اهمیت خوردن شیر بر هیچ کسی پوشیده نیست و همه ی ما می دانیم که چقدر بدن به این معجون سفید رنگ احتیاج دارد. از کودکی 6 ماهه گرفته که تازه غذای کمکی خود را آغاز کرده تا افراد مسن، حتما باید روزانه شیر مصرف کنند. روی اکثر شیرهای بسته بندی شده ی موجود در بازار، واژه های کم چرب یا پرچرب را زیاد دیده ایم. چه کسانی باید از شیر کم چرب استفاده کنند؟ چه کسانی از شیر پرچرب؟
شير داراي املاحی چون پروتئين، چربي، انواع ويتامين، قند، کلسيم و فسفر ميباشد كه نقش تعيين‌كننده تغذيه‌اي هر كدام خصوصاً در دوران رشد بسيار حائز اهميت است . خواص شير هر پستانداري اعم از گاو و گوسفند و … بطور کلی با نظر به تركيب و نوع پروتئين، تركيب و نوع چربي، املاح و اجزاء آنزيمي و هورموني که دارد متفاوت است و هر كدام عطر و طعم خاص خود را دارد .
در نظر گرفتن چگونگی انتخاب محصولات لبنی که در سلامت کلی تاثیر دارد، بسیار مهم است. بسیاری از کارشناسان، مصرف محصولات لبنی کم‌چرب را توصیه می‌کنند، زیرا چربی‌های اشباع آن‌ها کمتر است. تا به امروز، شواهد نشان می‌دهد که چربی‌های اشباع شده ممکن است بر سلامت قلب بی‌تاثیر باشد، اما چربی‌های اشباع شده نسبت به نوع غیر اشباع (موجود در روغن‌های گیاهی، آجیل، دانه‌ها و ماهی‌های چرب) مزایای بیشتری ارائه می‌دهند و در واقع خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهند. اولویت لبنی شما چه شیر کم چرب باشد چه پرچرب، می‌توان آن را بخشی از یک رژیم غذایی متعادل و سالم در نظر گرفت.
فواید شیر کم چرب
ـ چربی کمتر و بخصوص چربی اشباع کمتر که می‌تواند سلامت قلب و عروق را تضمین کند.
ـ انرژی کمتر که به حفظ تناسب وزن کمک می‌کند .
ـ پروتئین بیشتر که به حفظ تقویت عضلات کمک می‌کند.
ـ برای داشتن کلسیم کافی در بدن دقت کنید در هر صد میلی لیتر شیر ۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم وجود دارد. جالب است بدانید میان میزان چربی موجود در شیر و جذب کلسیم، نسبت عکس وجود دارد. یعنی هر چقدر چربی موجود در شیر بیشتر باشد، جذب کلسیم کمتر است و در صورتی که شیر کم چرب باشد، میزان جذب کلسیم در بدن بیشتر میشود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد کلسیم در کاهش وزن، پیشگیری از سرطان روده بزرگ، کاهش عوارض یائسگی، تنظیم فشار خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی نیز نقش موثری دارد.
مضرات شیر کم چرب
1- شیر کم چرب ویتامین K و A کمتری دارد
وقتی چربی شیر کمتر باشد غلظت ویتامینهای محلول در چربی را بشدت کاهش می دهد و چون ویتامین K و A محلول در چربی هستند بنابراین غلظت این ویتامینها نیز به شدت کاهش می یابد.
2- شیر کم چرب منجربه کاهش باروری می شود
مصرف بالای شیر کم چرب یا شیر بدون چربی باعث اختلال در تخمک گذاری زنمیشود پس باید دردوران بارداری ویتامین های لازم در شیر وجود داشته باشد پس شیر کم چرب یا شیر بدون چرب ویتامین های لازم را برای زنان تامین نمی کند.
3- شیر کم چرب باعث التهاب در شریانها می شود
شیر بدون چربی ممکن است برای سلامتی مفید باشد ولی نیترات آن زیاد است که باعث مسدود شدن و التهاب در شریانها می شود.
4- شیر کم چرب منجر به بیماری های قلبی می شود
چربی اشباع شده از شیر کم چرب در دمای بالا باعث میشود که مواد مغذی با مشکل مواجه شود که باعث بوجود آمدن کلسترول و افزایش خطر سکته های مغزی و قلبی میشود.
یافته های جالب درباره لبنیات و وزن بدن
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مصرف محصولات لبنی پرچرب، از جمله شیر و پنیر، با کاهش وزن بدن همراه است. این یافته ممکن است با معلومات شما متضاد به نظر برسد، چون نسخه‌های پرچرب کالری بیشتری دارند اما در ۱۱ مطالعه از ۱۶ مطالعه این نتیجه به دست آمده که افرادی که محصولات لبنی با چربی بالا مصرف می‌کنند یا کاهش وزن دارند یا وزن خیلی کمی اضافه می‌کنند. (بعضی از دانشمندان معتقدند ممکن است به این خاطر باشد که محصولات لبنی که حاوی چربی بیشتری هستند، باعث احساس سیری بیشتر شوند، به این دلیل مردم ممکن است که کمتر غذا بخورند.). اما با همه‌ی این مطالعات نمی توان ثابت کرد که خوردن محصولات لبنی پر چرب مانع از افزایش وزن میشود.
با این حال آزمایشات نشان می‌دهد که در بهترین حالت مصرف لبنیات پرچرب تاثیر متوسطی بر وزن بدن دارد.کسانی که مصرف لبنیات پرچرب خود را افزایش دادند افزایش وزن کمی بیشتر (حدود ۲ پوند) نسبت به کسانی که محصولات لبنی کم چرب مصرف کرده‌اند داشته‌اند.
شیرهای مدت دار
برخلاف تصور عموم مردم پزشکان می گویند که شیر های به اصطلاح مدت دار بهترین نوع شیر است . شیر های که توسط اشعه uv میکروب زدایی می شوند یعنی به اصطلاح شیر های مدت دار از بهترین نوع شیر انتخاب می شوند همچنین این روش مطمئن ترین روش در میکروب زدایی شیر است به همین دلیل این شیر ها مطمئن ترین و با کیفیت تر از انواع دیگر هستند .
شیر مناسب برای بچه ها
خیلی از والدین سوال می کنند که برای کودک شان باید از شیر پرچرب استفاده کنند یا کم چرب ؟ در واقع این موضوع بستگی به وزن کودک دارد. اگر وزن فرزندتان روی پایش رشد کم باشد ، توصیه می شود برای او شیر و لبنیات پرچرب در نظر بگیرید اما اگر وزن کودک بالاتر از حد طبیعی باشد باید از لبنیات کم چرب استفاده کنید. البته باید دقت داشت حتما از محصولات لبنی استاندارد و مورد تایید وزارت بهداشت برای کودک تان بخرید و مطمئن شوید که شیر با روغن گیاهی یا ماده دیگری چرب نشده باشد.
افزایش زیان ناشی از آلودگی هوا با شیر پرچرب
شیر و لبنیات پرچرب می‌تواند زیان های ناشی از آلودگی هوا را افزایش دهد، زیرا اسیدهای چرب اشباع موجود در شیر و لبنیات پرچرب موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و موجب گسترش بیماری‌های ریوی در هوای آلوده می‌شوند. انواع فلزات سنگین مانند سرب که با سوختن بنزین وگازوئیل در هوا منتشر می شوند نیز می توانند با رقابت در جذب ریزمغذی‌هایی ازجمله کلسیم، آهن و روی در بدن تجمع یافته و در نهایت سرطان را به دنبال داشته باشند.
عوارض و پیامدهای آلودگی هوا در برخی از افراد از جمله کودکان، مادران باردار، سالمندان و مبتلایان به بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌های ریوی بیشتر است. بهتر است افراد روزانه حداقل ۲ لیوان شیر کم چرب ( کمتر از ۱٫۵ درصد چربی) مصرف کنند زیرا شیر به دلیل دارا بودن فسفر، منیزم و کلسیم، خنثی کننده سموم است. هم چنین شیر، دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می کند. زمانی که میزان باکتری‌های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه میشود و این مواد در بدن باقی می مانند. کلسیم موجود در شیر منجر به کاهش جذب سرب و همه فلزات سنگین موجود در هوای آلوده می شود.
منبع: نبض ما
