وجود ذرات خون در مدفوع نوزادان تازه متولد شده می تواند پدر و مادران را دچار نگرانی کند که این اتفاق می تواند دلایل ساده و پیچیده ای داشته باشد. عفونت ها و حتی شیر مادر میتوان از عوامل بروز این مسائل باشد. در این مقاله به مبحث هایی که هر پدر و مادر باید بدانند می پردازیم.
دلایل وجود خون در مدفوع
1- مصرف بیش از اندازه شیر مادر
شیر مادر بیش از حد می‌تواند دستگاه گوارش نوزاد را ملتهب کند و خون‌ریزی ایجاد کند. عدم تحمل لاکتوز عامل اصلی بروز این مشکل در نوزاد است.
2- عفونت
عفونت‌های مختلفی می‌توانند باعث بروز خون در مدفوع نوزاد شوند. بچه‌ها مستعد ابتلا به عفونت‌های مختلف هستند. برخی از باکتری‌ها خون در مدفوع ایجاد می‌کنند.
اسهال خونی همیشه باعث نگرانی‌های زیادی می‌شود و نیاز است که پزشک، نوع عفونت را تشخیص دهد. در صورت وجود اسهال خونی یا احتمال وجود عفونت در بدن نوزاد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
3- پاسخ آلرژیک
شیر و شیر خشک، هر دو حاوی پروتئین‌های مختلف و موادی هستند که ممکن است باعث ایجاد پاسخ آلرژیک در دستگاه گوارش نوزاد شود. التهاب ناشی از مصرف این مواد ممکن است باعث ظهور خون در مدفوع شود. ماده‌ی مخاطی نیز می‌تواند به‌همراه مدفوع از بدن دفع شود.
4- زخم در سینه‌ی مادر
تغذیه از شیر مادر معمولا باعث التهاب نوک سینه‌ی مادر می‌شود و خراش و خون‌ریزی ایجاد می‌کند. نوزاد در چنین شرایطی، ناخواسته این خون را می‌بلعد و در روند گوارشی، این خون به مدفوع می‌رسد.
پزشک می‌تواند آزمایش ساده‌ای انجام دهد تا تعیین کند که خون دفع شده برای مادر است یا برای نوزاد!
5- یبوست
چند بار در روز اجابت مزاج داشته باشند یا چندین روز هیچ اجابت مزاجی نداشته باشند. یبوست باعث سفت شدن مدفوع می‌شود و عبور آن در روده را سخت می‌کند.
سپس، مدفوع در انتهای روده‌ی بزرگ کشیده می‌شود و خراش یا پارگی در سطح روده ایجاد می‌کند و به‌همین سبب در مدفوع خون روشنی دیده می‌شود.
6- خراش مقعدی و مدفوع خونی
مدفوع خشک یا قرار دادن نامناسب تب‌سنج رکتومی در مقعد می‌تواند باعث ایجاد خراش در مقعد شود. خون ناشی از این موضوع، کم و قرمز روشن است.
این خون به‌همراه مدفوع دفع می‌شود یا به تنهایی در پوشک نوزاد دیده می‌شود. انقباض در باسن معمولا ممکن است خراش کوچکی در سطح پوستی مقعد ایجاد کند. اصطلاح پزشکی این مشکل، فیشر نام دارد که معمولا طی یک یا دو روز بهبود می‌یابد.
دلایل دیگر
بیماری کولیت، نام تخصصی التهاب روده‌ی بزرگ است. این مشکل می‌تواند به‌دلیل عفونت (ویروسی یا باکتریایی)، اختلالات مادرزادی متابولیسم و گوارش و کم‌آبی جدی بدن بروز کند و به ظهور خون در مدفوع منجر شود.
شایعترین علل وجود خون در مدفوع
شایعترین علت مشاهده رگه‌های خونی در مدفوع نوزادان وجود خراش‌های کوچکی در اطراف مقعد نوزاد است. علت این خراش‌ها می‌تواند خروج پرفشار محتویات روده بزرگ باشد. بنابراین نوزاد باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد تا اطراف مقعد او را از نظر وجود خراش‌ها بررسی کند.
دومین علت شایع خون در مدفوع آلرژی نوزاد به شیر گاو است. آلرژی به شیرگاو به شکل‌های مختلف خودش را نشان می‌دهد که یکی از اشکال آن به خصوص در دوره نوزادی وجود رگه‌های خون در مدفوع است که شبیه نخ قرمز رنگی در مدفوع نوزاد دیده می‌شود. در چنین مواردی به جز حذف لبنیات در رژیم غذایی مادر، در نوزادی که شیر مادر می‌خورد، نیاز به اقدام دیگری نیست. اما اگر نوزاد شیرخشک می‌خورد و نسبت به آن آلرژی دارد باید از شیرخشک‌های رژیمی خاصی استفاده کرد. علت دیگر وجود خون در مدفوع، بیماری‌های خونریزی‌دهنده در نوزادان است.
اگر نوزادانی که بعد از تولد حال خوبی دارند ویتامین Kرا دریافت نکنند ممکن است دچار چنین حالتی بشوند اما در نوزادان نارس و بدحال و آنهایی که در بخش ICUU بستری هستند وجود خون در مدفوع می‌تواند نشان‌دهنده علایم حاد در نوزاد باشد. مانند مشکلات شکم با علت‌های خارجی یا علل داخلی مهم. بنابراین نیاز به بررسی بیشتری دارند.
در هر سنی چه مدفوعی طبیعی است؟
مدفوع دوران جنینی:
در این دوران هم مدفوع وجود دارد. حتما نمی‌دانستید که مدفوع در روده کودک شما قبل از تولد شکل می‌گیرد. بچه‌ها با روده‌هایی پر از مکونیوم به دنیا می‌آیند؛ ماده‌ای استریل، چسبناک، قهوه‌ای- سبز که از مایع آمنیوتیک، صفرا و سلول‌های بدن ساخته می‌شود. در بیشتر بچه‌ها مکونیوم وجود دارد تا اینکه بعد از تولد دفع می‌شود.
مدفوع کودک یک تا ۴ ماه:
وقتی نوزاد ۳ یا ۴ روزه است مدفوع او از حالت مکونیومی به غلظتی آبکی می‌رسد و از قهوه‌ای مایل به سبز به رنگ معمول خود تبدیل می‌شود. بچه‌ها معمولا روزانه ۱۰ پوشک را در ماه اول و دوم کثیف می‌کنند و بعد از آن تا ۴ ماهگی روزانه ۲ تا ۴ پوشک. بچه‌هایی که با شیر خشک تغذیه می‌کنند به طور کلی کمتر از بچه‌هایی که با شیر مادر تغذیه می‌کنند، مدفوع می‌کنند زیرا مدفوع آنها به کندی به سمت روده حرکت می‌کند. آنها یک یا دوبار، هر یک یا ۲ روز بعد از ماه اول و دوم اجابت مزاج دارند اما برخی ۳ تا ۴ بار در روز مدفوع می‌کنند. علاوه بر این، بچه‌ها در هر دو نوع شیرخوار بین چند بار در روز تا یک بار در ۳ تا ۵ بار در روز مدفوع می‌کنند.
مدفوع کودک ۵ تا ۱۲ ماه:
وقتی نوزاد در ۴ تا ۶ ماهگی شروع به خوردن غذاهای پوره‌مانند و غلات می‌کند، مدفوعش تغییر می‌کند. مدفوع نوزادان شیر مادرخوار با اضافه شدن جامدات ضخیم‌تر می‌شود در حالی که نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌کنند مدفوع نرم‌تری دارند. اگر نوزاد شیر مادرخوار هر ۵ روز مدفوع می‌کرد، حالا تغییرات روزانه‌ای را در او شاهد خواهید بود.
مدفوع کودک یک تا ۳ سال:
وقتی شما از شیر مادر به غذاهای تکمیلی روی می‌آورید، مدفوع همچنان تغییر می‌کند و برای برخی بچه‌ها سخت‌تر و ضخیم‌تر می‌شود. بین ۱۲ تا ۱۸ ماهگی شما ممکن است متوجه آنچه «سالاد پوشک» نامیده می‌شود شده باشید؛ تکه‌هایی از سبزی‌ها که هضم آنها سخت است. این موضوع ممکن است شما را از دادن این قبیل خوراکی‌های سخت هضم باز دارد اما نباید این کار را بکنید زیرا روده کودک شما در حال ایجاد آمادگی برای هضم و پردازش آنهاست. بعد از مدت زمانی خواهید دید که او این قبیل غذاها را بهتر هضم می‌کند.
منبع: نبض ما
