بتنویت نوعی داروی موضعی است که برای درماتیت پوست سر و یا پسوریازیس در آن منطقه تجویز میشود. این دارو حاوی عنصر فعال “بتامتازون” است که نوعی از داروست که به عنوان کورتیکواستروئید موضعی نامیده میشود. کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که برای کاهش التهاب به کار می روند. علت التهاب پوست، به وسیله آزاد سازی مواد مختلف تولید شده به وسیله سیستم ایمنی بدن است.
بتنویت و خارش سر
این مواد باعث میشوند تا عروق خونی گشاد شوند. در نتیجه ناحیه تحریک شده، شروع به قرمزی، تورم، خارش و دردناکی میکند، همانگونه که در درماتیت و اگزما می بینیم. زمانی که بتامتازون روی پوست زده میشود، به وسیله تاثیر در درون سلولهای پوست، برای کاهش آزاد سازی مواد التهاب زا کار میکند. در نتیجه باعث کاهش تورم، قرمزی و خارش میشود.
توانایی های زیادی از کورتیکواستروئیدهای کاربردی برای پوست وجود دارد. بتامتازون والریت 1/0 درصد، به عنوان یک کورتیکواستروئید قوی طبقه بندی شده است. این دارو برای درمان اختلال التهاب پوست مثل اگزما و پسوریازیس که به کورتیکواستروئیدهای ضعیف جواب نمی دهد، تجویز میشود. کرم کاربردی پوست سر بتنویت نازکتر مالیده میشود و کاربرد آن برای پوست سر، از پماد یا کرم بتنویت آسانتر است. این دارو برای درمان اختلالات التهابی پوست سر استفاده میشود.
چگونه از کرم کاربردی پوست سر بتنویت استفاده کنم؟
کرم موضعی کاربردی پوست سر بتنویت، باید روزی 2 بار، صبح و شب روی پوست سر مالیده شود. هر وقت شرایط بیماری شروع به بهبود کرد، باید مطابق دستور پزشک آن را تکرار کنید. اگر این دارو به صورت محلول بود، باید به صورت نازک و توسط سر لوله خود بطری دارو، روی پوست سر زده شود. شما میتوانید آن را روی سر خود مالش دهید، اما بگذارید به صورت طبیعی خشک شود ( نباید از سشوار استفاده کنید).
بتامتازون باید روی پوست سر گذاشته شود؛ نباید آن را شستشو دهید. اگر نیازی به شستشوی موهای خود دارید، باید قبل از استعمال محلول، سر خود را بشویید. مراقب باشید که از استعمال محلول کاربردی بر روی پوست صورت یا چشمها خودداری کنید. اگر تصادفا با چشمها یا پوست صورت تماس پیدا کرد، آن را با آب سرد بشویید.
بعد از استفاده از محلول کاربردی، دستهای خود را بشویید تا از انتقال تصادفی به دیگر نقاط بدن خودداری شود. مرطوب کننده ها را روی همان نقطه ای که دارو را استفاده کرده اید، نزنید. حداقل 30 دقیقه بین استفاده از مرطوب کننده و دارو فاصله بگذارید. در غیر اینصورت مرطوب کننده میتواند کورتیکواسترویید را رقیق کرده و مانع از اثر بالقوه آن شده یا آن را کاهش می دهد.
اگر بعد از دو تا چهار هفته بعد از شروع درمان، هیچ بهبودی در پوست سر ظاهر نشد، شما باید با پزشک خود مشورت داشته باشید. ممکن است تکرار یک دوره دیگر برای کنترل انعطاف پسوریازیس یا اگزمای شما لازم باشد، اما فقط با دستور پزشک این کار را انجام دهید.
نکاتی که باید قبل از استفاده از محلول کاربردی بتنویت بدانید:
محلول کاربردی بتنویت، شامل الکل قابل اشتعال است. پس نزدیک شعله و اشیاء روشن مثل گاز، یا لوازم برقی، سیگار روشن، یا نزدیک سایر منابع گرمایی مثل سشوار آن را استفاده نکنید. در طی زمان استفاده و یا بلافاصله بعد از استفاده، برای خشک کردن موهایتان از سشوار استفاده نکنید. این دارو تنها برای استفاده موضعی روی پوست سر است. نباید روی صورت و یا هر قسمت از بدن استفاده شود. هیچگاه از این دارو به عنوان مرطوب کننده استفاده نکنید.
اگر کورتیکو استروئیدها روی قسمت بزرگی از پوست، به مدت طولانی استفاده شوند، چه مستقیم روی پوست مالیده شده و یا روی یک گاز استریل مالیده و گاز را روی پوست بگذارند، باعث جذب زیاده از حد دارو شده و باعث افزایش ریسک عوارض جانبی محلی مثل نازکی پوست شده و یا در قسمتهای استفاده شده، باعث کاهش تولید هورمونهای طبیعی توسط غدد آدرنال میشود.
برای جلوگیری از این کار، از مصرف مداوم و طولانی مدت آن تا حد امکان خودداری کنید. اگر متوجه شدید که به علت عدم بهبودی نیاز به مصرف بیشتر دارو دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر ناچارید از این دارو برای بچه ها استفاده کنید، نباید بیشتر از 5 روز از آن استفاده کنید. اگر فکر میکنید ناحیه اطراف پوست تحت درمان نیز، با دارو آلوده شده است ، استفاده از آن را متوقف و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
از این محلول کاربردی نباید در موارد زیر استفاده شود مگر با تجویز مستقیم پزشک و با توجه به علائم هشدار:
– بچه ها
– پسوریازیس: اگر چنانچه پزشک محلول کاربردی بتنویت را برای درمان پسوریازیس تجویز کرده است، باید یک معاینه عمومی و دوره ای با پزشک خود داشته باشید. این به دلیل آن است که اگرچه کورتیکواستروئیدها ممکن است برای پسوریازیس در کوتاه مدت مفید باشند، اما میتوانند گاهی اوقات حتی آن را بدتر کنند. ممکن است باعث شوند تا شرایط بازگشت بیماری بعد از توقف درمان مهیا شده و به صورت “پسوریازیس پوسچر عمیق“ درآید.
چه کسانی نباید از بتنویت استفاده کنند؟
– بچه های زیر یکسال
– پوست های مبتلا به ویروس (مثل آبله مرغان)
– پوست های مبتلا به قارچ (مثل کچلی) و پوستهای
مبتلا به باکتری (مثل زردزخم)
– این دارو نباید برای افراد مبتلا به آلرژی استفاده شود. بخصوص اگر فرد نسبت به هر کدام از
عناصر آن به تنهایی و یا در کل، دچار آلرژی باشد.
استفاده از بتنویت در دوران بارداری و شیردهی
داروهای خاص نباید در طی دوران بارداری و یا شیر دادن مصرف شوند. گرچه ممکن است داروهای دیگر برای این دوران مشکلی ایجاد نکنند. البته در مادران با وزن بالا، این دارو ممکن است باعث سقط جنین شود. همیشه قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک خود در باره اینکه باردارید یا قصد آن را دارید مشورت کنید.
از این دارو نباید در دوران بارداری یا شیردهی استفاده کرد، مگر زمانی که پزشک مصرف آن را ضروری بداند. حتی با تجویز پزشک نیز نباید دارو را در ناحیه وسیعی از پوست بمالید.
عوارض جانبی بتنویت چیست؟
داروها و عوارض جانبی آنها، میتوانند در شرایط مختلف بر افراد اثر بگذارند. اگر عارضه جانبی شناخته شده ای مربوط به دارو ذکر شده باشد، دلیل آن نیست که هر فردی با استعمال آن، دارای این عارضه جانبی خواهد شد.
– تحریک پوست در نقطه استفاده شده، مثل سوزش یا خارش
– التهاب های آلرژیک پوست (درماتیت های تماسی)
– نازک شدن پوست
– احساس کشش در پوست
– تلانژکتازی یا گشاد شدن مویرگها که از زیر پوست مشخص است
– تغییرات در رنگدانه پوست
– رشد بیش از اندازه موی زائد
استفاده طولانی مدت از این دارو در ناحیه وسیعی از پوست، بر روی پوست برهنه، ترک پوست، پوست چین و چروک دار و یا زیر پانسمان باز، ممکن است نتایج نادری از عدم جذب کافی کورتیکواستروئید و به وجود آمدن عوارض جانبی آن مثل افزایش تولید هورمونهای طبیعی بدن توسط غدد آدرنال و یا سندرم کوشینگ خواهد شد.
تداخل بتنویت روی دیگر داروها
برای تداخل این دارو با دیگر داروها، گزارش شناخته شده ای وجود ندارد. اگر چه مثل همه داروها آگاهی پزشک معالج از همه داروهای مصرفی شما( چه توسط پزشک تجویز شده باشد و چه داروی گیاهی باشد)، قبل از شروع درمان ضروری است. چنانچه در حین استفاده از این دارو مجبور به استفاده از داروی دیگری شدید، باید حتما با پزشک معالج و یا دکتر داروساز خود در باره تداخل احتمالی آنها مشورت داشته باشید. اگر مجبور بودید دو محلول یا دو کرم را بر روی نقطه تحریکی پوست سر بگذارید، پیشنهاد میشود چند دقیقه ای بین استعمال هر محصول فاصله بیندازید.
این باعث میشود که هر دارو زمان کافی برای چذب داشته و از مخلوط شدن دو دارو روی پوست سر جلوگیری شود. اگر میخواهید از مرطوب کننده استفاده کنید، چنانچه زمان استفاده از مرطوب کننده بلافاصله قبل یا بعد از استعمال محلول کاربردی باشد، باعث رقیق شدن آن و در نتیجه تاثیر کمتر آن خواهد شد. مزطوب کننده را در زمان دیگری از روز استفاده کرده و یا حداقل 30 دقیقه قبل یا بعد از استعمال دارو، از آن استفاده کنید.
برگردان: سیما آزادفلاح