نارسایی تنفسی یا آپنه شبانه اختلالی است که منجر به توقف تنفس در هنگام خواب شبانه می‌شود. قطع تنفس ناشی از آپنه می‌تواند از چند ثانیه تا بیشتر از یک دقیقه ادامه پیدا کند و گاه در یک شب به دفعات بروز کند. این قطع جریان اکسیژن می‌تواند باعث صدمه به مغز و سایر اعضای بدن شده و با ترشح هورمون استرس مشکلاتی ازجمله دیابت، فشارخون، چاقی، سکته و افسردگی را در پی داشته باشد. درمان رایج برای این مشکل استفاده از دستگاه‌های کمک تنفسی است که جریان ورودی هوا به بدن را در طول شب ثابت نگه می‌دارند، اما استفاده از این دستگاه برای برخی بیماران به خصوص در طول شب خیلی راحت نیست و به همین دلیل هم درمان‌های طبیعی این مشکل طرفداران خود را دارد. اگر شما هم جزو کسانی هستید که از این مشکل رنج می‌برند یا به دنبال روش‌های درمان طبیعی آپنه شبانه هستید، این مطلب از دکتر سلام را از دست ندهید.
آیا من هم این مشکل را دارم؟
آپنه انواع مختلفی دارد که می‌تواند ناشی از ناتوانی مغز در ارسال فرمان تنفس به عضلات گلو (آپنه مرکزی)، بسته شدن راه تنفسی به دلیل شل شدن غیر ارادی عضلات گلو (آپنه انسدادی) یا ترکیبی از این دو حالت باشد. مسئله اصلی درباره این اختلال اطلاع نداشتن بسیاری از بیماران از وجود چنین مشکلی است؛ بنابراین اطلاع داشتن از علائم هشدار دهنده ابتلا به آپنه از اهمیت بسیاری برخوردار است. این علائم از این قرار هستند:
– خروپف بسیار شدید
– بی‌خوابی
– اختلال در تنفس
– بیدارشدن ناگهانی از خواب به همراه حس تنگی نفس
– خستگی شدید در طول روز
– بیدارشدن از خواب شبانه با دهان خشک
– تحریک‌پذیری بیش از حد
– اختلال در تمرکز
مطلب مرتبط: عوامل زمینه ساز آپنه خواب را بشناسید
بایدها و نبایدهای بیماران مبتلا به آپنه
– از ورزش به‌خصوص نرمش‌های مخصوص عضلات گلو غافل نشوید.
– اضافه وزن یکی از عوامل تشدید بیماری است، پس بهتر است به دنبال کاهش وزن اضافی باشید.
– با هر روش مطلوب (از جمله شست و شو با آب نمک یا استفاده از اقلام دارویی) اقدام به تمیز و باز‌کردن راه‌های تنفسی کنید.
– هنگام خوابیدن به پهلو دراز بکشید و سعی کنید طاق باز نخوابید.
– تا حد ممکن از مصرف قرص‌های خواب‌آور اجتناب کنید.
– از مصرف دخانیات دوری کنید.
در این باره بیشتر بخوانید: روشی جدید برای مهار آپنه خواب
چطور می‌توان بدون دستگاه‌های کمک تنفسی بر آپنه غلبه کرد؟
اگر شما یا اطرافیان‌تان از این مشکل رنج می‌برید و به دنبال درمان‌های طبیعی و بدون استفاده از دستگاه‌های کمک تنفسی هستید، میتوانید از این مواد طبیعی و شناخته شده استفاده کنید. البته باید به خاطر داشته باشید که در هر صورت اولین قدم مشاوره با پزشک معالج است و ممکن است برای رفع مشکل نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر داشته باشید.
1. سیر
– این خوراکی جادویی که بدون شک یکی از مفید‌ترین مواد غذایی در دسترس ما‌ست، می‌تواند با کمک خاصیت ضدالتهاب خود به بازشدن راه‌های تنفسی و بهتر شدن جریان هوا کمک کند. مصرف سیر در کاهش تورم لوزه‌ها، کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم تنفسی موثر است. همچنین وجود ماده آلیسین در سیر که دارای خواص ضدالتهاب و ضدقارچ قدرتمندی است، باعث بهبود یا درمان مشکلات سیستم تنفسی می‌شود. کافی است روزانه دو یا سه حبه سیر خام را با شکم خالی نوش‌جان کرده یا سیر را به مجموعه افزودنی‌های آشپزی خود اضافه کنید.
2. عسل
– خواص درمانی بی‌پایان عسل می‌تواند به کمک مبتلایان آپنه شبانه هم بیاید؛ چرا که خواص ضدالتهابی عسل می‌تواند باعث کاهش تورم عضلات گلو و بازشدن راه تنفس شود. همان‌طور که آپنه می‌تواند باعث چاقی شود، چاقی هم می‌تواند باعث بروز آپنه و اختلال تنفسی شبانه شود. مصرف عسل به عنوان یک منبع عالی از قند طبیعی و سالم می‌تواند به کاهش وزن و در نتیجه کاهش احتمال بروز آپنه هم کمک کند. میتوانید با افزودن یک قاشق چای‌خوری عسل به آب گرم پیش از خواب از مزایای ضدالتهابی آن استفاده کنید.
3. فلفل سیاه
– خاصیت خلط آور فلفل سیاه می‌تواند به کاهش انسداد و بهبود عملکرد سیستم تنفسی کمک کند. میتوانید پیش از خواب کمی پودر فلفل سیاه را به آب گرم اضافه کرده و نوش‌جان کنید. افزودن مقداری عسل به این ترکیب می‌تواند در کنار بهبود طعم، خاصیت نوشیدنی پیش از خواب شما را افزایش دهد.
4. زنجبیل
– زنجبیل یک ضداحتقان طبیعی است و مصرف آن باعث پاک‌شدن مسیر تنفسی و بهبود عملکرد آن می‌شود؛ بنابراین میتوانید از آن برای کاهش گرفتگی راه‌های تنفسی و عوارض آپنه کمک بگیرید. کافی است مقداری زنجبیل له شده را با یک استکان آب مخلوط کرده و آن را بجوشانید تا حجم آن به نصف برسد. محلول به دست آمده را صاف کرده و همراه با کمی عسل پیش از خواب نوش‌جان کنید.
5. دمنوش بابونه
– بابونه جزو گیاهان دارویی قدیمی است که برای درمان بسیاری از مشکلات از جمله بی‌خوابی به کار گرفته می‌شود. بابونه خواص خواب‌آور اثبات شده‌ای دارد و برای درمان طبیعی آپنه استفاده می‌شود. برای استفاده از خواص درمانی بابونه میتوانید آن را به صورت دمنوش دم کنید یا از عصاره آن در دستگاه بخور استفاده کنید. همچنین بابونه خاصیت آرام بخشی قدرتمندی دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شبانه کمک کند. شما میتوانید با افزودن یک قاشق چای‌خوری بابونه به یک لیوان آب، جوشاندن و سپس صاف کردن عصاره بابونه آن را به عنوان یک نوشیدنی آرام‌بخش پیش از خواب نوش‌جان کنید.
گردآوری و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
