غذا خوردن برای بشر نوعی تلاش و پاسخ به نیازهای طبیعی بدن برای زنده ماندن و در بسیاری از موارد هم یک تفریح مسرت بخش در طول زمان بوده است. از این رو نوع و ترکیب مواد غذایی مورد استفاده انسان میتواند در ایجاد یا تضعیف این شادی و تفریح موثر واقع شود. همچنین انسان همواره در تلاش بوده است ترکیبات غذایی را بسیار هوشمندانه انتخاب کند تا در عین لذت و پاسخ به نیاز خود، کمترین آسیب را به بدن وارد کند.
همه ما تجربههایی مانند مبتلا شدن به عفونت روده، دردهای سخت شکم و کبد و انواع سردردها و تحریکات عصبی در طول عمر خود داشتهایم که ریشه تمامشان در بسیاری از موارد به دلیل ناسازگاری برخی از غذاهاست. به عبارت دیگر هر فرد باید بداند چه غذاهایی با یکدیگر سازگارند و چه غذاهایی ناسازگار.
ترکیبهای ویژه
– ترکیباتی مانند موز و غلات با شیر هنگام صبحانه، مارچوبه و پنیر پارمیزان رنده شده در وعدههای غذایی همه از خانواده کلسیم و ویتامین D هستند. این خانواده به همراه شیر باعث جذب بیشتر کلسیم شده و سلامت استخوانها را تضمین میکند. کلم پیچ، کلم بروکلی، شیر، ماست، پنیر، آب پرتقال غنی شده، سویای غنی شده، شیر برنج و بادام سرشار از مواد مغذی هستند. همچنین از ماهی سالمون، ساردین، تن، ماهی شیر، زرده تخممرغ، سویای غنی شده و شیر گاو میتوان به عنوان منابع دارای مقادیر فراوان ویتامین D نام برد. برای بهره بیشتر از این مواد غذایی میتوان ترکیبهای زیر را امتحان کرد: سالمون کبابی با کلم پیچ خرد شده، املت کلم بروکلی و پنیر، ماهی تن با پنیر کم چرب و نان گندم کامل.
در این باره بیشتر بخوانید: چه غذاهایی رابا هم ترکیب کنیم تا خاصیت بیشتری داشته باشند؟
مصرف همزمان ویتامینها
– مصرف همزمان ویتامین E به همراه ویتامین C برای تقویت بینایی بسیار مهم است. پس اگر دوست دارید بیناییتان قوی بماند باید مواد غذایی حاوی ویتامین E را موادی که ویتامین C دارند، ترکیب کرده و مصرف کنید. خوب است بدانید مطالعات مختلف نشان داده است مصرف ویتامین E میتواند جلوی تخریب قرنیه چشم را گرفته و ویتامین C میتواند بدن را برای مبارزه با عوامل بیماریزا آماده و مجهز کند.
ویتامینهای نجاتدهنده
– بادام تلخ، روغن بادام، کره بادام زمینی، گندم، تخمه آفتابگردان و دانههای سویا منبع غنی از ویتامین E هستند؛ همچنین مرکبات، کیوی، فلفل دلمهای، کلم بروکلی، کلم بروکسل، گوجه فرنگی، توت فرنگی و سیب زمینی از منابع عالی ویتامین C هستند؛ ازاین رو این ترکیبات غذایی را میتوان فراهم کرد: کره بادام زمینی و توت فرنگی، سالاد با نارنگی و بادام.
انرژی بیشتر در طول روز
– ویتامین C به مبارزه با انواع بیماریها میپردازد، این ویتامین میتواند سلامت لثهها، قلب و پوست را تضمین کند. ضمن اینکه ویتامین C به جذب بهتر آهن هم کمک میکند. از آنجا که آهن در انتقال بهتر اکسیژن به کل بدن، ماهیچهها و مغز موثر است، افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از آهن می تواند احساس خستگی را کاهش دهد. آهن در بسیاری از غذاهای گیاهی (مانند میوهها، سبزیها و حبوبات) و غذاهای گوشتی (مانند گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ) یافت میشود، ولی بدن آهن دریافت شده از منابع گیاهی را سختتر جذب میکند. به همین دلیل افرادی که آهن بدن خود را با مصرف گیاهان تامین میکنند، بهتر است از ویتامین C برای جذب آن کمک بگیرند.
– غلات، سویا، گندم و حبوبات از جمله دانه سویا، نخود و لوبیا چیتی منابع غنی از آهن و مرکبات، کیوی، توت فرنگی، گوجه فرنگی، فلفل دانه، کلم بروکلی، کلم بروکسل و سیبزمینی غنی از ویتامین C هستند. سالاد اسفناج با تکههای پرتقال و غلات با توت فرنگی از این خانواده هستند.
چربیها آنقدر هم که میگویند بد نیستند!
مصرف همزمان ویتامین k به همراه چربی برای سالم ماندن قلب و استخوانها ضروری است. این ترکیبها میتوانند کلسترول خون را کاهش داده و سطح آن را در بدن تنظیم کنند. بدن برای جذب برخی از ویتامینها، مانند ویتامین K که در تقویت استخوانها و انعقاد خون مهم هستند، نیاز به چربی دارد. پس میتوانید در ترکیبهای غذایی خود از کلم پیچ، اسفناج، شلغم، کلم بروکلی، کلم سبز و کلم بروکسل بهعنوان منابع غنی ویتامین K و مغز دانهها مانند گردو، فندق، بادام و بادام زمینی، انواع روغنها از جمله روغن زیتون و کانولا، بذر کتان، کنجد و آووکادو بهعنوان چربیهای مفید استفاده کنید. برای این منظور ترکیبات غذایی زیر پیشنهاد میشود: سالاد اسفناج و کلم بروکلی با روغن زیتون، کلم بروکسل پخته با بادام.
در این باره بیشتر بخوانید: ترکیب غذاها در کنار هم چه عوارض و فوایدی دارد؟
تقویت سیستم ایمنی
– اگر شما هم از طرفداران سیر و پیاز هستید باید بدانید این دو گیاه تند و تیز، علاوه بر طعم دادن به غذا، کارهای دیگری هم انجام میدهند. ترکیبات سولفوری موجود در آنها به جذب روی موجود در برخی غذاها مانند غلات کامل که برای سیستم ایمنی و بهبود زخمها مورد نیاز هستند، کمک میکند. برای دسترسی به منابع غنی روی میتوانید از غلات کامل ازجمله برنج قهوهای و نان گندم کامل و برای مصرف منابع خوب حاوی سولفور از سیر و پیاز استفاده کنید. برای بهره بیشتر از این مواد غذایی میتوان این ترکیبها را استفاده کرد: برنج قهوهای با پیاز، نان گندم کامل با پنیر كمچرب و پیاز.
ترکیباتی برای داشتن پوستی درخشان
– با کرمهای ضد چروک و ضد پیری خداحافظی کنید و مصرف مواد غذایی حاوی بتاکاروتن را در سبد غذاییتان بگنجانید. بتاکاروتن برای تبدیل شدن به ویتامین A و جذب، نیاز به چربی دارد. همان طور که میدانید ویتامین A علاوه بر تاثیر روی درخشندگی پوست، سیستم ایمنی و ساخت سلولی بدن را تقویت میکند. پس برای دریافت این ویتامین باید از منابع بتاکاروتن به همراه چربی استفاده کرد. بتاکاروتن را میتوان در هویج، زردآلو، طالبی، سیبزمینی شیرین، کلم پیچ و اسفناج و چربی را در مغز دانهها مانند گردو، بادام و بادام زمینی، روغنها، بذر کتان، کنجد و آووکادو یافت. برای تامین ویتامین A میتوانید استفاده از این ترکیبات را در برنامه غذایی خود بگنجانید: سیبزمینی شیرین پخته با روغن زیتون یا کانولا، ترکیب زردآلوی خشک، بادام و گردو
سازگاری و ناسازگاریهای غذایی
– در طب سنتی یک نظریه وجود دارد و آن این است که آنچه در زیرزمین رشد میکند، با آنچه روی زمین میروید، سازگاری ندارند. به عبارت دیگر، مصرف هم زمان میوهها و سبزی هایی که در داخل زمین میرویند و خاصیت (مغناطیسی) دارند، با میوهها و سبزی هایی که روی زمین رشد کرده و خاصیت الکتریسم دارند، ناسازگارند. در واقع با مصرف همزمان این دو، مادهای شیمیایی به وجود میآید که بعد از گذشتن از کبد با خون مخلوط شده و از این اختلاط یک نوع مسمومیت مزمن و غیر قابل اجتناب پدید میآورد. این مسمومیت در بیشتر موارد اختلالات دردناک دستگاه هاضمه، اسهال، نفخ و گاز شکم به همراه دارد. البته این نظریه استثناهایی هم دارد، برای مثال سیب درختی با اینکه روی درخت میروید و خاصیت الکتریسم دارد با سبزیها و غلاتی مثل گندم، ذرت، برنج و میوههایی مثل خربزه و هندوانه یا پرتقال و گلابی به خوبی سازگار است و میتوان مقدار زیادی از آنها را با هم مصرف کرد. از سوی دیگر میوههای روغندار مثل بادام، فندق، گردو با میوههای شیرین درختی (با اینکه هر دو خاصیت الکتریسم دارند) با هم سازگار نیستند و برعکس با میوههای زمینی یعنی سبزیها سازگاری دارند.
گردآوری و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام