بیشتر از 75 درصد از بیماران مبتلا به “لوپوس اریتماتوی سیستمیک“، که یک اختلال ایمنی خودکار و علاج ناپذیر با نام عمومی لوپوس می باشد، تجربه داشتن علائم عصبی دارند. تا کنون دریافتهای ما از مکانیسم لوپوس اساسی که دارای اثراتی روی مغز است، تیره باقی مانده است.

حالا و در تحقیقات جدیدی از بیمارستان کودکان بوستون، این راز روشن شده است و در آن به یک داروی جدید برای حفاظت از مغز در برابر اثرات عصبی لوپوس و دیگر اختلالات سیستم عصبی مرکزی، امتیازی بالقوه داده شده است.

بطور عمومی بیماران مبتلا به لوپوس، طیف گسترده ای از نشانه های عصبی شامل: اضطراب، افسردگی، سردرد، تشنج و حتی جنون دارند. دکتر آلیسون بیالاس، نخستین نویسنده این تحقیق از بیمارستان کودکان بوستون میگوید: “دلایل این نشانه ها روشن نیست. حتی برای یک دوره طولانی باور اینکه این نشانه ها مربوط به این اختلال هستند نیز، قابل قبول نبود.”

در مجموع نشانه های عصبی لوپوس، به عنوان لوپوس سیستم عصبی مرکزی یا CNS شناخته میشود. باعث تعجب تیم خواهد شد چنانچه تغییراتی در سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به لوپوس به وجود آید که مستقیما باعث بروز این نشانه ها از نقطه نظر پاتولوژیک شود.

1- التهاب مزمن چگونه بر مغز اثر میگذارد؟

حداقل 5/1 میلیون امریکایی به بیماری لوپوس مبتلا هستند؛ این بیماری باعث میشود که سیستم ایمنی به بافتهای بدن و ارگانها حمله کند؛ درنتیجه گلبولهای سفید بدن باعث آزاد سازی یک نوع پروتئین سیتوکین کوچک (به نام اینترفرون آلفا)،که به عنوان هشدار سیستمیک شناخته میشود،شده و باعث راه اندازی آبشاری از فعالیتهای ایمنی اضافه میشود که با گیرنده ها در بافتهای مختلف اتصال دارند.

تا به حال، تصور نمیشد که این گردش پروتئینی قادر به عبور از طریق جریان خون مغزی باشد؛ انتقال مواد بین گردش خون و مایعات سیستم عصبی مرکزی توسط یک غشاء بسیار انتخابی کنترل میشود. دکتر کارول پزشک متخصص اطفال از مدرسه پزشکی هاروارد میگوید: “هیچ نشانه ای از نوع یک اینترفرون که وارد مغزشده و عازم سلولهای ایمنی برای پاسخ به آنها شود، وجود نداشته است.

هنگام کار با یک موش مدل مبتلا به لوپوس، تیم دکتر کارول کشف کرد که به دلیل تغییراتی در مغز برای نفوذ در جریان خون سد مغزی، به اندازه کافی اینترفرون آلفا وجود دارد. یکبار در برابر مانع، میکروگلیا (دفاع ایمنی سلولهای سیستم عصبی مرکزی) به حالت حمله روی سیناپس عصبی مغز راه اندازی شد، این اتفاق باعث گم شدن سیناپس در قشر فرونتال شد.

دکتر کارول میگوید: “ما دریافتیم که یک مکانیسم به طور مستقیم با التهاب در مورد بیماریهای ذهنی مرتبط است.” این کشف برای یک طیف از اختلالات سیستم عصبی مرکزی دارای پیامدهای بزرگی است.

2- مسدود کردن اثر التهاب روی مغز

تیم تحقیق تصمیم گرفت تا اگر بتواند به وسیله اداره کردن یک دارو، اثر گیرنده های اینترفرون آلفا را مسدود کند، شاید بتواند باعث کاهش سیناپس های گمشده شود. این دارو را به نام“anti-IFNAR” مینامند. تیم به طور قابل ملاحظه ای دریافت که به نظر نمی رسد anti-IFNAR اثرات عصبی محافظ در موشهای مبتلا به لوپوس داشته باشند.

دیگر چه؟… آنها توجه کردند که موشهایی که این دارو را دریافت کرده بودند، دربرابر نشانه های رفتاری مرتبط با بیماری ذهنی مثل اضطراب و اثرات شناختی، درمان شده بودند. مطالعات آتی، نیاز به مشخص کردن دقیق چگونگی عبور اینترفرون آلفا از جریان خون سد مغزی دارد.

یافته های این تحقیق، برای درمانهای بالینی آینده و برای تحقیق اثرات دارو روی لوپوس سیستم عصبی مرکزی و دیگر اختلالات این سیستم، به چاپ رسید. یک نوع از این داروها به نام “آنیفرولوماب” در حال ارزیابی در یک فاز برای درمان بالینی 3 بیمارمبتلا، برای دیگر جنبه های لوپوس می باشد.

دکتر بیالاس میگوید: “ما مشاهده کردیم که در دیگر اختلالات مثل اسکیزوفرنی، میکروگلیا نقصان پیدا کرده و در نتیجه این به ما اجازه می دهد تا لوپوس را با دیگر اختلالات سیستم عصبی مرکزی ربط دهیم. لوپوس سیستم عصبی مرکزی، فقط یک گروه از نشانه های عصبی تعریف شده نیست؛

این یک اختلال جدی از مغز است و ما میتوانیم آن را بطور بالقوه درمان کنیم. پیامدهای آن فراتر از لوپوس است؛ چون التهاب، زیربنای بسیاری از اختلالات و شرایط است، از آلزایمر گرفته تا استرس مزمن.

برگردان: سیما آزاد فلاح

بازنویسی: فرزانه پاشایی

هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و با لینک دهی مستقیم مجاز می باشد.