تاثیر والدین در موفقیت و آینده ی کودکان، نقش زیادی دارد. خیلی از ما خصوصیات والدین خوب را می دانیم ولی شما چه والدینی را نالایق می دانید؟ والدین نالایق چه خصوصیات و چه ویژگی هایی دارند؟ با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی والدین نالایق و نقش پدر و مادر در زندگی کودک بپردازیم.
والدین با هر رنگ، نژاد، مذهب، فرهنگ و ملیت، در همه نقاط جهان اولین سرپرستان و مربیان کودکان به شمار میروند که شادی را برای آنها به ارمغان آورده و امکانات زندگی را مهیا میکنند. والدین ارکان هر خانواده و بنیانگذار جوامع هستند. در ادبیات بینالمللی از کودکان، پدران و مادران، بهعنوان عناصر سازنده خانواده یاد شده است که در نظام حقوق بینالملل بشر به طور مجزا و یا با هم مورد توجه قرار گرفتهاند.
حقوق والدین و کودکان در نظام حقوق بشر
موازین مقرر در نظام بینالمللی حقوق بشر، هم کودکان و هم بزرگسالان را در بر میگیرد. همه کودکان با هر ملیت یا رنگ و نژادی که باشند از حقوق یکسان برخوردارند و این حقوق دارای اهمیت برابر است. کنوانسیون به این اصول اشاره و بر مسئولیت کودکان برای احترام به حقوق دیگران؛ بهویژه والدین خود، تأکید دارد. البته میزان درک کودکان از مفاد کنوانسیون تا حد زیادی به سن کودک بستگی دارد و مساعدت به کودکان برای فهم بهتر از حقوقشان به معنای اعمال اجبار توسط والدین بر کودکان نیست.
نقش پدران در زندگی کودک
بنا به تصریح برخی گزارشات بینالمللی، در بسیاری جوامع پدران به عنوان نانآور، معلم اخلاق و رئیس خانواده شناخته میشدند. در برخی کشورها تأکید زیادی بر نقش پدران چه به لحاظ عملی و چه به لحاظ احساسی در رشد و پرورش کودکان وجود دارد. البته برخی تحقیقات جدید نیز بر ایفای نقش مؤثر و مشارکت فعال پدران در رشد کودکان تأکید دارند. با این وجود هنوز چالشهایی در رابطه با پدران وجود دارد؛ بهگونهای که پدران بسیاری در جهان برای ایفای مسئولیت پدری خود با مشکل مواجه هستند که البته دارای آثار مخربی برای خانواده و جامعه نیز خواهد بود.
در پژوهشهای انجامگرفته به خوبی آشکار است که حضور یا عدم حضور پدران میتواند بر کودکان تأثیر گذارد و حتی در زمینه موفقیتهای تحصیلی یا بزهکاری کودکان نقش داشته باشد. در سطح بینالمللی، مهاجرت، بسیاری از پدران را مجبور میکند که از خانوادههای خود جدا باشند. پدران مهاجر، مفهوم متفاوتی از پدری را تجربه میکنند که البته در مواردی مورد پذیرش کودکان نیست.
اهمیت رفتار پدر
بدون تردید الگو نقش بنیادینی درتربیت و سازندگی کودک دارد. پدران اگر بخواهند فرزند خود را بپرورانند و او را به شیوه و روشی خاصی جهت دهند برنامه این است که خود باید مدل و الگوی راه و روشی باشند که آن را برای فرزند خویش خواستاراند. پدرانی که بین عمل و گفتارشان، بین کردار و امر و نهی شان تفاوت است هر گز نخواهند توانست در فرزندان مؤثر باشند. و هم پدرانی که فرصتی کافی برای ارتباط با فرزندان ندارند و در فرصتی محدود تنها چند کلمه ای را به عنوان وعظ و نصحیت با فرزندان درمیان می گذارند هرگز قادر نیستند به اهداف و مقاصدی که مورد نظر شان است برسند.
پدر باید برای کودک سرمشق صداقت، شرافت، وقت شناسی، رعایت نظافت، خوش قولی، سخاوت، جرأت، قدرت تحمل باشد. او در سایه رعایت این وظایف و برنامه ها به شخصیت فرزندشان شکل می دهند و موجبات جمال معنوی و عزت فرزند را فراهم می سازد. پدران آلوده در روحیه فرزندان اثراتی منفی می گذارند و ما کمتر افرادی را سراغ داریم که خود پدران نادرستی باشند و فرزندشان افراد سالم به بار آمده باشند.
نقش مادران در خانواده و اجتماع در عرصه بینالمللی
مادران در خانواده نقش حیاتی ایفا میکنند. رابطه مادر- فرزندی برای رشد و پرورش کودکان حیاتی است. مادران صرفاً نگهداری کودکان را بر عهده ندارند، بلکه در برخی موارد نانآور خانواده نیز هستند. با این حال، مادران در بسیاری جوامع همچنان با چالشهای مهمی روبهرو هستند.
تولد کودک که باید عاملی جهت جشن و شادی به شمار آید، هنوز در برخی کشورهای در حال توسعه تهدیدی برای سلامت مادران است. بهبود سلامت مادران یکی از اهداف توسعه هزاره است که در جهت آن گامهایی نیز برداشته میشود. بر همین اساس ایمنکردن بارداری و زایمان از طریق تقویت نظامهای سلامت، از جمله مهمترین اقدامات برای حمایت از مادران به شمار میرود.
اهمیت رفتار مادر
کردار و رفتار مادر چون خون در شریانهای کودک به جریان می افتد و شخصیت او را برای مادام العمر رنگ می دهد. جنبه الگویی مادر آن چنان مهم است که می توان گفت زمینه انحطاط و یا تعالی روان پاک فرزند تا حدود زیادی مربوط بدان است. طفل او را به عنوان الگو و سر مشق انتخاب می کند و شیوه ها و رفتارهای او را تقلید می نماید. چشم و گوش طفل چون دریچه ای باز است، می بیند و می شنود، ذهنش چون آینه است و آن را در خود ضبط می کند. کودک حتی شیوه فکر مادر را می بیند و درمی یابد، و آنچه برداشت می کند ممکن است سازنده باشد و یا ویرانگر.
پاسداشت روز والدین
بزرگکردن بچه از نوزادی تا تبدیل شدن به یک فرد بالغ، کار سخت و پرمسئولیتی است که وظیفه اول والدین محسوب میشود. برای توجهدادن به این وظیفه که عشق بیقید و شرط میطلبد، روزی را برای قدردانی از والدین اختصاص دادهاند. در روز والدین ، خانوادهها، معلمها، کودکان، و سازمانهای خانوادگی دور هم جمع شده و جشن میگیرند و در مورد نقش حیاتی والدین در تشکیل خانواده، صحبت میکنند.
در این روز، بچهها سعی میکنند با روشهای مختلف از زحمتهایی که والدین و یا کسانی که نقش پدر و مادر را برای آنها ایفا میکنند، تشکر کنند: با گردش رفتن و خریدن کادو، رزرو میزی در رستوران، یک دسته گل زیبا، و یا مجلههای مورد علاقه آنها و…. حتی میتوانید در خانه کارتی زیبا درست کنید و یا با یک تلفن از آنها تشکر نمایید. برپایی این مراسم یا دادن هدایا، با لبخندی بر لب و قلبی پر از عشق و محبت، زیباتر میشود. هیچگاه فراموش نکنید که برای تشکر از آنها فقط به یک روز خاص احتیاجی نیست و هر روز، روزی است که باید از زحمات بیدریغ والدین عزیز تشکر شود و به آنها یادآوری کنیم که: هیچگاه نمیتوانستیم پدر و مادری بهتر از آنها داشته باشیم.
نبض ما