و به رشد مغز کمک کند اما ضررهاي آن نيز بديهي است. دکتر تاکوچي دريافت که هر چه کودکان بيشتر تلويزيون تماشا کنند، بخشي از مغز که با سطوح انگيختي و خشونت در ارتباط است، ضخيم‌تر مي‌شود. بخشي از مغز به نام لوب فرونتال ضخيم‌تر مي‌شود و توانايي استدلال کلامي کاهش مي‌يابد.
هر چه کودکان ساعات بيشتري تلويزيون تماشا کنند، نتايج تست آزمون شفاهي کاهش مي‌يابد. اين اثرات منفي در مغز بدون درنظرگرفتن سن کودک، جنس و پيش‌زمينه اقتصادي اتفاق افتاده است. در همان سال، يک مطالعه ديگر در مورد چگونگي تأثير خواندن رمان روي مغز صورت گرفت.
محقق گرگوري برنز و همکارانش در دانشگاه اموري تأثيرات قبل و بعد از مطالعه را از طريق ام‌آر‌آی مورد بررسي قرار دادند. در اين پژوهش از دانشجويان خواسته شد «پمپي» اثر رابرت هريس را بخوانند. اين کتاب داستاني هيجان‌انگيز است که بر‌اساس واقعه فوران کوه وزوويو در ايتاليا نوشته شده.
پس از خواندن رمان، اتصال مربوط به زبان در قسمت‌هايي از مغز دانشجويان و همچنين فعاليت در منطقه حسي، حرکتي مغز افزايش يافته بود. اين نشان مي‌دهد خوانندگان، احساسي شبيه به شخصيت داستان را تجربه کرده‌اند. همچنين تأثير دراز‌مدتي نيز از خواندن کتاب به وجود مي‌آيد.
خواندن کتاب مغز شما را هوشيار نگه مي‌دارد و زوال عقلي در سنين سالمندي را به تأخير مي‌اندازد. تحقيقات حتي نشان داده است آلزايمر 5/2 برابر کمتر در سالمنداني که مطالعه منظم داشته‌اند، نمود پيدا کرده؛ اين درحالي بوده که تماشاي تلويزيون فاکتوري براي افزايش ريسک اين عارضه است.
۶ دقيقه مطالعه مي‌تواند استرس را تا ۶۸ درصد کاهش دهد، اين آمار بر‌اساس تحقيقي در دانشگاه ساسکس لندن به دست آمده است. مطالعه‌کردن حتي از انجام ديگر فعاليت‌هاي آرامش‌بخش مثل گوش‌دادن به موسيقي (۶۱ درصد)، نوشيدن چاي و قهوه (۵۴ درصد) و قدم‌زدن (۴۲ درصد) در کاهش استرس مؤثرتر است اما نمودهاي عيني‌تر بين کرم کتاب‌ها و افرادي وجود دارد که مدام تلويزيون تماشا مي‌کنند؛
نمودهايي که نيازي به تحقيقات آزمايشگاهي و پژوهشي ندارد:
کرم کتاب‌ها مهربان‌تر از بينندگان تلويزيوني هستند
مهرباني و همدلي به مهارت‌هاي مثبت فردي و رفتار تأثيرگذار اجتماعي باز‌مي‌گردد. کساني که درام‌هاي عاشقانه و ژانرهاي گوناگون را مطالعه مي‌کنند، هم لذت بيشتري مي‌برند و هم دوستانه‌تر و همدلانه‌تر رفتار مي‌کنند. کودکاني که در روز مطالعه مي‌کنند بيشتر در روابط اجتماعي شرکت کرده و در رفتارهاي احساسي بيشتر دخالت دارند.
آنها توانايي همکاري بيشتري نسبت به کودکاني دارند که تنها سرگرمي آنها تماشاي تلويزيون است. همه اينها کودکان کتابخوان را در راه رسيدن به اهدافشان مصمم‌تر و توانا‌تر مي‌کند.
کتاب‌ها کيفيت روابط را افزايش مي‌دهند
تماشاي تلويزيون کيفيت ارتباط بين مادر و کودک را پايين مي‌آورد. در طول يک برنامه آموزشي تلويزيوني، مادر نظراتي به فرزند خود مي‌دهد و کودک کاملا بي‌ربط با گفته مادر کار خود را انجام مي‌دهد. از سوي ديگر، کتاب‌خواندن مادر و فرزند به صورت مشترک، سطح ارتباطي بين اين دو را افزايش مي‌دهد.
مادر سؤال يا نظري را که به کودک خود مي‌دهد با پاسخي کاملا مربوط از سوي فرزند خود همراه مي‌بيند و کودک قادر به توضيح مفاهيم با جزئيات بيشتري است اما فقط کيفيت برنامه تلويزيوني يا کتاب مطرح نيست بلکه به نظر مي‌رسد ماهيت فعاليت‌ها خود باعث اين تفاوت مي‌شود.
تلويزيون براي منفعل‌بودن طراحي شده است. بعد از انتخاب برنامه مورد علاقه، تنها کاري که مي‌کنيد نشستن و تماشاي آن بدون تلاش براي درک مطلب است. شما به‌ندرت ممکن است حين تماشاي فيلم مکث و در آنچه اتفاق مي‌افتد، تأمل کنيد. تلويزيون همچنين ايده و شخصيت‌ها را سطحي نشان مي‌دهد.
کتاب‌ها فرصت گزينش مي‌دهند
کساني که بيشتر مطالعه مي‌کنند، معمولا از دنياي تلويزيون هم خبردار مي‌شوند. آنها مي‌توانند به صورت انتخابي برنامه‌هاي مورد علاقه خود را از تلويزيون تماشا کنند اما در مقابل، افراد بسيار کمي در ميان طرفداران تلويزيون پيدا مي‌شوند که بدانند در دنياي کتاب‌ها چه خبر است. آنها به‌ندرت تفاوت کتاب‌هاي خوب و بد را تشخيص مي‌دهند و غرق در تماشاي تصاويري رنگي و جذاب مي‌شوند بدون اينکه بدانند در دنياي پرآرامش کلمات و صفحات چه ساعات پرهيجاني را از دست مي‌دهند.
وقایع روزانه
