در مورد براکت و سیم کشی دندان ها چقدر می دانید؟ گاهی دندانپزشک متخصص شما، تشخیص می دهد که با کمک بریس ها به درمان شما بپردازد. بریس ها انواع مختلفی دارند و هر کدام شامل مزایا و معایب خاص خود است که در ادامه به بررسی آنها پرداختیم. با دکتر سلام همراه باشید.
سیم کشی دندان (ارتودنسی) و بریس ها
مزایای سیم کشی دندان ها بسیار فراوان است. دندان‌های کج، نامرتب و شلوغ می‌توانند فرایند تمیز کردن را بسیار دشوار کنند و در نتیجه خطر پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد، که نه تنها ناخوشایند و دردناک است بلکه بر وضعیت سلامتی کل بدن نیز تاثیر می‌گذارد.
بریس دندان چیست؟
بریس دندان به وسیله ای گفته می‌شود که برای اصلاح ناهنجاری های دندانی، فکی و ردیف و مرتب کردن دندان ها به کار برده می‌شود. بریس عموماً از دو بخش براکت و سیم قوسی (آرچ وایر) تشکیل می‌شود. براکت ارتودنسی جزء جدانشدنی از بریس های قدیمی است و مانند دسته هایی عمل می‌کند که سیم قوسی حرکت دهنده دندان را نگه می‌دارد.
این قطعات مربعی کوچک معمولاً جلوی هر دندان چسبانده می‌شود. براکت اندازه‌ها و حالت‌های مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به خودبازشونده یا سلف لیگیت، لینگوال (زبانی یا پشت دندانی) و تیتانیومی اشاره کرد. سایش بین سیم و شیار قرارگیری در براکت خود باز و بسته شونده کاهش می‌یابد.
براکت های لینگوال که به پشت دندان چسبانده می‌شود، بهترین انتخاب برای بیمارانی است که نمی خواهند اطرافیان متوجه تحت درمان بودنشان شوند. حال آن که براکت تیتانیومی برای بیمارانی مناسب است که به نیکل حساسیت دارند.
براکت ارتودنسی چیست؟
براکت اتصالی است که با هدف درگیر کردن سیم قوسی شکل ارتودنسی با چسب یا باند روی دندان محکم می‌شود. براکت از فلز، سرامیک یا پلاستیک قابل تهیه است. براکت در بریس ارتودنسی مانند دسته‌هایی عمل می‌کند که نیرو را از بخش فعال بریس به دندان منتقل می‌کند. براکت معمولاً یک یا دو شیار دارد که سیم داخل آن قرار می‌گیرد. براکت‌ها بر اساس پایه شیار و طراحی طبقه‌بندی می‌شوند.
بریس ها چگونه کار می‌کنند؟
فرایندی که طی آن دندان‌ها حرکت می‌کنند باز آرایی نامیده می‌شود. هنگامی که فشار بر روی دندان ها اعمال می‌شود، سلول‌هایی به نام استئوبلاست و استئوکلاست در اطراف ریشه دندان شکل می‌گیرند. فشار ناشی از سیم و استئوبلاست و استئوکلاست یک فشار منفی بر یک طرف دندان ایجاد می‌کنند. در یک طرف استخوان جدا شده و در طرف دیگر استخوان بازسازی می‌شود. دندان در نتیجه‌ی اعمال فشار به طرف موقعیت صحیح حرکت کرده و استخوان دندان و فک تغییر شکل می‌دهند.
انواع بریس های (براکت ها) ارتودنسی:
1- براکت فلزی
پرکاربردترین براکت ارتودنسی نوع فلزی است که نسبت به دیگر انواع براکت از مزایای متعددی چون قابل بازیافت بودن (ریسایکل نمودن)، استریلیزه بودن، مقاومت بالا در برابر فشار، سایش حداقل و هزینه مناسب برخوردار است. بنابراین در ارتودنسی بیشتر از براکت فلزی استفاده می‌شود.
مزایا براکت فلزی
- مقرون به صرفه بودن و ارزان‌ترین نوع براکت
- در دسترس بودن کش‌های رنگی (از متخصص ارتودنسی بخواهید رنگ‌های مختلف را به شما نشان دهد)
معایب براکت فلزی
- مشخص‌ترین نوع بریس
2- براکت سرامیکی
براکت سرامیکی از اکسید تیتانیوم یا اکسید زیرکونیوم تهیه می‌شود، کاملاً پایدار و در برابر نیرو مقاوم است و در حفره دهان تغییر شکل نمی‌دهد. اما براکت سرامیکی به دلیل شکننده بودن ممکن است در طول درمان ارتودنسی بشکند؛ در این حالت برای مقاوم‌تر شدن براکت در قسمت شکستگی از ماده بیشتر استفاده می‌شود که استفاده از آن را ناراحت کننده می‌کند.
مزایا براکت سرامیکی
- کمتر نمایان بودن نسبت به بریس فلزی
- کوتاه‌تر بودن دوره درمان در مقایسه با پلاک‌های پلاستیکی مانند ارتودنسی نامرئی
معایب براکت سرامیکی
- گران‌تر بودن در مقایسه با بریس فلزی
- لکه شدن سریع براکت
- نیاز به مراقبت بیشتر به منظور شفاف نگه داشتن
- افزودن طول درمان ارتودنسی
3- براکت لینگوال
براکت لینگوال در سمت داخلی دندان، سمت زبان قرار داده می‌شود. هر چند براکت لینگوال به اندازه براکت فلزی پرکاربرد نیست، اما تاثیر این دو در ردیف کردن دندان‌ها به یک اندازه است. براکت لینگوال برخلاف براکت فلزی که جلوی دندان قرار می‌گیرد، پشت آن چسبانده می‌شود.
مزایا براکت لینگوال
- دیده نشدن و جلب توجه نکردن اطرافیان
معایب براکت لینگوال
- تمیز کردن دشوار
- گران بودن
- عدم قابلیت در درمان موارد شدید
- ناراحتی اولیه شدیدتر
- دشوار بودن تنظیم‌های دوره‌ای و طولانی بودن جلسات تنظیم
4- بریس های نامرئی
دستگاه‌های شفاف مانند بریس‌های نامرئی از مجموعه ای از ردیف کننده‌های نامحسوس، متحرک و راحت جهت صاف کردن دندان‌ها استفاده می‌کنند. هیچ کسی متوجه نخواهد شد که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته‌اید. بریس‌های نامرئی متحرک هستند، بنابراین در حین درمان محدودیتی برای خوردن و آشامیدن وجود ندارد.
مراحل سیم کشی دندان ها
1- سوابق و اطلاعات ارتودنسی
2- باندینگ
3- جلسات تنظیم ارتودنسی
4- برداشتن بریس
5- نگهدارنده
هزینه ی سیم کشی دندان ها
درمان سیم کشی می‌تواند گران باشد اما بطور نسبی بریس ها به اندازه‌ی سایر گزینه‌های درمان ارتودنسی هزینه زیادی ندارند. عوامل زیادی بر قیمت سیم کشی دندان تاثیر می‌گذارند از جمله
- نوع درمان
- طول درمان و سن
- سابقه و نیازهای بیمار
مسأله مهم این است که بخاطر داشته باشید درمان ارتودنسی و سیم کشی دندان یک سرمایه‌گذاری است بر روی لبخندی که در ادامه زندگی خود خواهید داشت و باعث افزایش اعتماد بنفستان می‌گردد.
پرسش های متداول درباره بریس:
تفاوت براکت های سرامیکی با کریستالی چیست؟
براکت سرامیکی از جنس چینی بوده و به رنگ سفید هستند ولی براکت های کریستالی نور را از خود عبور می دهند و رنگ دندان زیر خود را نشان می دهند. در اصل براکت های سرامیکی سفید رنگ هستند ولی براکت های کریستالی بی رنگ می باشند.
آیا امکان استفاده از سیم های سفید همراه این براکت ها وجود دارد؟
بله، اگرچه سیم های سفید در سایزهای مختلف وجود دارند ولی شرکت هایی که تمام این سایزها را داشته باشند، بسیار محدود هستند ولی امکان گذاشتن سیم سفید در اکثر طول درمان برای بیماران وجود دارد، مشکل سیم های سفید این است که این سیم ها دارای روکش سفید هستند که بعد از مدتی خورده می شود و تکه های سیاه سیم از زیر آنها دیده می شود.
آیا براکت های سرامیکی امکان شکستن بیشتر نسبت به براکت های فلزی دارند؟
درست است که براکت های سرامیکی امکان شکنندگی بیشتری نسبت به براکت های فلزی دارند اما محکم تر به دندان می چسبند. البته گاهی دیده شده با وجود اینکه براکت سرامیکی شکسته است ولی هنوز به دندان چسبیده و به خوبی کار می کند. قبل از اینکه نوع براکت خود را انتخاب کنید حتما مزایا و معایب هر کدام را به خوبی بخوانید.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است
مقاله های مرتبط:
