این روزها با همه گیر شدن رژیمهای مختلف و توجه بیشتر مردم به مسئله سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب، هر روز شاهد معرفی و شاید معروف شدن رژیمهای غذایی جدیدی هستیم که هر یک با وعدهای شما را به سمت خود میکشد؛ اما واقعیت این است که تمام این رژیمها توسط متخصصان سلامت و تغذیه طراحی نمیشوند و رژیمهای غذایی هستند که نه تنها به کاهش وزن شما کمک نمیکنند، بلکه ممکن است برای سلامتی شما هم مضر باشند. پس اگر شما هم قصد رژیم گرفتن دارید، بهتر است پیش از آن که آستینها را بالا بزنید، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. با دکتر سلام همراه باشید.
1) آیا کالری موردنیاز من را تأمین میکند؟
– متوسط انرژی موردنیاز مردان و زنان در طول روز حدود 2000 تا 2500 کالری است، هر چند این عدد بسته به میزان فعالیت بدنی شما میتواند متفاوت باشد. اصل کلی همه رژیمهای غذایی، کمکردن کالری ورودی برای تحریک بدن به سوزاندن چربی و کاهش وزن است. یک توصیه کلی، هدفگذاری برای کاهش وزن به میزان نیم کیلوگرم در هفته است. برای این کار کافی است روزانه 500 کالری از مجموع دریافتی معمول خود بکاهید. بهترین روش تهیه یک دفترچه یادداشت برای ثبت خوراکیهایی است که میخورید. به این شکل میتوانید الگوی تغذیهای خود را مشخص کنید و برنامه بهتری برای خود داشته باشید.
– کاهش مصرف غذاهای مضر و جایگزین کردن آنها با مواد با ارزش غذایی و خواص سالمتر میتواند به سادگی و بدون نیاز به تحمل گرسنگی، کاهش وزن موردنظر شما را ایجاد کند. البته به خاطر داشته باشید که بچهها، نوجوانان و زنان باردار شرایط ویژهای دارند و پیش از گرفتن هر رژیمی باید با یک متخصص تغذیه یا پزشک درباره مقدار کالری موردنیاز خود مشورت کنند. در کل باید گفت رژیمی که میزان کالری دریافتی شما را بیش از حد کاهش میدهد، نه سالم است و نه امکان موفقیت بالایی دارد؛ چرا که به زودی شما را ناامید و خسته خواهد کرد.
2) آیا این رژیم از توازن کافی برخوردار است؟
– رژیمهایی که گروههای غذایی مشخصی را به طور کامل قطع میکنند یا کنار میگذارند، معمولا متوازن نیستند و دنبال کردن آن بسیار سخت خواهد بود. همچنین رژیمهای غذایی که تنها محدود به یک گروه غذایی مثل سوپ، سبزی یا آبمیوههای طبیعی هستند هم بدن شما را در معرض سوءتغذیه و کمبود مواد ضروری قرار میدهند؛ بنابراین قبل از آن که درگیر چیزی شوید، از متوازن و کافی بودن برنامه غذایی خود اطمینان حاصل کنید. بهترین راه برای این کار هم مشاوره با متخصص تغذیه یا پزشک است.
3) آیا قابل ادامه دادن است؟
– آیا آمادگی دنبال کردن یک برنامه مشخص غذایی برای مدت طولانی را در خود میبینید؟ وقتی رژیمتان به پایان رسید، چطور؟ اگر رژیم غذایی شما چیزی نیست که بتواند تبدیل به بخش ثابتی از سبک زندگی شما شود، بهتر است آن را دنبال نکنید؛ چرا که در نهایت رهایش خواهید کرد. همچنین بد نیست که از خودتان بپرسید آیا وقت عمل کردن به دستورهای داده شده در رژیم موردنظرتان را دارید یا نه؟ چرا که بعضی وقتها تهیه مواد غذایی خاص میتواند هزینه بر و وقت گیر باشد و ممکن است پس از شروع یک برنامه غذایی متوجه شوید که نمیتوانید آن را به درستی ادامه دهید؛ بنابراین کلید اصلی، سادگی و تطابق رژیم موردنظر با سبک زندگی فعلی شماست تا بهتر بتوانید از دنبال کردن صحیح آن در درازمدت مطمئن باشید.
4) آیا رژیم موردنظرتان منطقی و دارای مبنای علمی است؟
– این سخت ترین پرسش در زمینه رژیمهای غذایی است. هر چند میتوانید به کمک نشانههای ثابت تا حدی به اطمینان خاطر برسید. اولین نکتهای که باید به آن توجه کنید، سابقه کاری و علمی کسی است که رژیم را ابداع کرده است. هر چند صرفا متخصص یا پزشک بودن مبدع یک رژیم غذایی، دلیل کافی برای درست بودن آن نیست و بسیاری از رژیمهای طراحی شده توسط حرفهایترین متخصصان تغذیه هم منتقدان خود را دارند. برای مثال رژیم اتکینز توسط یک متخصص قلب و عروق ابداع شد، اما مخالفان بسیاری پیدا کرد و هنوز هم هستند کسانی که با این برنامه غذایی موافق نیستند.
5) آیا اهداف نهایی رژیم غذایی موردنظر واقع بینانه هستند؟
– رژیمهایی که با وعدههایی مانند کاهش اعجاب انگیز وزن در دورههای کوتاه، به دنبال جذب مشتری هستند، معمولا نتایجی را که قول میدهند، به همراه ندارند. حتی اگر به کمک اینگونه رژیمها موفق به کاهش وزن موردنظرتان هم بشوید، ممکن است در این بین به بدن خود آسیبهای فراوانی وارد کنید. همانطور که گفتیم، نرخ مناسب کاهش وزن مستمر حدود نیم کیلوگرم در هفته است. همچنین رژیم غذایی مناسب باید برای شما اهداف واقع بینانهای ترسیم کند و از سوءتغذیه و از دست رفتن عضلات به جای چربی یا کاهش وزن بیش از حد مجاز شما جلوگیری کند.
6) آیا سالم هست؟
– تنها به این دلیل که دوستان یا اعضای خانواده شما از یک برنامه غذایی پیروی میکنند و احیانا نتایج خوبی هم داشتهاند، نمیتواند الزاما برای شما هم مناسب باشد. مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه پیش از اقدام به هرگونه برنامه غذایی یک ایده عاقلانه است که باید همیشه در نظر داشته باشید. به خصوص برای کسانی که از شرایط ویژه پزشکی یا بیماریهای مزمن رنج میبرند و ممکن است با دنبالکردن یک برنامه غذایی ناسالم نهتنها وزن کم نکنند، بلکه مشکلی هم به مشکلات قبلی آنها اضافه شود.
در این باره بیشتر بخوانید: رژیم غذایی پالئو و ویژگی های آن
با رژیم غذایی دوپامین بیشتر آشنا شوید
منبع: دکتر سلام