مکمل ها بیشتر به منظور افزایش توانایی بدن در بدنسازی و دریافت ویتامین ها و املاح معدنی مورد نیاز بدن در افراد مصرف می شود اما استفاده بیش از حد مکمل ها بدون مشورت با پزشک ممکن است عارضه هایی از جمله ریزش مو را در مردان و زنان پدیده بیاورد.هورمونهای مردانه از جمله تستوسترون که برخی ورزشکاران بدون اینکه از نظر پزشکی لازم باشد، به عنوان مکمل دارویی برای افزایش حجم ماهیچههای خود استفاده میکنند، عوارض مختلفی دارند که بخشی از این عوارض در پوست و مو اتفاق میافتد.
ریزش مو از عوارض مصرف تستوسترون:
یکی از عوارض مصرف تستوسترون در افرادی که به طور ژنیتیکی استعداد ریزش موی تیب مردانه دارند، ریزش زودرس مو است. تزریق این هورمون به بدن، میزان طبیعی آن را در بدن مختل میکند و این اختلال در افراد مستعد، باعث میشود ریزش مویی که باید در سنین میانسالی و بعد از آن اتفاق بیفتد، در ابتدای سنین جوانی رخ دهد.
میزان غیر طبیعی این هورمون در بدن، باعث بزرگ شدن غیر طبیعی غدد چربی روی پوست میشود و در صورت، پوست حالت پوست پرتقالی (دارای منافذ درشت و متعدد) پیدا میکند. اگر زمینه جوش و آکنه نیز در فرد وجود داشته باشد، ضایعاتی شبیه به جوش و آکنه روی پوست ظاهر میشود که حتی با قطع مصرف دارو تا مدتها (حتی تا بیش از 6 ماه) روی پوست باقی میمانند.
عارضه پوستی دیگر، در پی بزرگ شدن غیر طبیعی بافت ماهیچه اتفاق میافتد زیرا رشد پوست با رشد عضلات هماهنگ نیست و رشد عضلات سریعتر است بنابراین الیاف پوست پاره و خطوطی به رنگ قرمز یا بنفش در سطح پوست نمایان میشود که به «خطوط کششی» موسوم هستند. بافت همبند پوست در نواحی این خطوط نازکتر است و درمان قطعی ندارد. این خطوط پس از چند ماه به رنگ سفید در میآیند و معمولاً تا پایان عمر باقی میمانند.
تاثیر مصرف داروهای استروئیدهای آنابولیزان بر ریزش مو:
این داروها باعث ریزش مو و رویش موهای زائد، بویژه در آقایان مستعد ریزش مو میشود زیرا تستوسترون به واسطه آنزیم 5-آلفا ردوکتاز که در ناحیه پوست سر قرار دارد، هورمونی به نام دیهیدروتستوسترون تولید میکند. همین هورمون نیز فولیکولهای مو را به سمت ریزش زودرس سوق میدهد. به همین سبب موها بیش از پیش نازک و کوتاه میشوند، طوری که پس از مدتی فقط موهای کرکمانندی از آنها باقی میماند و بالاخره به مرور زمان موها محو میشوند. استروئیدهای آنابولیزان نیز مشتقات هورمونهای مردانه یا تستوسترونها هستند. از این رو همان اثرات مشابه را بر جای میگذارند و باعث ریزش مو میشوند.
کورتونها نیز به دلیل داشتن خاصیت هورمون مردانه میتوانند در افراد مستعد باعث ریزش مو شوند. این داروها با دورههای طولانی به کار میروند و از بین آنها میتوان به بتامتازون یا پردنیزولون اشاره کرد که در صورت استفاده درازمدت با دوز بالا میتوانند باعث آسیبدیدگی و ریزش موها شوند. البته با تمام شدن دوره درمان و قطع مصرف دارو، عوارض آن از بین می رود.
تاثیر مصرف آسیتریتین و ایزوترتینوئین بر ریزش موها:
دو داروی آسیتریتین و ایزوترتینوئین برای بیماریهای آکنه و پسوریازیس کار برد دارند. این دو دارو ـ که به خانواده رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A) تعلق دارند ـ میتوانند باعث آسیب به موها شوند.
داروی آسیتریتین که برای درمان پسوریازیس استفاده میشود، میتواند به ریزش مو، تغییر رنگ یا حالت موها منجر شود. داروی ایزوترتینوئین نیز برای رفع جوشهای غرور جوانی تجویز میشود و مصرف دوز بالای آن به مدت بیش از شش ماه، میتواند باعث ریزش مو شود. خوشبختانه با قطع این داروها ریزش مو هم متوقف خواهد شد.
اثرات داروهای دیگر روی موها:
داروهای پرکاربرد دیگری هم هست که گاهی باعث آسیب دیدن و ریزش موها میشود. در بعضی موارد استفاده دراز مدت از داروهایی که در زیر ذکر میکنیم، مشکلساز میشود:
داروهای ضدافسردگی: کلومی پرامین، آموکساپین، پاروکستین، آمیتریپتیلین و فلوکستین.
داروهای ضدانعقاد خون: تیوکلومارول، هپارین (در دوز بالا) و وارفارین.
داروهای ضدفشارخون: متیل دوپا، کاپتوپریل (بندرت)، کلونیدین و انالاپریل.
داروهای ضدالتهاب: کلشیسین (داروی ضدنقرس).
داروهای ضدتشنج: والپیروئیک اسید (دپاکین) و والپرومید (دپامید).
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی که برای درمان درد و روماتیسم استفاده میشود: ناپروکسن و سولینداک (بندرت).
داروهای ضدتیروئید (برای تنظیم کارکرد غده تیروئید): تیواوراسیل و لووتیروکسین (در دوز بالا).
داروهای مسدودکننده گیرندههای بتا: پروپرانولول، آتنولول، بیزوپرولول و نادولول.
داروی لیتیوم (تثبیت کننده خلق).
داروهای ضدروماتیسم: آلوکریزین.
داروهای ضدمالاریا: مفلوکین (بندرت).
تدوین و گرد آوری آرش توکلی
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
آمینکسیل محصولی تاثیرگذار بر ریزش مو
درمان های طبیعی برای ریزش موهای چرب