اسلام آخرین دین الهی و کامل ترین آنهاست. به همین سبب در این دین به کوچک ترین مسائل نیز پرداخته شده و لازم است تا به آنها توجه شود. رعایت بهداشت در اسلام از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. یکی از اعمال بسیار مهم بهداشتی که باید مد توجه قرار گیرد انجام استبراء است که عمل به آن بسیار مورد توصیه قرار گرفته است. انجام این عمل کمک بسیار زیادی به حفظ سلامت جنسی فرد می کند. اما استبراء کردن به چه شکلی صورت می پذیرد؟ با دکتر سلام همراه باشید.
استبراء چیست؟
استبراء عمل مستحبی است که مردها بعد از بیرون آمدن بول (ادرار) انجام می دهند بدین ترتیب که سه مرتبه با انگشت وسط (انگشت بزرگ) دست فاصله بین مقعد تا بیضه ها (خشتک) را فشار می دهند برای آسان تر شدن کار انگشت شصت بالای آلت قرار گیرد سپس سه مرتبه از بیضه ها تا سر آلت (حشفه) را فشار می دهند و آخر سه مرتبه هم سر آلت را فشار میدهند با این کار باقیمانده قطرات بول از آلت خارج می شود، اما استبرا از منی این است که بعد از خروج منی بول کنند تا ذرات باقیمانده خارج شود.
فایده استبرا از بول و منی این است که مجرای آلت را از بول منی پاک می کند، یعنی اگر آب مشکوکی بعد از استبرا خارج شود پاک است و وضو و غسل ندارد.
برای زنان استبرا نیست و هرگاه رطوبت مشکوکی از زن خارج شود پاک است و وضو و غسل ندارد.
روش انجام اسبراء از دیدگاه مراجع
روش انجام استبراء از دیدگاه مراجع مختلف با یکدیگر متفاوت است و دلایل مختلفی را شامل می شود که در این بحث نمی گنجد اما بر هرفردی که سن بلوغ را گذرانده و به بلوغ فکری نیز رسیده است؛ لازم است تا مرجع مناسبی را برای خود برگزیند و اعمال خود را مطابق با دستورات وی تنظیم نماید. در ادامه به روش انجام استبراء مطابق با نظر آیات اعظام خواهیم پرداخت.
همه مراجع (به جز آیت الله مكارم):
استبراء عمل مستحبي است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام ميدهند تا اطمينان پيدا كنند بول در مجرا نمانده است و آن داراي اقسامي است. بهترين آنها اين است كه بعد از قطع شدن بول، سه مرتبه با انگشت ميانه دست چپ از مخرج غائط تا بيخ آلت كشيده و بعد انگشت شست را روي آلت و انگشت پهلوي شست را زير آن گذاشته و سه مرتبه تا ختنهگاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند و استبراء از مني آن است كه بعد از خروج مني، بول كنند تا ذرات باقيمانده خارج شود. توضيحالمسائل مراجع، م 72 و 348 ؛ وحيد، توضيحالمسائل، م 73 و 354 ؛ دفتر: خامنهاي.
آيةاللَّه مكارم:
استبراء عمل مستحبي است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام ميدهند، به اين ترتيب كه چند مرتبه از بيخ آلت تا بالا، دست كشيده و قسمت بالا را چند مرتبه فشار دهند تا باقيمانده بول خارج شود، اما استبراء از مني آن است كه بعد از خروج مني، بول كنند تا ذرات باقيمانده خارج شود. توضيحالمسائل مراجع، م 73.
تبصره 1. فايده استبراء از بول، اين است كه اگر آب مشكوكي بعد از آن خارج شود، پاك است و وضو را هم باطل نميكند؛ اما اگر استبرا نكرده باشد، بايد وضو را اعاده كند و محل را بشويد.
فايده استبرا از مني، اين است كه اگر رطوبت مشكوكي از او خارج شود و نداند مني است يا يكي از آبهاي پاك، غسل ندارد و اگر استبرا نكند و احتمال دهد ذرات مني در مجرا باقي بوده و همراه بول يا رطوبت ديگري خارج شده، بايد دوباره غسل كند.
تبصره 2. براي زنها استبراء از بول نيست و اگر رطوبتي ببينند و شك كنند پاك است يا نه، پاك ميباشد و وضو و غسل او را هم باطل
احتیاط مستحب آن است كه طرف جلوی بدن در موقع استبراء (كه احكام آن بعداً گفته میشود) و موقع تطهیر مخرج ادرار و مدفوع، رو به قبله و پشت به قبله نباشد و در صورتی كه فرد میداند قطره یا قطرات اندکی از ادرار در مجرا باقی مانده و با عمل استبراء بیرون میآید، این احتیاط، شدیدتر میباشد.
استبراء از منی:
چند پرسش متداول
اگر در هنگام استبرا از بول يا بعد از آن، مايع سفيد و غليظى خارج شود، آيا اين منى است يا چيز ديگر؟
همه مراجع: رطوبت ياد شده پاك است؛ مگر آنكه يقين كند كه منى يا بول است.
اينكه مىفرمايند رطوبت بعد از استبراء پاك مىباشد، فاصله زمانى بعد از استبراء تا ديدن رطوبت چقدر است؟
ج) فاصله خاصى معتبر نيست.
حکم استبراء برای زن چيست؟
جواب: برای زن استبراء از بول نيست، و اگر رطوبتی ببيند و شک کند که بول است يا نه، پاک میباشد و وضو و غسل او را هم باطل نمیکند.
فواید استبراء
اسلام را دینی می نامند که سال ها از ظهور خود جلو تر بود! با وجود پیشرفت های گسترده علمی هنوز علت انجام برخی اعمال در اسلام کشف نشده و این خود سندی بر پیشتازی و خدایی بودن این دین است. اما علت انجام برخی اعمال و همچنین فواید علمی آن توسط دانشمندان به اثبات رسیده است که استبراء هم از این قائله مستثنی نیست و فواید بسیاری را برای حفظ سلامت در خود جای داده است.
در مورد فوائد و آثار پزشکی و تاثیرات جسمانی این عمل نيز می توان به این نکته اشاره نمود که همه احكام دين بويژه احكام ناظر به بهداشت جسمي انسان نظير مسواك زدن / استبراء نمودن/ زمان خوابيدن و بيدار شدن /ايستاده و يا نشسته آب خوردن و … بر اساس واقعيات بيروني و جهت جلوگيري نمودن از برخي آسيبهاي طبيعي به جسم و يا روح انسان مي باشد. و لذا قطعا خداوند متعال در بيان آداب تخلي ، اين عمل را نيز در همين جهت توصيه فرموده اند كه مانند ساير احكام الهي مي توان برخي از اين حكمتهاي دنيوي آن را نيز به كمك علم و يا عقل به دست آورد مثلا در عمل استبراء با خروج باقيمانده مني و ادرار از مجاري مانع بوجود آمدن عوارضي نظير عفونت هاي مجاري ادراري كليه و پروستات مي گردد به ويژه زماني كه منشاء ورود عفونت از طريق محل خروج ادرار و مني از بدن انسان باشد كه در مقاربت هاي جنسي و يا ساير آلودگي هاي خارجي وارد آلت تناسلي مي گردد و يا در صورت بروز عفونت در داخل بدن و سرايت آن به ادرار مانع تاثير بيشتر اين عفونت موجود در ادرار به ديواره مجاري خروجي مي گردد و همچنين مي تواند مانع رسوب و تشكيل كريسالهاي سنگي در مجاري ادراري مي گردد .
در این باره بیشتر بخوانید: دانستنی هایی مهم در مورد بیماری های مقاربتی
تدوین و گردآوری: حسن جوانبخت
هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است