فشردگی دندان و درگیر شدن دندان ها با یکدیگر باعث ایجاد مشکلات در دهان افراد می شود و علاوه بر آن باعث احساس ناخوشایند و عدم توازن هنگام لبخند زدن خواهد شد به همین دلیل روش های درمانی متنوعی برای رفع فشردگی دندان توسط متخصصین پیشنهاد می گردد.
عموماً وجود اُوِربایت، فاصله بین دندان ها، به هم ریختگی دندان، کج بودن آنها و نامرتبی دندان جزء مشکلات ارثی محسوب می‌شوند. البته، دلایل دیگری نیز وجود دارد که باعث می‌شوند دندان‌های بالا و پایین درست روی‌هم قرار نگیرند.
چرا مرتب و صاف کردن دندانها مهم است؟
صاف کردن دندانها هم به دلایل سلامتی و هم به دلایل زیبایی مهم است زیرا دندان‌های صاف را راحت‌تر و بهتر می‌توان تمیز کرد و از پوسیدگی آنها جلوگیری کرد. با دندان‌های مرتب بهتر می‌توان جوید و بیشتر میتوانید از غذا خوردن لذت ببرید.
دندان‌های صاف‌تر و مرتب‌تر می‌تواند بر سلامت لبخند شما بیفزاید. از آنجا که تمیز کردن دندان‌های نامرتب دشوار است، احتمال پوسیدگی، ابتلا به بیماری‌های لثه و حتی افتادن دندانها به علت نامرتبی دندان افزایش می‌یابد. همچنین اختلالات و مشکلات کارکردی در دندان‌های نامرتب مانند جابجایی فک‌ها، فشار اضافی بر بافت لثه و استخوان و پوشش نامناسب سطح دندانها بیشتر دیده می‌شود. تمام این مسائل می‌توانند به دلیل نامرتب بودن دندانها ایجاد شوند. برای پیشگیری از این مشکلات در اولین مرحله باید دندانها را مرتب و صاف کرد. گزینه‌های بسیار زیادی برای رفع علت نامرتبی دندان وجود دارد که شما میتوانید در هر مرحله از زندگی خود آنها را انتخاب کنید.
روش های مرتب‌کردن دندانها:
برای ردیف کردن دندانها دو راه بیشتر وجود ندارد :
1- روش ارتودنسی که در این روش با حرکت دندان یعنی تاج و ریشه به‌طور همزمان و متعاقب آن حرکت استخوان مجاور، دندان چرخانده شده و در محل صحیح خود قرار می‌گیرد و ردیف کردن دندان به معنی واقعی انجام می‌شود.
2- روش‌هایی که بدون درمان ارتودنسی و با افزودن مواد همرنگ دندان در یک سطح و تراشیدن تاج دندان از سطح دیگر، بدون حرکت دادن ریشه و تغییر استخوان مجاور انجام می‌شود و به نوعی به‌جای ردیف کردن واقعی دندان، دندان ها به ظاهر ردیف نشان داده می شوند
مزایا و معایب روش بدون ارتودنسی چیست؟
در نامرتبی دندانها با شدت خفیف، متوسط و شدید هیچ مزیتی در این روش وجود ندارد و توصیه متخصصین ارتودنسی این است که حتی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید، حداقل سلامتی دندان‌هایتان را به خطر نیندازید و دندانها را به حال خودشان رها کنید.
در مورد مشکلات بسیار خفیف، ممکن است این درمان به بعضی افراد کمک کند که در این صورت نیز توصیه این است که حداقل فرصت مشاوره با یک متخصص ارتودنسی را از دست ندهید و در این زمینه نظر و پیشنهاد درمان را با او در میان بگذارید. این گروه عمدتا افرادی هستند که مشکل ترتیب صحیح دندانی ندارند و مشکل آنها در فرم، شکل یا اندازه ظاهری یک یا چند دندان است.
در تمام درمان‌های پزشکی کلید درمان صحیح، حذف علت اصلی ایجاد‌کننده بیماری است، بنابراین اگر علت اصلی مشکلات شما مربوط به اندازه دندان یا شکل دندان باشد، متخصص ارتودنسی شما را به دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی ترمیمی ارجاع خواهد داد.
درمان فشردگی دندان با روش ارتودنسی:
در ارتودنسی به توجه به اینکه درمان با حذف عوامل ایجاد‌کننده مشکل انجام می‌شود نتیجه منطقی بدون آسیب رساندن به بافت دندان به دست می آید.
ممکن است برخی سؤال کنند که در ارتودنسی هم دندان کشیده می‌شود.
در پاسخ می‌توان گفت اول اینکه در همه موارد دندان کشیده نمی‌شود و خوشبختانه با روش‌های جدیدتر و امکانات جدید به‌کار گرفته شده توسط متخصصان ارتودنسی، موارد درمان بدون کشیدن دندان یا بدون جراحی فک افزایش پیدا کرده است.
دوم اینکه از فضای این دندان کشیده شده، برای اصلاح سایر دندانها و اصلاح ارتباط دندانها استفاده می‌شود. دندان‌های ردیف شده با ارتباط خوب، کارایی به‌مراتب زیادتری نسبت به دندان‌های کج با ارتباط غلط دارند و منطق درمان در ارتودنسی بر همین مبناست.
سوم اینکه هیچ دندانی زخمی نمی‌شود تا در آینده نیاز به اقدامات درمانی پی‌درپی داشته باشد.
مزیتی که در روش بدون ارتودنسی تبلیغ می‌شود کوتاه بودن طول دوره درمان در یک یا چند جلسه است که در مقایسه با تمام مدت طول عمر که فرد را درگیر درمان مشکلات ناشی از این روش می‌کند حرف درستی به‌نظر نمی‌رسد.
در ارتودنسی کودکان از چه روش هایی استفاده می شود؟
یکی از پرکاربردترین روش‌های ارتودنسی کودکان استفاده از وسیع کننده کام است که برای رفع مشکل کراس بایت و به هم فشردگی دندانها به کار برده می‌شود. وسیع کننده کام از رشد نامتقارن فک نیز جلوگیری می‌کند. این وسیله ارتودنسی استخوان را به گونه‌ای پهن می‌کند که موقعیت دندانها و شکل استخوان تغییر کند. وسیع کننده کام در سنین پایین و در زمان در حال رشد بودن فک بیشترین تاثیر را دارد.
وسیع کننده کام وسیله‌ای سفارشی است که روی دندان‌های بالا، معمولاً دندان‌های آسیاب کودک 6 ساله قرار می‌گیرد. این وسیله قطعه پیچ مانندی دارد که به صورت پله‌ای پیچانده می‌شود تا استخوان سقف دهان پهن شود. مدت زمان استفاده از این وسیله 9 تا 12 ماه است.
صاف کردن دندان‌های کج و فشرده:
وسایل ارتودنسی مختلفی برای کودکان و بزرگسالان دارای دندان کج وجود دارد که با استفاده از آنها دندانها به‌تدریج به وضعیت صحیحشان هدایت می‌شوند. برخی از این وسایل عبارت‌اند از:
- نگه‌دارنده‌ها:
بعضی بیماران را می‌توان با نگه‌دارنده‌های ارتودنسی درمان کرد. از نگه‌دارنده‌ها می‌توان برای بستن فاصله بین دندانها و حفظ نتیجه درمان‌های ارتودنسی استفاده کرد.
- بریس‌ها:
قدیمی‌ترین گزینه‌های درمان ارتودنسی ثابت دندان هستند. بریس‌های مدرن از موادی ساخته می‌شوند که نسبت به مواد قبلی راحت‌تر بوده و کمتر به چشم می‌آیند که این باعث شده بریس‌ها تقریباً برای همه افراد گزینه‌ای مناسب باشند.
- سیستم اینویزالاین:
افرادی که خواهان درمان راحت‌تر و دقیق‌تری هستند از سیستم قاب‌های مرتب کننده اینویزالاین استفاده می‌کنند. این قاب‌ها که از پلاستیک شفاف ساخته می‌شوند را می‌توان در صورت نیاز از دهان خارج کرد که این غذا خوردن و تمیز کردن دندانها را آسان‌تر می‌کند.
تدوین و گرد آوری آرش توکلی
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
جراحی دندان عقل نهفته و مراقبت بعد از آن
چرا دندان‌هایمان را به هم می سائیم
چیزهایی که در مورد ارتودنسی لازم است بدانید