سیاست‌های زنانه برای مذاکره با شوهر! بله، راهکارهایی خیلی ساده وجود دارد که مرد را به زندگی دلگرم تر می کند و به او احساس مهم بودن و احترام می دهد. این کارهای ساده باعث می شود که مرد زندگیتان بیشتر در کارهای خانه به شما کمک کند و زندگی برای هر دوی شما لذت بخش تر خواهد شد. اگر می خواهید با این سیاست ها آشنا تر شوید، با دکتر سلام همراه باشید.
صبح‌ها حداقل یک ساعت باید زودتر از شوهرش بیدار شود، بساط صبحانه را آماده کند، لباس‌های خود و همسرش را مرتب کند و بعد باعجله، صبحانه خورده و نخورده، همراه او از خانه بیرون بزند و سر کار برود. عصرها هم که کار تمام می‌شود، کار او همچنان ادامه دارد! برای شام شب و صبحانه فردا خرید می‌کند، سریع به خانه می‌رود، ظرف‌های خشک‌شده صبحانه را می‌شوید، تمیزکاری می‌کند، خانه را سروسامان می‌دهد، لباس‌های کثیف را در ماشین می‌ریزد، شام و چای را آماده می‌کند، دوش می‌گیرد و منتظر بازگشت شوهرش به خانه می‌شود.
چهار سال است ازدواج کرده و تقریبا از ماه دوم ازدواج‌شان، کار او همین بوده. خیلی از دوستانش هم همین وضعیت را دارند… خسته است، کم آورده، اما نمی‌تواند از شوهرش کمک بخواهد، زیرا او دو شیفت کار می‌کند و وقتی به خانه می‌آید، دیگر جان حرف‌زدن هم ندارد، چه برسد به کمک در کارهای خانه!
البته آن اوایل، همان یکی دو ماه اول بعد از ازدواج، اوضاع فرق داشت … شوهرش گاهی ظرف‌های شام را می‌شست و حداقل خرید مایحتاج خانه را انجام می‌داد، اما یکی دو بار که دید خانم هم خرید کرده، دیگر همان خریدکردن را هم ترک کرد!
حالا مدت‌ها از آن روزها می‌گذرد و او روزبه‌روز بیشتر از شوهرش فاصله گرفته، به‌خصوص از یک سال پیش که همسرش مدام حرف از بچه می‌زند و او زیر بار نمی‌رود و می‌گوید: «چطور باید به‌تنهایی به این همه کار برسم؟ الان مگر کارم کم است که بچه‌دار هم بشوم و دردسرم را چندبرابر کنم؟ تو هم که هیچ کمکی به من نمی‌کنی و ….». دعوا بالا می‌گیرد و دست آخر، دو روز با هم حرف نمی‌زنند و بعد دوباره زندگی‌شان سردتر از قبل، ادامه پیدا می‌کند.
احتمالا اگر شما هم این مشکل را نداشته باشید، چند خانم ـ شاغل یا حتی خانه‌دار ـ را دوروبرتان سراغ دارید که از کارنکردن همسرشان در خانه شاکی و البته خسته‌اند!
به نظرتان چطور باید آقایان را متقاعد کرد که در کارهای منزل کمک‌حال همسرشان باشند؟ چرا بعضی آقایان نسبت به این ماجرا جبهه می‌گیرند؟ اصلا آیا خانم‌ها باید توقع داشته باشند که شوهرشان غیر از بیرون، در خانه هم کار کند؟! پاسخ همه این سوال‌ها و البته خیلی موضوع‌های دیگر را در ادامه، از زبان دکتر مهرداد کاظم‌زاده عطوفی، روان‌شناس بالینی و دبیر انجمن علمی روان‌شناسی بالینی ایران خواهید خواند.
مسئولیت‌پذیر است؟
وقتی در رابطه با کار منزل و کار بیرون و این مباحث صحبت می‌کنیم، در حقیقت صحبت از پدیده «مسئولیت‌پذیری» است و این بحث، با حوزه‌های شخصیتی یک فرد در ارتباط است؛ یعنی افرادی هستند که به‌لحاظ شخصیتی، افراد مسئولیت‌پذیری هستند. این افراد دقیق‌اند، کارهای خود را به‌خوبی انجام می‌دهند و به عبارتی مراقب کارهای خود و به نوعی هم مراقب حق و حقوق دیگران‌اند و گاهی در مقابل کارهایی که انجام نمی‌دهند، احساس گناه می‌کنند.
بنابراین وقتی از دید حوزه مسئولیت‌پذیری به این مسئله نگاه می‌کنیم، می‌توانیم در وهله اول این سوال را از خود بپرسیم که آیا همسر من (خانم یا آقا) فرد مسئولیت‌پذیری است یا خیر؟! به این معنا که در حوزه مسائل زندگی، کاری را تقبل می‌کند و به نحو صحیح و به‌موقع انجام می‌دهد یا خیر.
اگر فردی مسئولیت‌پذیر است، می‌توان حوزه کارکردهایش را هم مشخص کرد که در چه حوزه‌هایی، چه کارهایی را به‌عهده گیرد.
مشارکت منسجم داشته باشید
اینجا سوال پیش می‌آید که آیا اساسا انجام کارهای منزل به عهده خانم‌هاست و کارهای بیرون برای آقایان؟ یا مشارکتی است؟ یا به شاغل‌بودن یا نبودن خانم بستگی دارد؟ و …
به‌طور کلی می‌توان گفت این مسائل امری توافقی‌اند، اما اگر بخواهیم اصول روابط سالم را در نظر بگیریم، بحث پذیرش مسئولیت در زندگی روزمره جزو شاخص‌های رشد روانی ـ عاطفی است و هیچ‌وقت نمی‌توان گفت کارهایی هست که به‌طور قطع باید توسط طرف مقابل انجام شود!
گاهی در این زمینه‌ها، افراد عرف و شرایط اجتماعی را ملاک قرار می‌دهند، اما توصیه ما این است که دغدغه ذهنی زوج‌ها، ایجاد صمیمیت و احساس رابطه نزدیک عاطفی و … باشد و اگر بخواهند چنین اتفاق‌هایی بیفتد، قطعا شرایط روزمره زندگی‌های امروزی، بحث «مشارکت منسجم» را می‌طلبد؛ یعنی زوج باید در تمام زمینه‌ها کنار هم حضور داشته باشند.
طبیعتا کارهایی هست که از عهده فرد مقابل خارج است؛ مثلا انجام کارهای سنگین فیزیکی برای خانم‌ها ـ به‌واسطه ظرافت‌هایی که در ساختار جسمی‌شان دارند ـ مناسب نیست و این کارها می‌تواند به آن‌ها صدمه بزند. بنابراین انجام آن‌ها به عهده مرد است. اما اگر فراتر از این صحبت‌ها به داستان نگاه کنیم، کارهایی هست که زوج می‌توانند به‌صورت مشترک انجام دهند. حتی خانم‌هایی که خانه‌دارند، می‌توانند مثلا با مدیریت درآمد همسرشان در سیستم خانواده، در بحث مشارکت اقتصادی حضور داشته باشند.
خانم مسئول تمام کارهای خانه است؟!
از سوی دیگر، مسئولیت‌هایی هست که به عهده خانم‌هاست و آن‌ها را به‌صورت طبیعی انجام می‌دهند؛ مانند آشپزی، نظافت‌های عمومی و … . این سوال همیشه مطرح است که آیا این مسئولیت‌ها به نام خانم‌ها نوشته شده و آقایان نباید در این بخش مسئولیتی داشته باشند؟
متاسفانه این یک باور غلط است و در زندگی روزمره امروز، چنین چیزی امکان‌پذیر نیست که مسئولیتی در حوزه خانه وجود داشته باشد و آقایان نخواهند در آن مشارکت داشته باشند!
البته میزان این مشارکت، کاملا به ساعات حضور آقا در منزل بستگی دارد و می‌تواند در حوزه کلی کارهای منزل و بعد در حوزه فرزندپروری تعریف شود.
اما آیا خانم‌ها باید توقع داشته باشند آقایان در هر کاری کمک‌شان کنند؟! مسلما نه! اموری هستند که خانم‌ها نیازمند کمک شوهرشان‌اند و اگر آقایان بخواهند از دید منطقی و عادلانه به رابطه نگاه کنند، متوجه می‌شوند اگر در برخی از این کارها کمک‌شان را از همسرشان دریغ کنند، خانم‌ها تحت فشار روانی بیشتری قرار خواهند گرفت؛ بنابراین در همان بخش‌ها مسئولیت‌هایی را به عهده بگیرند.
تقسیم کار کنید
برای اینکه حوزه مسئولیت هریک از طرفین مشخص شود، ابتدا باید زوج‌ها را به دو دسته تقسیم کنیم؛ کسانی که رسما زن و شوهرند و اسم‌شان در شناسنامه هم ثبت شده و کسانی که هنوز ازدواج‌شان رسمی نشده!
همسران رسمی، می‌توانند با برگزاری یک جلسه، وظایف هر فرد را مشخص کنند و حتی اگر فرزند ۱۰-۱۱ ساله هم دارند که می‌تواند مسئولیت برخی کارها را به او بسپارند، او نیز باید در این جلسه حاضر باشد. بعد ریز مسئولیت‌های خانه را فهرست‌وار روی کاغذی بنویسند و بر اساس توانایی و شرایط هر فرد، و مدت زمانی که هرکس در خانه حضور دارد، این وظایف را تقسیم‌بندی کرده و اسم هر فرد را جلوی مسئولیت‌هایش بنویسند.
البته ممکن است بعضی آقایان زیر بار نروند و نخواهند در انجام کارهای خانه مشارکت کنند! که در این مرحله باید مذاکره انجام شود؛ یعنی خانم به همسرش بگوید که از انجام کارهای منزل، به‌تنهایی، احساس خوبی ندارد، خسته می‌شود و … . و موضوع را به‌صورت مبسوط مطرح کند و مثلا بگوید: «احساس می‌کنم این خستگی‌ها و تنهایی‌ها به‌نوعی باعث می‌شود ما از هم فاصله بگیریم و این فاصله‌گرفتن، می‌تواند به رابطه‌مان آسیب بزند؛ درصورتی‌که من دلم نمی‌خواهد از شما فاصله بگیرم».
این گفت‌وگو اگر به نتیجه برسد، که چه بهتر و می‌توان در ادامه به همان روشی که گفته شد، کارها را تقسیم‌بندی کرد. اما اگر به نتیجه نرسد، پیشنهاد بنده این است که برای رفع این تعارض یا اختلاف‌نظر، به متخصص مراجعه کنید. این کار باعث می‌شود مسئله به‌نوعی باز شده، شواهد و مستنداتش بررسی شده و درنهایت نتیجه واضحی داشته باشد.
جنگ اول، به از صلح آخر!
افرادی که هنوز رسما ازدواج نکرده‌اند و تازه تصمیم به آشنایی اولیه و خواستگاری و … گرفته‌اند، حتما باید در مورد این مسائل گفت‌وگو کنند و به توافق برسند. امور منزل و مسئولیت‌ها را تقسیم کنند و بحث مشارکت‌ها را هم معین کنند. شاید مطرح‌کردن این مسائل به نظر خشک و جدی بیاید و مناسب جلسات اولیه آشنایی نباشد، اما به نظر من، بهتر است دختر و پسری که قصد ازدواج دارند، به جای صحبت از رنگ و غذای مورد علاقه و آلودگی هوا (!)، در مورد مسائل واقعی زندگی صحبت کنند که تقسیم وظایف هم یکی از همین مسائل است. چراکه وقتی چارچوب و قواعد زندگی معلوم باشد، خط و مرزها مشخص می‌شود و زوج می‌توانند از کنار هم‌بودن احساس امنیت کنند و هیچ‌موقع احساس آزردگی و اینکه مورد ظلم و ستم واقع شده‌اند، سراغ‌شان نیاید!
اما اگر چنین صحبت‌هایی هیچ‌وقت مطرح نشود، قطعا طرفی که از وضعیتش ناراضی است، احساس‌های ناخوشایندی را تجربه خواهد کرد که قطعا بر رابطه‌اش هم تاثیر می‌گذارد.
ازدواج یک قرارداد است …
پیشنهاد بسیار جدی‌تر و بهتر این است که زوج پیش از ازدواج با هم به توافق برسند. تاکید شدید من این است که افراد حق و حقوق یکدیگر را بشناسند و به آن احترام بگذارند. ضمن اینکه بهتر است افراد به ازدواج‌شان به‌عنوان یک قرارداد نگاه کنند؛ قراردادی بین دو نفر که قرار است به هم کمک کنند و نیازهای عاطفی ـ روانی یکدیگر را برطرف کنند. در این قرارداد هم، طبق قواعد هر قراردادی، اصول و قوانینی وجود دارد. پس همه‌چیز باید روشن و مشخص باشد و زوج باید پیش از امضای قرارداد ازدواج‌شان، بر سر همه‌چیز با هم توافق کرده، آن را مکتوب و حتی زیرش را امضا کنند،زیرا وقتی پیش از ازدواج، طرفین در مورد موضوعی توافق نکرده باشند، بعد از ازدواج اگر یکی از آن‌ها با آن موضوع موافق نباشد، سخت می‌توان او را متقاعد به انجام آن کار کرد!
فانتزی فکر نکنید!
گاهی ممکن است بعضی‌ها برخی توافق‌ها را پیش از ازدواج انجام دهند، اما بعد از ازدواج رغبتی به انجام آن نداشته باشند! نکته بسیار اساسی و کلیدی این است که پیش از ازدواج، اگر بر سر موضوعی با همسرتان توافق ندارید، فکر نکنید به‌زور یا با زبان خوش می‌توانید دیدگاه چندین و چندساله او را عوض کنید و باب میل خودتان او را تغییر دهید!
این دیدگاه کاملا خطاست که فکر کنیم هر شرایطی را می‌توانیم تغییر دهیم و به همه اهداف ذهنی‌مان برسیم! ضمن اینکه اگر شرایطی پیش می‌آید که ممکن است مسائل پیچیده شود، به متخصص مراجعه کنید و نگذارید تعارض جدیدی شکل گرفته و دلخوری ایجاد شود؛ پس یا مذاکره کنید یا مشاوره؛ یعنی، اول خودتان اقدام کرده، سعی کنید عادلانه و منطقی مسئله را مطرح، و بر سر آن با همسرتان مذاکره کنید. اما اگر دیدید مذاکره تبدیل به جاروجنجال می‌شود و ثمری جز فاصله‌گرفتن شما و همسرتان از هم ندارد، به مشاور و متخصص مراجعه کنید تا راه حلی برای ماجرا پیدا کنید.
ایده آل