البته به طور کلی وجود دورهای قبل از جاری شدن عقد رسمی برای آشنایی بیشتر زوجین با خلق و خوی یکدیگر لازم است و مزیتهای زیر را دارا میباشد:
فواید و مزایای روابط قبل از ازدواج
- آمادگی لازم دختر و پسر و والدین برای مراسم عروسی، که این فرصت را دوران نامزدی به آنها میدهد.
- آشنایی هر چه بیشتر دختر و پسر با همدیگر و با خانوادههایشان.
- حل مشکلات احتمالی سربازی و ادامه تحصیلات
- آمادگی لازم برای به دوش کشیدن مسئولیت زندگی.
- چون دختر و پسر به خانواده علاقه و انس شدید دارند جدایی آنها بلافاصله بعد از عقد شرعی، از نظر عاطفی برای آنها مشکل است.
- آمادگی لازم دختر و پسر برای زندگی مستقل.
- سنجش میزان عشق و محبت و علاقه دختر و پسر در این دوره نسبت به یکدیگر و جهت دادن آن در محور زندگی.
- دیدارهای عاشقانه در دورانهای نامزدی، امید به زندگی را در دختر و پسر تقویت میکند، صحبتهای عاشقانه درباره آینده زندگی، ملاقاتهای عاقلانه، تفریحات سالم و گردشهای دوستانه، در تحکیم خانواده نقش بسزایی دارد.
- رفتن سفرهای کوتاه، شناخت دختر و پسر را نسبت به روحیات و اخلاق یکدیگر در سفر تقویت میکند؛ آن دو متوجه اخلاق نامزدش در سفر میشود و متوجه میشود که اخلاق او در مورد خرجکردن چگونه است.
مشکلات و آفات دوران نامزدی و روابط قبل از ازدواج
عدهای یکی از موانع ازدواج را رفت و آمد دوران نامزدی میدانند و این مبحث را در موانع ازدواج بررسی میکنند. ولی با مقداری تامل پی میبریم که جایگاه اصلی بحث همینجا و نه به عنوان یک بحث مستقل در موانع ازدواج است. البته این دوران مشکلات و آفتهایی را در پی طی دارد که در دو فصل مجزا بررسی میگردد:
- مشکلات دوران نامزدی
- آفتهای احتمالی این دوران
1. مشکلات دوران نامزدی
الف: فقر و کمبودهای اقتصادی (مالی)
به علت وجود رودربایستیهای دو خانواده و رفت و آمدهای فراوان پسر و دختر به منزلهای یکدیگر، با پذیراییهای پرخرج همراه است که ممکن است این شرایط از لحاظ اقتصادی برای آنها مشکلساز شود.
ب: مشکلات اخلاقی
زمانی که داماد به منزل دختر میرود اصولا در اتاق خلوت میروند و با یکدیگر صحبت میکنند، از آینده زندگی میگویند و از خصوصیات اخلاقی و روحی همدیگر صحبت میکنند. سوال این است برای خانوادهای که در آن برادر و یا خواهر کوچکتری وجود دارد یقینن آثار سویی بر افکار آنها خواهد داشت. لذا پدر و مادر میبایست حتیالامکان دوران نامزدی را کوتاه کرده و ازدواج را آسان گیرند و از مشکلات اخلاقی و روحی دختر و پسر دیگر خانواده جلوگیری کنند.
2. آفتهای احتمالی روابط قبل از ازدواج
دختر و پسر به خاطر ازدواج در آینده، و به بهانهی اینکه نامزد هم دیگرند بعضا احساس آزادی مطلق کرده و در زیر ماسک نامزدی مرتکب رفتارها و معاشرتهای بدون قید و شرط میشوند.
- پارهای از جوانان خوشگذران بعد از ارضای غرایز جنسی و اشباع لذتهای چند ماهه نامزدی و سیرشدن از دختر مورد نظر او را رها میکنند.
- درخواستهای غیر معقول و توقعات بیجا، یکی از آفتهای دوران نامزدی میباشد.
- یادآوری خاطرخواهان خود قبل از ازدواج، که باعث رنجش طرف مقابل شده و نسبت به زندگی آینده دلسرد میشود.
یک هشدار جدی
عدهای از جوانان برای این که دوران نامزدی را با آزادی مطلق سپری کنند این گونه استدلال میکنند که در این دوران میخواهند همدیگر را خوب بشناسند و با روحیات و افکار و اصالت و شرافت و وضع خانوادگی یکدیگر آشنا شوند و با چشم بسته تشکیل خانواده ندهند. در جواب میتوان گفت اولا با توجه به فواید دوران نامزدی که گفته شد، این دوران میتواند فینفسه فرصت خوبی برای مطالعه در رفتار و کردار و خصوصیات اخلاقی و اجتماعی زوجین باشد، ولی نباید از این نکته غافل شد که آنچه بیشتر از معاشرتها مورد نظر دختر و پسر قرار میگیرد، اشباع نیروی جنسی و کسب لذتهای زودگذر میباشد و شناسایی وضع اخلاقی و روحی همدیگر در مرتبهی دوم اهمیت قرار میگیرد. ثانیا، دختر و پسر در این گونه معاشرتها در دوران نامزدی، سعی در مخفی کردن اخلاق و رفتاری واقعی خود دارند و با این توضیح، این طرز تفکر که در دوران نامزدی همدیگر را بشناسیم و با اخلاق یکدیگر آشنا شویم به کلی رد میشود.
تذکری به والدین
پدر و مادر وظیفه دارند که معاشرتها و رفتارهای دوران نامزدی فرزندان خود را دقیقا کنترل کنند تا نتیجهی مطلوبی از آن گرفته شود و خدای ناکرده بعد از اشباع نیروی غریزی و جنسی و کسب لذتهای زود گذر مشکلاتی برای آنها به بار نیاید.
یک سنت غلط – نامزدی دوران کودکی
در بعضی از بلاد یا قبیله و یا روستاها و بعضا در بعضی از شهرهای کوچک دختر و پسر را در همان زمان طفولیت طی یک مراسمی بستگان جمع میشوند و یک حلقه نامزدی به دختر میدهند و والدین دختر و پسر با هم دیگر قول و قرار میگذارند که وقتی به سن ازدواج رسیدند با همدیگر ازدواج کنند. البته در مراسم نامزدی دوران طفولیت و کودکی یا حتی بعضا شیرخوارگی صیغه عقد خوانده نمیشود.
اول: حق انتخاب همسر آینده به عهدهی فرزند است و بزرگترها تنها میتوانند راهنما و مشاور خوبی برای آنها باشند و تجربهی خودشان را در اختیار آنها قراردهند. اما با این کار حق انتخاب همسر را از آنها سلب میکنند.
دوم: دو نوجوان و بعضا کودک، چون دارای رشد عقلی و فکری کافی نیستند لذا مصالح همدیگر را به هیچ وجه نمیتوانند تشخیص دهند.
سوم: آیا پدر و مادر حتی یک درصد احتمال نمیدهند که شاید آنها در بزرگسالی مناسب هم نباشند و فرزندانشان مجبور باشند با یک ازدواج تحمیلی تا آخر عمر بسازند؟
چهارم: ازدواجهای این چنین هیچگونه تضمین نسبت به آینده ندارد. دختر و پسر یا میسوزند و میسازند و یا نهایت کار به طلاق منجر میشود.