ذهن آگاهی یا mindfulness

ذهن آگاهی یا کنترل ذهنی یک ترفند برای رسیدن به آرامش و نشاط فکری است که باعث می شود روند زندگی افراد منظم تر و با کیفیت تر استمرار یابد و در شرایط مختلف انسان تصمیم های درست و منطقی اتخاذ نماید.

پیشینه ذهن آگاهی:

این رویکرد در دهه 1970 توسط کبات زین پس از تأسیس کلینیک کاهش استرس در مرکز پزشکی ماساچوست معرفی شد. در اواخر دهه 1980 و اوایل 1990 در اثر تلفیق رفتاردرمانی و شناخت درمانی رویکرد جدیدی به نام درمان شناختی-رفتاری CBT() به وجود آمد که تاکنون بیشترین یافته‌های مبتنی بر شواهد تجربی را در حوزه روان‌درمانی دارا است (ویلسون، استروشال، هیز 2003). در دهه‌ی 1990 مارک ویلیامز، جان تیزدیل و زیندل سیگال، روش MBSR را برای کمک به افرادی که از افسردگی رنج می‌بردند توسعه دادند.

تعریف کامل ذهن اگاهی :

توجه کردن

برای ذهن آگاه بودن باید توجه کنید، فرقی نمی کند که موضوع مورد توجه چه باشد.

لحظه کنونی

بودن در زمان حال یعنی باید از ماهیت وجودی هر چیز همان طور که در حال حاضر است آگاهی داشته باشید. آن چیزی که به تجربه ها اعتبار و صحت می بخشد، وقوع آنها در زمان حال است.

عدم واکنش خودکار

معمولا وقتی چیزی را تجربه می کنید، به طور ناخودآگاه و براساس آنچه در گذشته یاد گرفته اید، نسبت به آن واکنش نشان می دهید. ذهن آگاهی به شما کمک می کند به جای ” واکنش نشان دادن” نسبت به افکار، به تجربه ها پاسخ دهید. واکنش فرایندی ناخودآگاه است و هیچ حق انتخابی به شما نمی دهد، در حالیکه پاسخ، فرآیندی آگاهانه و حساب شده است.

عدم قضاوت اخلاقی

(سیاه و سفید ندیدن موضوعات). انسان تمایل دارد تجربه های خود را چه خوب و چه بد، چه آنها را دوست داشته باشد چه نه، مورد قضاوت قرار دهد. مثلا “حس خوشبختی برایم لذت بخش است” یا “از احساس ترس خوشم نمی آید”. رها شدن از این نوع جبهه گیری ها به شما کمک می کند تا هر چیزی را همانگونه که هست ببینید نه از درون فیلتر قضاوت های شخصی خود که برآمده از یادگیری های پیشینه شماست.

سعه صدر

ذهن آگاهی تنها یکی از ویژگی های ذهن به شمار نمی آید، بلکه یکی از مشخصه های قلب نیز هست. باید احساس مهربانی، همدردی، محبت و دوستی را در تجربه های خود ایجاد کنید تا بتوانید سعه صدر داشته باشید.

فواید ذهن آگاهی:

آموزش مغز: تقریبا تا همین اواخر دانشمندان تصور می کردند اتصالات و ساختار مغز یک انسان بالغ غیر قابل تغییر است. حالا ما این حقیقت را می دانیم که مغز می تواند تغییر کند. تحقیقات ثابت می کند که در واقع مغز فیزیکی به واسطه آموزش و تجربه های ساده روزمره تغییر می کند.

افزایش خلاقیت: خلاقیت کاملا به وضعیت ذهن بستگی دارد. نمی توانید انتظار داشته باشید که وقتی از ذهنتان بیش از حد کار می کشید و ذهنتان پر از نظریه ها و نقطه نظرات متفاوت است، ایده های بسیار جالب و همه جانبه ای یه ذهنتان خطور کند. ذهن اگاهی در دراز مدت ذهن را به سمت وضعیت آرام تری هدایت می کند.

کاهش افسردگی: تصور عموم این است که برخی از انواع افسردگی از تکرار روندهای فکری منفی و پرهیز از افکار ناخوشایند به جای روبه رو شدن با آنها ناشی می شوند. ذهن آگاهی به عنوان بخشی از روان درمانی ادراکی براساس MBCT به طرق مختلف به مقابله با افسردگی کمک می کند.

تنظیم عادت های غذایی: هدف از خوردن به سبک ذهن آگاهی یافتن آگاهی بیشتر نسبت به فرایند آماده کردن و خوردن غذا، و کاهش تمایل به قضاوت و افزایش پذیرش عادت های غذایی فعلیتان است. خوردن به سبک ذهن آگاهی آگاه شدن از پیام هایی که بدنتان برایتان می فرستد و استفاده از آگاهی برای تعیین مقدار غذایی که می خورید را نیز شامل می شود

عمق بخشیدن به زندگی: شاماش آلدینا می گوید: قبل از اینکه تمرین مدیتیشن را شروع کنم زندگی برایم نسبتا پوچ و تهی بود. دوستانی داشتم، خانوادم کنارم بودند، جای راحتی برای زندگی و شغل خوب داشتم اما مطمئنا چیزی از قلم افتاده بود. زندگی کم طاقت و خالی از شور و نشاط بود.

ذﻫﻦآﮔﺎﻫﯽ ﻣﺴﺘﻠﺰم راﻫﺒﺮدﻫﺎی رﻓﺘﺎری، ﺷــﻨﺎﺧﺘﯽ و ﻓﺮاﺷـﻨﺎﺧﺘﯽ وﯾﮋه ﺑﺮای ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﺮدن ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﺟــﻪ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﻧﻮﺑـﻪ ﺧـﻮد ﺑـﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﻣﺎرﭘﯿﭻ ﻓﺮوﮐﺎﻫﻨﺪه گرایش به ﻓﮑﺮ ﻣﻨﻔــﯽ، احساس منفی وخلق منفی ﺑﻪ اتفاقات ﻧﮕﺮان ﮐﻨﻨﺪه و رﺷﺪ دﯾﺪﮔﺎه ﺟﺪﯾﺪ و ﭘﺪﯾﺪآﯾﯽ اﻓﮑـﺎر وﻫﯿﺠﺎنﻫـﺎی ﺧﻮﺷـﺎﯾﻨﺪ ﻣﻨﺠـﺮ ﻣﯽﺷـﻮد.

گرد آوری تدوین آرش توکلی

هرگونه استفاده با درج  نام دکتر سلام مجاز می باشد.

مطالب مرتبط :

آموزش ذهن آگاهی

پاکسازی ذهن برای درمان اضطراب و افسردگی

دانستنی هایی در مورد خودآگاهی