انجام آزمایشات قبل از ازدواج یکی از شروطی است که برای جاری شدن خطبه عقد در تمام دفترخانه ها لازم است. زوج هایی که قصد ازدواج دارند، با مراجعه به دفترخانه ها و دریافت یک معرفی نامه عکس دار، جهت انجام آزمایشات قبل از ازدواج به آزمایشگاه مراجعه می کنند. بسیاری از افراد تصور می کنند، این آزمایش ها بر اساس گروه خونی زن و مرد انجام می شود، اما در واقع آزمایشات قبل از ازدواج هیچ ربطی به گروه خونی ندارد و گروه خونی افراد مانعی برای ازدواج ایجاد نمی کند.
کدام گروه های خونی می توانند با هم ازدواج کنند؟
منظور از ناسازگاری های خونی در ازدواج بیشتر مربوط به RH می باشند و ناسازگاریهای ABO خیلی كم لحاظ می شود . بدین معنی كه اگر مادر گروه خونی RH- داشته باشد و پدر گروه خونی RH+ در اولین زایمان آنتی بادیهای تولید شده به بچه اول منتقل می شود و چون مقدار آن خیلی پایین است باعث زردی خفیف می شود ولی در بچه های دوم و به بعد این علائم به خطار افزایش آنتی بادی بیشتر بروز می كند . برای این كار در حاملگی اول در این افراد به مادر آمپول ضد RH تزریق می شود تا در حاملگی های بعدی جبران شود . این نوع ناسازگاری نیز مانع از ازدواج نمی شود . فقط در موردی كه بیماریهای ژنتیكی وارثی و یا بیماریهای خونی كه از طریق ارثی منتقل می شود سفارش به مشاوره ژنتیكی شده است تا در صورت انتقال بیماری به فرزند ازدواج صورت نگیرد .
آیا زن و مردی که گروه خونی آن ها O است، می توانند با هم ازدواج کنند؟
اگر چنانچه RH گروه خون مرد مثبت باشد یعنی دارای یکی از گروههای O+،A+،B+ و یا AB+ باشد و RH گروه خون زن منفی باشد، یعنی دارای یکی از گروههای O-،A-،B- و یا AB- باشد در صورت بروز حاملگی و در صورتی که RH جنین مانند RH مرد (مثبت) باشد در بدن مادر آنتی بادیهایی بر علیه سلولهای قرمز جنین ایجاد می شود .اماچون مقدار این آنتی بادی درحاملگی اول کم است مشکلی درحاملگی اول برای نوزاد ایجاد نمی شود اماچون درهنگام زایمان خون نوزاد به مقداربیشتری باخون مادر تماس پیدا می کند مقدارآنتی بادی ضد RH زیاد شده و درحاملگی های بعدی باعث بروز زردی شدید و یاحتی سقط جنین می شود.
درصورتی که درطول دوران بارداری اول یا طی 72ساعت پس از زایمان شیوه ی موثری برای سد نمودن و تصفیه سریع سلولهای RH مثبت ازجریان خون مادربه کاررود درحاملگی های بعدی نیز مشکلی ایجاد نمی شود.
شیوه ی متداول استفاده ازآنتی بادیهای ضد RH که Rhogam نامیده می شود است 72 ساعت بعد اززایمان مادر آمپول روگام دریافت کند .
اگرچنانچه گروه خونی مرد RH منفی باشد هیچ مشکلی ازنظر گروه خونی برای ازدواج ندارد (باهرگروه خونی که طرف مقابل داشته باشد سازگاری دارد).
آیا ممکن است یک زوج به تنهایی مشکل خونی نداشته باشند اما در آزمایش ازدواج با هم مشکل پیدا کنند؟
بلی مثلا در تالاسمی مینور كه به تنهایی افراد مشكلی ندارند و فقط ناقل یك صفت هستند و در صورت ازدواج با یك فرد مینور در هر حاملگی 25٪ احتمال بوجود آمدن یك فرد تالاسمی ماژور می رود.
مواردی که انجام آزمایش ژنتیک به زوج ها توصیه می شود
بنابر آنچه گفته شد، آزمایشات قبل از عقد ارتباطی با گروه خونی ندارند و شامل آزمایش ژنتیک هم نمی شوند. اما در برخی شرایط و برای برخی از زوج ها، مشاوران به عروس و داماد پیشنهاد می کنند که بهتر است آزمایش ژنتیک انجام دهند. مواردی که توصیه می شود زوج ها نسبت به آزمایش ژنتیک اقدام کنند در زیر آورده شده است:
۱ – زوج هایی که باهم نسبت فامیلی دارند. این شامل هر نسبتی می شود. ( هر گونه ازدواج فامیلی )
۲ – زوج جوانی که یکی از آنها دچار اختلالات ژنتیکی است.
۳ – زوج جوانی که یکی از اعضای درجه یک فامیل آنها دچار اختلالات ژنتیکی است.
۴ – خانم هایی که قصد ازدواج دارند و سن آنها کمتر از ۱۸ سال یا بیشتر از ۳۳ است.
۵ – زوج جوانی که در مراکز حساس و پرخطر فعالیت می کنند و با مواد شیمیایی و یا هسته ای سر و کار دارند.
و در پایان…
بنابراین آنچه که در ازدواج افراد می تواند مشکل ساز باشد، یکسان بودن گروه خونی نیست بلکه ارتباط خونی ( مثلا در ازدواج فامیلی ) است که می تواند باعث مشکلات ژنتیکی شود و ازدواج افراد با گروه خونی یکسان هیچ مشکلی نخواهد داشت. تنها اگر RH گروه خونی خانم منفی و RH گروه خونی آقا مثبت باشد، جهت جلوگیری از بروز مشکل برای نوزاد تزریق آمپول روگام توصیه می شود.
گرد آوری و تدوین: مهدیه انیسی
هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و با لینک دهی مستقیم مجاز می باشد.
