هورمون ها می توانند بر موارد مختلفی از نوسانات خلق و خو تا تغییرات وزن، هوس های غذایی و حتی میل جنسی انسان تاثیرگذار باشند. نوسانات هورمونی می توانند شرایط را به گونه ای رقم بزنند که در اوج شادی و انرژی قرار داشته باشید یا چنان احساس خستگی و فرسودگی کنید که تمایلی به انجام هیچ کاری نداشته باشید.
هورمون ها از عوامل تاثیرگذار بر احساسات انسان محسوب می شوند و ترکیب تغییرات هورمونی و تغییرات سبک زندگی می تواند اثری چشمگیر بر خلق و خو احساسات ما داشته باشد.
هورمون سروتونین و دوپامین
تولید سروتونین در مغز برای پیشگیری از افسردگی اهمیت دارد. در حقیقت، کمبود در دو انتقال دهنده عصبی اصلی مغز یعنی سروتونین و دوپامین می تواند موجب افسردگی شود.
سروتونین در بخش میانی مغز از اسید آمینه تریپتوفان در دو مرحله بیوشیمیایی تولید می شود. این تبدیل های بیوشیمیایی نیازمند آهن، ویتامین B6، ویتامین B12، نیاسین، اسید فولیک، و منیزیم به عنوان کوفاکتور هستند. اما همچنین به انتقال دهنده اسید آمینه خنثی بزرگ (LNAA) برای انتقال تریپتوفان از سد خونی مغز به مغز نیاز است.
دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که در لوب پیشانی مغز تولید می شود. این هورمون برای یادگیری نیز ضروری است. دوپامین توسط مغز از تیروزین سنتز می شود، که باید در کبد از اسید آمینه فنیل آلانین تولید شود. برای تولید تیروزین به کبدی سالم نیاز دارید که باید از سد خونی مغزی به مغز انتقال یابد و مشابه با تریپتوفان این شرایط به انتقال دهنده LNAA نیاز دارد. افراد مبتلا به هپاتیت، کبد چرب، مقاومت به انسولین یا دیابت ممکن است با انتقال دهنده LNAA مشکل داشته باشند، که می تواند به کمبود دوپامین منجر شود. آنها ممکن است دارای سطوح پایین سروتونین نیز باشند، زیرا تریپتوفان به مغز انتقال نمی یابد. این شرایط به واسطه مصرف بیش از اندازه قند رخ خواهد داد، زیرا مقاومت به انسولین شکل می گیرد و انتقال دهنده LNAA را تحت تاثیر قرار می دهد، که به سطوح پایین سروتونین و دوپامین منجر می شود.
هورمون تستوسترون
هنگامی که سطوح تستوسترون در افراد مسن کاهش می یابد، این شرایط به سطوح پایین انرژی، ابتلا به افسردگی، کاهش میل جنسی، و اختلال در نعوظ منجر می شود. در صورتی که تستوسترون به سطوح عادی بازگردد، تمامی این مشکلات نیز از بین خواهند رفت. بسیاری از اندام های کلیدی بدن انسان از جمله مغز دارای گیرنده های تستوسترون هستند. آنها باید به طور مرتب توسط تستوسترون فعال شوند تا عملکرد عادی اندام حفظ شود. زنان نیز به مقدار کمی تستوسترون برای احساس شرایط عادی نیاز دارند.
هورمون استروژن
هورمون های استروژن هورمون هایی زنانه هستند. اگر آنها توسط پروژسترون عادی و متعادل شوند، فرد احساس خوبی خواهد داشت. اما شرایطی به نام تسلط استروژن وجود دارد که در آن مقدار بیش از اندازه استروژن نسبت به پروژسترون در گردش است و زنان مبتلا به این شرایط دارای نشانه های زیر هستند:
- قاعدگی های نامنظم یا غیر طبیعی
- میل جنسی کاهش یافته
- نفخ (احتباس آب)
- تورم و حساسیت پستان
- پستان های فیبروکیستیک
- سردرد (به ویژه پیش از قاعدگی)
- نوسانات خلقی (بیشتر تحریک پذیری و افسردگی)
اگر نسبت بین پروژسترون و استروژن عادی شود، این نشانه ها از بین می روند و زن احساسی عادی خواهد داشت. بار دیگر تحریک گیرنده های هورمون به روشی درست است که خلق و خو را تثبیت می کند و به عملکرد عادی بدن منجر می شود.
هورمون تیروئید
اگر انتشار هورمون های تیروئید کاهش یابد، فرد دچار افسردگی می شود و کمبود انرژی را تجربه می کند. هورمون های تیروئید عملکرد سلولی را در تمام سلول های بدن از جمله مغز تحریک می کنند. بار دیگر، این به وسیله گیرنده های هورمون در سلول ها انتقال می یابد. بررسی سطوح هورمون های تیروئید برای پزشک آسان است و در صورت وجود مشکل روش درمانی مناسب را ارائه می کند. هنگامی که تحریک گیرنده هورمون تیروئید شرایط عادی پیدا کند، تمامی نشانه ها از بین می روند و فرد بار دیگر احساسی عادی خواهد داشت.
بیشتر بدانید
درمان هورمون رشد در سندرم ترنر
اکسی توسین، هورمون رابطه بحرانی
درمان جایگزینی هورمون (تستوسترون)
استفاده از هورمون برای افزایش قد در سنین رشد
منبع: عصر ما
