یکی از دغدغه‌های پدر و مادرها این است که از چه زمان می‌توانند کودکان را در خانه تنها بگذارند. در واقع، سؤال اینجاست که کودک از چه سنی می‌تواند بدون نیاز به دیگران در خانه تنها بماند و والدین برای تنهایی او دلواپس نشوند؟ اگر جزو این قبیل والدین نگران هستید، در اینجا چند توصیه داریم که به کمک آن‌ها می‌توانید در مورد زمان مناسب تنهایی کودک در خانه بدون حضور خودتان یا همراه با سایر خواهر و برادرهایش تصمیم گیری کنید و از این بابت دلهره نداشته باشید.
مسئولیت‌پذیری را یاد بدهید
– برای اینکه از ایمنی و سلامت کودک در هنگام تنهایی نگرانی نداشته باشید، باید در درجه اول کودک مسئولیت‌پذیری تربیت کنید. مهم نیست که کودک شما برای تنها ماندن چند سال دارد، نکته مهم اینجاست که باید بتواند در غیاب شما نیازهای خود را تامین کند. بعضی کودکان وقتی تنها می‌مانند به جای رسیدگی به تکالیف مدرسه یا سایر وظایف‌شان، رو به روی تلویزیون می‌نشینند یا به سراغ بازی‌های رایانه‌ای می‌روند. درست است که با این وسایل سرگرم می‌شوند، اما باید بدانند که چه مسئولیت‌هایی بر عهده دارند و آن‌ها را بدون نیاز به رسیدگی شما انجام دهند. علاوه بر این، باید قوه تشخیص و منطق او هم به اندازه کافی رشد کرده باشد تا در خانه را روی غریبه‌ها باز نکند یا اطلاعات مربوط به خانه را تلفنی به اشخاص ناشناس ندهند. به طور کلی کودکان کمتر از ده سال شرایط لازم برای تنها ماندن در خانه را ندارند، اما بعد از این سن، اگر به آن‌ها کمک کنید آمادگی‌های لازم را به دست می‌آورند.
از تنهایی می‌ترسد؟
– پیش از اینکه درباره تنها ماندن کودک تصمیم‌گیری کنید، از خودش بپرسید آیا می‌تواند در خانه تنها بماند؟ بعضی کودکان از تنها ماندن می‌ترسند و ممکن است در ابتدا وحشت کنند. بنابراین تا وقتی آمادگی کافی ندارند آن‌ها را مجبور نکنید که بخشی از روز را در تنهایی بگذرانند. بیشتر کودکان از اینکه شب‌ها در خانه بمانند، به شدت می‌ترسند. بنابراین در ساعات پایانی روز آن‌ها را تنها نگذارید، زیرا ترس از تنهایی و تاریکی باهم آمیخته شده و شرایط ناگواری را برای کودک به‌وجود می‌آورند.
در این باره بیشتر بخوانید: شب ادراری کودکان و مشکلات آن
کنار آمدن با برادر و خواهرها
– نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، روابط بین کودکان در خانه است. اگر می‌بینید که فرزند بزرگ‌تر، فرزندان کوچک‌تر را اذیت می‌کند یا برعکس، بچه‌های کوچک‌تر فرزند بزرگ‌تان را آزار می‌دهند، این وضعیت نشان می‌دهد که در نبود والدین مشکلاتی پیش می‌آید. البته کمی جر و بحث طبیعی است، اما اوضاع زمانی وخیم می‌شود که مشاجرات لفظی جای خودشان را به دعوای فیزیکی بسپارند. اینجاست که نگرانی والدین بی‌مورد نیست و کودکان ممکن است به خودشان آسیب برسانند. بنابراین، تنها گذاشتن آن‌ها در خانه، عاقلانه نیست. در مجموع، باید به سن کودکان، توانایی‌های شناختی فرزندان بزرگ‌تر، قدرت حمایت آن‌ها از فرزندان کوچک‌تر، داشتن مهارت‌های لازم هنگام بروز مشکلات و همین‌طور روابط دوستانه بین خواهر و برادرها توجه کنید. علاوه بر این، وظیفه هر کدام از آن‌ها در غیاب شما باید کاملا روشن باشد.
ایمنی در خانه
– بهتر است از خود بپرسید آیا محیط خانه برای یک کودک تنها ایمن است؟ در و پنجره‌ها را کنترل کنید تا از سالم بودن آن‌ها مطمئن شوید. به کودک توضیح دهید که اگر غریبه‌ای وارد خانه شود، چطور باید پلیس را خبر کند و با چه شماره‌ای تماس بگیرد. تلفن‌های ضروری را با خط درشت بنویسید و کنار تلفن قرار دهید تا در صورت لزوم به سرعت با شما یا سایر مراکز تماس بگیرد. درباره چگونگی استفاده از قفل ایمنی در ورودی، نگهداری از کلید و بستن حفاظ‌ها هم احتیاط های لازم را گوشزد کنید. اگر در محله شلوغی زندگی می‌کنید که افراد خلافکار هم به آنجا رفت و آمد دارند، تنها گذاشتن کودک در چنین خانه‌ای توصیه نمی‌شود.
مطلب مرتبط: موارد آسیب رسان به سلامت کودک
پله پله تا تنهایی
اگر مراحل بالا را پشت سر گذاشته و مطمئن شدید فرزندتان می‌تواند در خانه تنها بماند، نوبت آن رسیده که توصیه‌های زیر را دنبال کنید.
1) از مدت زمان کم شروع کنید.
– در اولین روز کودک را نیم ساعت تنها بگذارید و به بهانه خرید از خانه بیرون بروید. کم کم این زمان را به یک ساعت برسانید. فقط یادتان باشد که زمان تنهایی را ناگهان افزایش ندهید، زیرا ممکن است این کار با اظهار ناراحتی کودک همراه شود و مشکلاتی پیش بیاید. بدین ترتیب کودک عادت می‌کند با تنهایی اش بهتر کنار بیاید و به طور ناگهانی در موقعیت جدید و طولانی قرار نمی‌گیرد.
2) قوانین را تکرار کنید.
– ممکن است کودک با قوانین خانه آشنایی داشته باشد، اما در زمان غیبت‌تان آن‌ها را نادیده بگیرد. این موضوع مسئولیت پذیری در قبال خواهر و برادران کوچک‌تر را هم شامل می‌شود. علاوه بر این، باید به او گوشزد کنید تکالیفش را سر ساعت شروع و به موقع تمام کند و سایر کارها را به درستی انجام دهد تا در نبود شما آب از آب تکان نخورد!
3) برای مواقع اضطراری آماده باشید.
– توضیح دهید که اگر در خانه آتش سوزی پیش آمد چطور از کپسول آتش‌نشانی استفاده کند یا با ایستگاه‌های آتش‌نشانی تماس بگیرد. یک جعبه کمک‌های اولیه هم در محل مشخصی از خانه قرار دهید تا در صورت بروز زخم‌های سطحی بتواند از وسایل داخل آن استفاده کند. اما به او بگویید در مورد حوادث دیگر بی‌درنگ با شما تماس بگیرد تا او راهنمایی کنید یا برای کمک، خودتان را به خانه برسانید.
4) برای ساعت‌های تنهایی برنامه بچینید.
– به فرزندتان بگویید در ساعت‌های تنهایی چطور می‌تواند خودش را سرگرم کند تا دچار بی‌حوصلگی نشود. درباره نحوه انجام کارهای خانه، گرم کردن غذا، مرتب نگه داشتن خانه، نگهداری از لوازم خانگی و مانند آن نکات لازم را تکرار کنید. یادتان باشد برای سرگرم شدن کودک تلویزیون و رایانه کافی نیست و در کنار آن‌ها بهتر است بازی‌های فکری مانند انواع پازل و نمونه‌هایی از این دست را در نظر بگیرید. خودتان هم در طول روز با کودک در تماس باشید تا از وضعیت او آگاه شوید و برای انتخاب سرگرمی‌ها راهنمایی‌اش کنید. موارد ممنوعه را گوشزد کنید و درصورت بی‌توجهی به آن‌ها، محرومیت‌هایی را برای کودک در نظر بگیرید.
5) به همسایه‌ها سفارش کنید
– اگر قرار است هر روز کودک بخشی از روز را تنها بماند، خوب است که در این مورد با نزدیک‌ترین همسایه صحبت کنید و این موضوع را با او در میان بگذارید. از او خواهش کنید اگر لازم بود به فرزندتان کمک کند. شماره تلفن او را در دسترس کودک قرار دهید تا درصورت لزوم بتواند با او تماس بگیرد. به هر حال، یک همسایه خوب می‌تواند از هر دوستی به شما نزدیک‌تر باشد و در مواقع اضطراری شما را در جریان امور قرار دهد. فقط از بابت مورد اعتماد بودن همسایه کاملا مطمئن شوید و بعد فرزندتان را به او بسپارید.
6) کودک بیمار را تنها نگذارید
– اگر متوجه شدید کودک دچار مشکلات جسمی یا حتی روحی است، هرگز او را در خانه تنها نگذارید. ممکن است کودک دراثر مشکلات مقطعی مانند تب، سرماخوردگی و بیماری‌هایی از این قبیل کمی بی‌حال باشد یا علائم جدی‌تری را در او مشاهده کنید. در این صورت با همسرتان برای ماندن کنار کودک بیمار برنامه‌ریزی کنید. اگر کودک بیمار یا تب‌دار را در خانه تنها بگذارید ممکن است ناگهان تبش بالا برود و دچار تشنج شود. پس از هیچ نوع بیماری به سادگی عبور نکنید. از سوی دیگر، بعضی از بیمارهای روحی مانند افسردگی نیاز به مراقبت دارد که در صورت مشاهده چنین حالاتی بهتر است از تنها گذاشتن کودک خودداری شود.
منبع: parents.com
