امروزه می توان از سرطان به عنوان جدی ترین چالشی که پیش روی انسان است نام برد. بطور کلی سرطان را می توان تکثیر بدون کنترل سلول های بدن نامید. هیچ ویروس و یا باکتری سرطان را در شما ایجاد نمی کند بلکه این خود شما اید که عامل به وجود آمدن سلول های سرطانی هستید. اصلی ترین روش برای درمان سرطان شیمی درمانی است. اما استفاده از این عوارضی را برای شما به همراه خواهد داشت. با دکتر سلام همراه باشید.
شیمی درمانی معمولا بصورت تزریقی و در بیمارستان و بعد از بستری کردن بیمار انجام میشود. یک مرحله شیمی درمانی ممکن است چند روز طول بکشد. در این مرحله معمولا از چند دارو با هم استفاده میشود. سپس یک دوره استراحت برای چند هفته داده میشود و بعد از چند هفته مجددا تزریقات انجام میشود. این روند معمولا چندین بار تکرار میشود.
علت استفاده از این روش اینست که داروهای شیمی درمانی معمولا بر روی آن دسته از سلول های سرطانی تاثیر میگذارند که در حال تکثیر خود هستند. در حالی که تعدادی از سلول های سرطانی خود را بسرعت تکثیر میکنند دسته ای دیگر از آنها در حال استراحت و خاموشی هستند. داروی شیمی درمانی بر روی این سلول ها تاثیر ندارد. بعد از گذشت چند هفته دسته ای دیگر از آن سلول های خاموش فعال شده و شروع به تکثیر میکنند. دوره دوم شیمی درمانی بر این دسته تاثیر داشته و آنها را از بین میبرد.
داروهایی که در شیمی درمانی مصرف میشوند داروهای بسیار قوی هستند که مصرف آنها معمولا با عوارض جانبی همراه است. نوع و شدت عوارض جانبی در همه بیماران یکسان نیست و نمیتوان از قبل مشخص کرد که کدام بیمار با مصرف هر دارویی چه عوارضی را نشان خواهد دارد.
داروهای شیمی درمانی بسیار سمی و خطرناک هستند و همانطور که بر روی سلول های سرطانی تاثیر مرگ آور دارند برای سلول های سالم بدن هم تاثیرات مخرب دارند. در فاصله زمانی بین دو دروه شیمی درمانی سلول های سالم بدن که بر اثر داروهای شیمی درمانی آسیب دیده اند این فرصت را میابند تا خود را ترمیم کنند. این مراحل شیمی درمانی چندین و چند بار تکرار میشوند تا در هر مرحله سلول های سرطانی بیشتر کشته شوند ولی سلول های سالم بدن از آثار مخرب داروها کمتر آسیب ببینند.
تاثیر شیمی درمانی بر بارداری
اینکه بطور قطع بگوییم که شیمی درمانی سبب ناباروی می شود و یا آنکه تاثیری بر روند بارداری ندارد اصلا ممکن نیست! در گذشته شیمی درمانی قطعا موجب ناباروری می شد اما امروزه با پیشرفت روز افزون دانش پزشکی حتی خود سرطان هم قابل درمان است.
اینکه بعد از شیمی درمانی بدن شما توانایی باردار شدن و یا بارور ساختن را داشته باشد کاملا به بدن و میزان سلامت شما و همچنین پاسخی که بدن شما به شیمی درمانی می دهد بستگی دارد.
شیمی درمانی، استفاده از داروهایی است که سلولهای تقسیم شونده را در بدن سریعاً مورد هدف قرار داده و از بین میبرد همراه با آن سلولهایی که سرطانی نشدهاند نیز از بین میروند. سلولهای سالم در ارگانهای تناسلی میتوانند بوسیلهی شیمی درمانی از بین بروند.
هم مردان و هم زنان در خطر هستند!
ناباروری فقط مخصوص به یک جنسیت خاص نیست! تاثیر شیمی درمانی بر اندام های تناسلی زنان و مردان یکسان است. یعنی این عمل چه در زنان و چه در مردان می تواند سبب ناباروری شود. به همین سبب لازم است تا قبل از اقدام به بارداری در صورت ابتلا به سرطان به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در مردان، شیمی درمانی بیضه را از بین برده و ممکن است اسپرمها را نیز از بین ببرد و یا توانایی حرکتی آنها را کاهش دهد. در زنان، شیمی درمانی میتواند تخمدان و تخمکها را از بین ببرد. این از بین رفتن میتواند باعث بیماری شود که شکست تخمدانی نابهنگام نامیده میشود.
حالا وقت امیدواری است
زنانی که سرطانشان قبل از 30 سالگی درمان شده است. معمولاً دارای بهترین شانس برای باروری بعد از تکمیل شیمی درمانیشان هستند. اگر چه، زنان و یا دختران نوجوانی که به علت شیمی درمانی، قبل از موعد یائسه شدهاند قادر به حامله شدن نمیباشند.
بسیار کم به زنان توصیه میشود که در سال اول بعد از دریافت شیمی درمانی حامله شوند زیرا که دارو ممکن است به تخمک آنها صدمه زده باشد. با توجه به تعدادی از تحقیقات، این میتواند باعث سقط جنین و یا مشکلات ژنتیکی فرزندان گردد.
این مشکل به نظر میرسد بعد از 6 ماه رفع گردد. دیگر پزشکان از صبر بیشتری قبل از تلاش برای باروری حمایت میکنند. درباره وضعیت خود با متخصص سرطان و یا گروه پزشکی صحبت کنید.
سرطان هم مانند تمام بیماری ها یک بیماری است و امروزه روش های مختلفی برای درمان آن وجود دارد. شاید سرطان بیماری سر سختی باشد اما نا امیدی تیر خلاصی به زندگی شماست! پس هیچگاه نا امید نشوید. خداوند همیشه در کنار شماست.
در این باره بیشتر بخوانید: ارتباط سرطان های خطرناک و ناباروری
گردآوری و تدوین حسن جوانبخت
هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام مجاز است