زخم معده یکی از خطرناک ترین بیماری های معده است. عامل ایجاد کننده زخم معده نوعی باکتری است که با چسبدن به دیواره معده موجب ضعیف شدن و التهاب دیواره معده شود. برخی پزشکان معتقدند روزه گرفتن یکی از عواملی است که موجب تشدید زخم معده می شود. در ادامه با دکتر سلام همراه باشید.

 

بررسی چند مورد از آیات قرآن در رابطه با افرادی که روزه بر آنها واجب نیست

اسلام اخرین دین الهی و جامع ترین دین نزد خداوند است. در دین اسلام خداوند به بندگان خود توصیه کرده است که یک ماه از سال را به روزه داری (در ماه رماه رمضان) بپردازند. اما گاهی روزه گزفتن و یا بطور کلی انجام برخی فرایض دینی موجب آسیب رسیدن به فرد می شود. در اینگونه مواقع با نوجه به جامعیت دین اسلام پیش بینی هایی در این باره صورت گرفته است. همچنین در قرآن کریم نیز آیاتی در این مورد وجود دارد که از جمله می توان به آیات184 و 185 سوره بقره اشاره کرد که می فرماید:

چند روز معدودی را (باید روزه بدارید!) و هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد) و بر کسانی که روزه برای آنها طاقت‌فرساست؛ (همچون بیماران مزمن، و پیرمردان و پیرزنان،) لازم است کفّاره بدهند: مسکینی را اطعام کنند؛ و کسی که کارِ خیری انجام دهد، برای او بهتر است؛ و روزه داشتن برای شما بهتر است اگر بدانید! (بقرة ۱۸۴)

هرگز روزه نگیرید!

(روزه، در چند روز معدودِ) ماهِ رمضان است؛ ماهی که قرآن، برای راهنمایی مردم، و نشانه‌های هدایت، و فرق میان حق و باطل، در آن نازل شده است. پس آن کس از شما که در ماه رمضان در حضر باشد، روزه بدارد! و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهای دیگری را به جای آن، روزه بگیرد! خداوند، راحتی شما را می‌خواهد، نه زحمت شما را! هدف این است که این روزها را تکمیل کنید؛ و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده، بزرگ بشمرید؛ باشد که شکرگزاری کنید! (بقرة ۱۸۵)

یکی از تاثیر گذار ترین عوامل در ایجاد خونریزی های معده در بین مبتلایان به زخم معده، بروز استرس و همچنین گرسنگی است. این عوامل اصلی ترین علل تشدید زخم معده هستند و هرچه شدت و مدت زمان آنها طولانی تر باشد تاثیر به مراتب مخرب تری را در پی خواهد داشت. در طول ماه مبارک رمضان به علت افزایش زمان گرسنگی به ویژه در فصول بهار و تابستان به علت طولانی تر شدن روز و افزایش فاضله بین سحر تا افظار خطر تشدید زخم معده در بین بیماران افزایش چشم گیری خواهد داشت.

همچنین، در بیماران مبتلا به زخم معده که به طور منظم روند درمان بیماری خود را پیگیری نمی کنند خطر خونریزی در ماه رمضان افزایش می یابد. به طور کلی، شایع ترین علت خونریزی دستگاه گوارش فوقانی در طول ماه رمضان، وجود زخم های گوارشی است و مهمترین عامل خطر آن در طول ماه رمضان، سابقه قبلی خونریزی یا زخم های گوارشی فعال، سابقه سوء هاضمه، استرس های روانی، استعمال سیگار و مصرف برخی داروها مانند آسپرین است. چنین به نظر می رسد روزه داری ماه رمضان شدت و عوارض برخی بیماری های دستگاه گوارش مانند زخم گوارشی و التهاب معده را افزایش می دهد. بنابراین، روزه داری می تواند در افراد مبتلا به زخم های فعال خطرناک باشد. با این حال، در صورتی که زخم گوارشی در معده یا اثنی عشر فعال نباشد، خطر عود زخم و خونریزی وجود ندارد. البته توصیه می شود این افراد با مشورت پزشک خود در طول ماه رمضان برای کاهش ترشح اسید معده از دارو استفاده کنند.

چرا افرادی که به زخم معده مبتلا هستند نباید روزه بگیرند؟

در زخم معده حاد حدود دو هفته زمان لازم است که زخم ها ترمیم پیدا کنند و دراین مدت زمان روزه داری باعث تشدید علایم زخم معده خواهد شد . روزه داری برای آن دسته از افرادی که ناراحتی های دستگاه گوارش دارند فرق می کند به طوری که برای برخی از افراد روزه گرفتن ضرر ندارد و توصیه می شود که روزه بگیرند اما گروهی دیگر از افراد توصیه نمی شود که روزه داری کنند .

 

در صورت ابتلا به ریفلاکس معده این موارد را فراموش نکنید

بیمارانی که دچار بیماری ریفلاکس هستند در ابتدا می توانند چند روز روزه داری کنند اگر مشکلی خاصی برایشان به وجود نیامد، می توانند در طول ماه به روزه داری ادامه دهند.

اما آن دسته از افرادی که با روزه داری علایم ریفلاکس مانند تهوع ، سوزش سر دل ، ترش کردن و برگشت غذا به مری در آنان افزایش می یابد نمی توانند روزه داری کنند .
به گفته وی افرادی که ریفلاکس معده دارند سعی کنند آهسته و به صورت تدریجی غذا میل کنند و حجم مصرفی غذا را کاهش دهند و سعی کننده وعده های غذایی خود را افزایش دهند .

 

از جمله دیگر بیماری هایی که سلامت معده شما را تهدید می کند ابتلا به ریفلاکس معده است که از جمله بیماری های شایع در جامعه به شمار می آید. توصیه پزشکان  در ماه رمضان به بیمارانی که از ریفلاکس معده رنج می برند این است که این افراد پس از سحری خوردن نخوابند و یا مدتی را در حالت نیمه نشسته به سر ببرند و سپس بخوابند.

مصرف فراوان میوه و سبزی های تازه در این ماه توصیه می شود زیرامیوه ها و سبزی ها حاوی فیبر زیادی هستند و از بروز یبوست درماه رمضان پیشگیری می کند .همچنین مصرف سبزیجات در روزهای گرم ماه رمضان به رفع تشنگی روزه دار کمک می کند .

در صورتی که بیماران با سابقه قبلی زخم های گوارشی در هنگام روزه داری تحت نظر پزشک به طور منظم از داروهای کاهش دهنده اسید معده در دو وعده افطار و سحر استفاده کنند، خطر تشدید و بروز عوارض زخم های گوارشی از جمله خونریزی کاهش می یابد. با این حال، در برخی بیماران که زخم بهبودی کامل نیافته است، حتی با وجود مصرف این داروها در هنگام روزه داری خونریزی گوارشی رخ می دهد.

 


در این باره بیشتر بخوانید: آیا مشکلات گوارشی مانع از گرفتن روزه میشوند ؟


 

گردآوری و تدوین: حسن جوانبخت

هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام مجاز است