سوء استفاده های دارویی تنها در مورد داروهای غیر قانونی مثل ماری جوانا و یا کوکائین نمی باشد. داروهای قانونی و مجاز نیز می تواند مورد سوء استفاده واقع شود. به این معنا که ممکن است توسط افراد غیر بیمار و به صورت غیر تجویزی و بیش از اندازه مصرف شود و تاثیرات سوء و غیر قابل جبرانی بر جای گذارد. اغلب این داروها ، داروهای ضد افسردگی، مسکن ها و محرک ها هستند و بعضی از آنها نیز داروهای غیر تجویزی به حساب می آیند.
این داروها عبارتند از:
1- باربیتوریت هاBarbiturates
این داروها اغلب برای درمان اضطراب یا بهبود کیفیت خواب و افسردگی تجویز می شود. این داروها جزء داروهای ضد افسردگی طبقه بندی می شوند و عبارتند از فنوباربیتال، مبارال، سکونال و نمبوتال. اگر چه این داروها در حالت تجویزی و در مقدار مناسب می تواند درمان مفیدی باشد اما در عین حال اعتیاد آور نیز هست. اگر این داروها با سایر مواد مثل الکل مصرف شود ، باعث کاهش ضربان قلب تا حد مرگ می گردد.
2- بنزودیازپام هاBenzodiazepines
از جمله داروهای این دسته عبارتند از والیوم و زاناکس که در دسته بندی داروهای ضد افسردگی قرار می گیرد. این دارو برای درمان اضطراب ، استرس های حاد ، حملات درد ، اختلالات خواب و آشوب و تشنج تجویز می گردد. ولی اگر به صورت غیر تجویزی و بیش از مقدار مجاز مصرف شود می تواند تاثیرات سوء ی به همراه داشته باشد.
3- داروهای خوابSleep Medicines
این داروها نیز ا غلب آرام بخش هستند و عبارتند از آمبین ، سوناتا و لونستا که جزء داروهای غیر بنزودیازپام طبقه بندی می شوند و به هر حال می تواند اعتیاد آور باشد.
4- کدئین و مورفینCodeine and Morphine
داروهای مسکن درد اغلب مورد سوء استفاده قرار می گیرد. این داروها عبارتند از کدئین و مورفین، اورامورف و آوینیزا نیز حاوی مورفین می باشد. مورفین اغلب برای دردهای بسیار شدید تجویز می شود و کدئین برای دردهای ملایم تر.
5- اکسی کونتین و پرکوستOxyContin, Percocet
اکسی کونتین ، پرکوست و پرکودان ترکیب فعالی را تولید می کنند به نام اکسی کودون که مسکن درد می باشد. این داروها یکسان نیستند. برای مثال پرکوست حاوی استامینوفن می باشد در حالی که پرکودان حاوی آسپرین است. مصرف این داروها کاملا باید با احتیاط صورت گیرد و از مصرف همزمان آن ها با الکل و باربیتوریت ها و آنتی هیستامین ها و یا بنزودیازپام ها اجتناب شود.
6- ویکدوین، لورتاب و لورستVicodin, Lortab, Lorcet
این داروها حاوی هیدروکدون و استامینوفن است. این داروها تنها در هنگام تجویز پزشک باید مصرف شود. زیرا عوارض جانبی خطرناکی به همراه دارد.
7- آمفتامین هاAmphetamines
این داروهای محرک باعث افزایش هوشیاری ، توجه و انرژی می شود و برای بیماران خاصی مثل حمله خواب تجویز می شود.داروهای دیگری مثل دکسدیرین و ادرال نیز محرک هستند و می توانند مورد سوء استفاده واقع شوند.
8- متیل فنی دیتMethylphenidate
این دارو نیز محرک است و در سایر ترکیبات دارویی مثل ریتالین و کونسرتا وجود دارد. مصرف بیش از اندازه و اعتیاد گونه این دارو باعث افزایش قابل توجه دمای بدن ، آریتمی و تشنجات مرگ آور می شود.
9- دکسترومتورفانDextromethorphan (DXM)
این ترکیب فعال در داروهای غیر تجویزی سرماخوردگی و سرفه وجود دارد.این داروها با تجویز پزشک مصرف بی خطری دارد. مصرف بیش از اندازه این ترکیب باعث سرخوشی و به هم خردن قوه تصمیم گیری می شود، ضربان قلب را زیاد گرده و فشار خون را بالا می برد.
10- پی اس ای Pseudoephedrine
این ترکیب در داروهای غیر تجویزی سرماخوردگی وجود دارد. این ترکیب در تولید داروی غیر مجاز متامفتامین استفاده می شود. به همین خاطر فروش این ترکیب با محدودیت همراه است.
با این اوصاف شناخت داروهای مظنون کار چندان راحتی نیست . چون هم اکنون سیل عظیمی از انواع داروها در فرم ها، رنگها و طرح های مختلف در بازار وجود دارد. بهترین راه شناخت دارویی خاص مراجعه به داروخانه است.
