در اواسط فصل بهار، برگ های تازه مو در بازارهای میوه و سبزیجات، نظر تمام افراد را به خود جلب می کند. بیشتر افراد با دیدن این برگ های لطیف و نازک به فکر درست کردن یک دلمه برگ مو خوشمزه می افتند و تصور می کنند تنها استفاده ای که برگ های درخت انگور دارند، همین دلمه های برگ مو هستند. این در حالی است که برگ مو روش های استفاده ی دیگری هم دارد و برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید خواهد بود. در این مطلب شما را با روش های مصرف برگ مو آشنا خواهیم کرد.
روش های مصرف برگ مو
دلمه برگ مو
دلمه برگ مو، از انواع دلمه های خوشمزه بهاری است که به عنوان غذای سنتی ترکی شناخته می شود. برای تهیه این نوع دلمه باید از برگ های تازه ی انگور استفاده کرد. برگ تازه انگور را می توان در فصل بهار به وفور در بازار پیدا کرد. در تهیه این غذا از برگ موی تازه، لپه یا عدس، برنج و سبزیجات معطر استفاده می شود.
مواد لازم برای تهیه دلمه برگ مو
برگ مو تازه نیم کیلو
گوشت چرخکرده 200 یا 300 گرم
لپه یا عدس 1 استکان
برنج 1 استکان
سبزی دلمه 300 گرم
پیاز بزرگ 1 عدد
نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه به مقدار لازم
طرز تهیه
برگ موهای تازه را با آب سرد شسته و اضافه دم آن را می گیریم. در قابلمه مقداری آب می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم تا آب بجوشد. وقتی آب جوشید برگ را به مدت 2 دقیقه در داخل آب جوش قرار می دهیم تا کمی نرم شود. بعد برگ ها را آبکش کرده و می گذاریم آب اضافی آن خارج شود.
لپه یا عدس را جداگانه با کمی آب می پزیم. وقتی لپه ها یا عدس ها نرم شدند، آبکش کرده و کنار می گذاریم.
برنج را که از قبل خیسانده ایم را می توانیم به دو روش آماده کنیم. اول در مقداری آب که در حال جوش است می ریزیم و بعد از 5 دقیقه آبکش کرده و کنار می گذاریم و یا این که با مقداری آب به صورت کته می گذاریم جوش بخورد، وقتی برنج ها نرم شد و آب آن کشیده شد کنار می گذاریم. دقت کنید مقدار آب طوری باشد که وقتی آب برنج کشیده شد، برنج ها خمیر نشوند.
پیاز خرد شده یا رنده شده را با مقداری روغن تفت می دهیم. وقتی پیاز به رنگ طلایی درآمد، گوشت چرخکرده را اضافه می کنیم و چند دقیقه تفت می دهیم تا رنگ گوشت عوض شود. بعد نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه را افزوده و هم می زنیم. سبزی دلمه ی ریز شده را به گوشت اضافه می کنیم و مخلوط می کنیم. حال لپه و برنج آبکش شده را به مخلوط اضافه می کنیم و خوب هم می زنیم تا مواد کاملا با هم مخلوط شوند، بعد از 1 الی 2 دقیقه حرارت را خاموش می کنیم.
یک عدد برگ مو را برداشته و مقداری از مایه دلمه را بر اساس اندازه برگ وسط برگ قرار داده و دلمه را به شکل مورد نظر می پیچیم. وقتی تمام برگ ها را با مایه دلمه آماده کردیم، قابلمه ی مناسبی را انتخاب می کنیم و کف آن را با مقداری روغن چرب می کنیم و یک لایه برگ مو کف قابلمه می چینیم. سپس دلمه های پر شده را داخل قابلمه می گذاریم. سپس مقداری روغن با یک لیوان آب ولرم به دلمه ها اضافه می کنیم، حرارت زیر قابلمه را کمی زیاد می کنیم تا آب بجوشد. وقتی آب جوشید یک عدد پیش دستی یا بشقاب که اندازه آن کمی کوچک تر از دهانه قابلمه باشد به صورت بر عکس روی دلمه قرار می دهیم. قرار دادن بشقاب روی دلمه باعث می شود آن ها باز نشوند. بعد در قابلمه را می گذاریم و حرارت را کم می کنیم و منتظر می مانیم دلمه ها پخته شوند.
روغن برگ مو
طرز تهیه روغن مو این است که شکوفه برگ مو را در روغن زیتون ریخته به مدت 3 روز صبر می کنند و پس از 3 روز آنرا صاف نموده مجددا مقداری شکوفه مو وارد روغن زیتون قبلی نموده پس از 3 روز صاف می کنند و این عمل را چند مرتبه تکرار می نمایند . چنین فرآورده ای را روغن مو یا روغن رز می نامند . روغن مو در تمام موارد مشابه روغن گل سرخ می باشد و می توان بجای آن بکار برد.
شکوفه برگ مو
شکوفه برگهای مو یا شکوفه انگور که در اوایل بهار حصال می شود عبارت از ذرات ریز سبز رنگ و معطری است که خواص شفا بخش زیر را برای آن ذکر نموده اند :
1-مقوی قلب و معده است .
2- مسکن استفراغ ، آروغ و سکسه است .
3-ترش شدن طعام در معده را درمان می کند .
طرز تهیه دم کرده برگ مو
برای تهیه دم کرده برگ مو، مقدار 15 تا 20 گرم برگ مو را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند.
برگ مو به سه طریق ذیل در معالجه اسهال، اسهال خونی، استفراغ، زخم معده و خونریزی معده مفید است:
1- 30 گرم برگ جوان مو را به صورت تازه یا خشک کرده در یک لیتر آب میجوشانند و پس از صاف کردن، مانند چای روزی یک تا سه استکان مینوشند.
2- گرد برگهای جوان و خشک کرده مو را روزانه به مقدار 4 تا 5 گرم با عسل یا شربت قند مخلوط کرده و مصرف میکنند.
3- شیره برگ مو را به وسیله کوبیدن ، استخراج نموده به مقدار 30 تا 60 گرم در روز می نوشند.
درمان سرمازدگی دست و پا با برگ مو
برای برطرف کردن سرمازدگی دست و پا، جوشانده برگ مو را تهیه کرده و دست و پا را به مدت 15 دقیقه در آن قرار دهید.
درمان عفونت روده و زکام با جوشانده برگ مو
برای درمان عفونت های روده و زکام می توانید چهار گرم برگ خشک مو را در یک لیوان آب جوش دم کرده و روزی دو تا سه فنجان مصرف کنید تا بهبودی حاصل شود
درمان خونریزی های داخلی با شیره ی برگ مو
از پیچک های مو در اثر کوبیدن و فشار، شیره ای استخراج می کنند که مصرف 30 تا 60 گرم آن در روز، خونریزی های داخلی مانند اسهال خونی، اخلاط خونی، خونریزی رحمی و بواسیر را درمان می کند.
نکات تکمیلی در مورد مصرف برگ مو:
- برگ مو معمولا برای پیچیدن دلمه استفاده می شود و پختن و سرخ کردن آن تا حدی باعث تغییر برخی از مواد مغذی اش، به خصوص ویتامینC می شود.
- بنابراین چه بهتر که شیوه پختن برگ مو در مدت زمان کمتر و با حرارت پایین باشد. در این صورت، ضریب تبدیل بتاکارون به ویتامینA سه برابر می شود.
- به عنوان آخرین نکته، پیشنهاد می کنم برگی که در غذاها استفاده می کنید از درختچه های موی خانگی تهیه شود تا احتمال زدن سم به آن در کمترین میزان باشد.
- برگ ها را قبل از مصرف کاملا تمیز کنید یعنی آن را داخل پارچه خیس قرار بدهید و در مدت زمانی کوتاه آن را مصرف کنید.
- نگهداری برگ مو در فریزر یا آب نمک نیز توصیه نمی شود و بهتر است این برگ را در فصل خود و تازه به تازه به مصرف برسد.
گرد آوری و تدوین: مهدیه انیسی
هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و با لینک دهی مستقیم مجاز می باشد.