گاهی دیده می شود برخی از خانم های باردار حتی تا ماه دوم بارداری خود، متوجه وجود نوزادی در شکمشان نمی شوند. با این وجود تغییرات بدنی، هورمونی، عاطفی و … در بدن شما اتفاق افتاده اند و کم کم خودشان را نشان می دهند. در این مقاله قصد داریم شما را با مراقبت های لازم در ماه دوم بارداری آشنا نماییم.
ماه دوم بارداری: کودک شما چگونه تغییر می کند؟
در ماه دوم بارداری جنین شما به اندازه یک ذغال اخته است و شبیه به یک لوله جمع شده می باشد که سر لوله سر بچه و انتهای آن طرف دیگر استدر این فاصله مایع نخاعی و جفت وجود دارند که در حال تشکیل هستند. فرزند شما حدود 10000 برابر بزرگتر از هنگام لقاح است. سر او بزرگ است و پیشانی او قابل تشخیص است. گوش ها، بینی، چشم ها و پلک ها شروع به تشکیل کرده اند. بافت هایی که قلب را تشکیل می دهند شروع به تپش می کنند. دست و پا در حال تشکیل هستند. آلت تناسلی نیز در حال تشکیل است. در واقع در انتهای ماه دوم بارداری، نوزاد به 2 اینچ می رسد و تمام اندام های بدن شروع به تشکیل کرده اند.
علائم و تغییرات بدن مادر در ماه دوم بارداری
برخی تغییراتی که در ماه دوم در بدنتان اتفاق میافتد با ماه اول مشابه است.
علاوه بر تغییراتی که از ماه قبل همراه خود دارید، ممکن است چند علامت دیگر نیز به آن اضافه شود که برخی از آنها را با هم مرور میکنیم:
افزایش ضرورت مدفوع در ماه دوم بارداری
در این حالت دفعات دستشویی رفتن شما افزایش می یابد. افزایش دفعات مدفوع در ماه های اول بارداری به هورمون ها مربوط می شود. سعی کنید نوشیدنی زیاد مصرف کنید. مصرف چای، قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار باعث افزایش نیاز به دستشویی رفتن می شود.
ویار موادغذایی در ماه دوم بارداری
تغییرات هورمونی و کمبود مواد مغذی باعث ویار می شود. مصرف هر گونه ماده غذایی که ضرر نداشته باشد، مجاز است. اما سعی کنید از جایگزین های سالم استفاده کنید.
پیشگیری و درمان ویار صبحگاهی:
نوشیدن جوشانده زنجبیل که از ریشه زنجبیل واقعی درست شده یا چای بابونه را فراموش نکنید.
سوزش معده و سوء هاضمه
مشکلات گوارشی و سوزش سر دل در بارداری، مشکلاتی رایج در طول بارداری هستند. مقدار زیاد پروژسترون و استروژن در بدن، باعث شل شدن بافت های عضلانی اطراف معده و مری می شود. برگشت غذا و اسید از معده به مری باعث سوزش معده می شود.
پیشگیری و درمان سوزش معده و سوء هاضمه:
غذاهای تند، سرخ شده، چرب، شکلات ها و قهوه باعث سوزش معده می شوند.غذا را با آرامش بجوید، به جای مصرف سه وعده غذا، وعده های غذایی را در طول روز پخش کنید و تعداد آن را به 6 وعده برسانید.
چند تغییر دیگر در بدن مادر در ماه دوم بارداری:
- حساس شدن پوست
- افزایش تشح بزاق
- نرم شدن لثه ها
- بروز جوش
- گرفتگی بینی
ماه دوم بارداری: تغذیه مناسب برای مادر
فولیک اسید:
فولیک اسید یا فولات باید در هفته های اول بارداری مصرف شود. زیرا برای رشد لوله عصبی الزامی است. اگر مکمل های فولیک اسید مصرف نکنید، احتمال نقص لوله عصبی یا زایمان زودرس وجود دارد.
غذاهایی مانند اسفناج، موز و غلات غنی از فولیک اسید است. باید در ماه دوم بارداری، روزانه 400 میکروگرم فولیک اسید مصرف کنید.
آهن:
اگر آهن کافی از غذاها دریافت نکنید، احساس خستگی می کنید و دچار کم خونی می شوید. باید روزی 27 میلیگرم آهن مصرف کنید.
کلسیم:
برای رشد استخوان های جنین کلسیم لازم است. باید روزانه 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کنید. می توانید کلسیم را از محصولات لبنی و سبزیجات دریافت کنید.
پروتئین:
مصرف پروتئین باعث افزایش مقدار خون و افزایش رشد ماهیچه های جنین می شود. می توانید پروتئین را از طریق ماهی و پنیر جذب کنید. اما مطمئن شوید مقدار جیوه موجود در ماهی کم است. مقدار پروتئین مصرفی در روز باید 75 تا 100 گرم باشد.
ماه دوم بارداری و ممنوعیت های غذایی برای مادر
لیستی از مواد غذایی را که شما باید در طول ماه دوم بارداری و در کل این دوران، از رژیم غذایی دوران بارداری خود حذف نمایید، بیان می کنیم:
گوشت نیم پز در ماه دوم بارداری ممنوع:
گوشت نیم پز حاوی لیستریا می باشد و اثرات منفی زیادی بر رشد جنین شما در طول دوران بارداری دارد.
حذف پنیرهای نرم از تغذیه ماه دوم بارداری:
این نوع پنیرها شامل باکتری E.coli می باشند. استفاده از این پنیر شما را معرض خطر عفونت های بارداری قرار خواهد داد.
ممنوعیت خوردن کبد یا جگر در ماه دوم بارداری:
این ماده غذایی حاوی رتینول می باشد که می تواند سبب سقط جنین در این دوره از بارداری شود.
شیر غیر پاستوریزه در ماه دوم بارداری ممنوع:
این نوع شیر حاوی میکروارگانیسم های پاتوژن می باشد و می تواند سلامت شما را در معرض خطر قراردهد. هم چنین، شیر غیر پاستوریزه ممکن است آلوده به میکروب سالمونلا و سایر باکتری های مضر باشد که برای سلامتی شما و فرزندتان خطرناک خواهد بود.
الکل،خط قرمز دوران بارداری:
مصرف الکل می تواند باعث به وجود آمدن نقص در نوزاد شما به هنگام تولد شود. بنابراین به طور کامل از الکل و مشتقات آن در دوران بارداری دوری نمایید.
حذف تخم مرغ خام از تغذیه ماه دوم بارداری:
مصرف تخم مرغ خام می تواند شما و جنین داخل رحمتان را در معرض خطر عفونت سالمونلا قرار دهد.
ممنوعیت گوشت فرآوری شده در ماه دوم بارداری:
گوشت های یخ زده، مستعد آلوده شدن به انواع عوامل بیماری زا می باشند. هر گوشتی را که در دوران بارداری می خورید، باید به خوبی پخته شده باشد تا تمام باکتری ها و میکروارگانیسم های مضر آن از بین رفته باشد.
خوردن ماهی خام در ماه دوم بارداری ممنوع:
به عنوان یک مادر باردار، مصرف این مواد غذایی را در کل دوران بارداری خود به ویژه ماه های اول آن کنار بگذارید. اگر ماهی پخته شده را در رژیم غذایی خود قرار داده اید، از ماهی های خاصی نظیر قزل آلا و سالمون استفاده نمایید که سطح جیوه در آن ها پایین است.
خوردن خمیر کوکی در ماه دوم بارداری ممنوع:
چون خمیر کوکی شامل تخم مرغ خام می باشد، مصرف آن برای مادران باردار بسیار خطرناک است و شما و فرزندتان را در معرض خطر ابتلا به عفونت سالمونلا قرار می دهد.
ماه دوم بارداری: چه میوه هایی مصرف کنیم؟
توصیه میشود، خانم باردار به صورت متنوع از تمام میوههای فصل استفاده کند و در طول روز ۵ تا ۷ نوبت میوه و سبزیهای تازه و صیفی جات به صورت متنوع مصرف كند. هم چنین استفاده از میوههای دارای ویتامین C را در طول روز فراموش نکنید.
اگر میوهای را قبلا نخوردهاید، دقت کنید!
با خوردن میوهای خاص، ممکن است برای فرد باردار حساسیت ایجاد شود. اگر فردی علائم حساسیت دارد، باید نسبت به خوردن میوه ملاحظات خاصی را در نظر بگیرد. میوههایی مانند کیوی و توت فرنگی ممکن است ایجاد حساسیت کنند.
ماه دوم بارداری و ورزش های مناسب برای مادر
ورزش برای حفظ سلامت مادر و جنین لازم است. حرکتهای ورزشی در ۳ ماهه اول، دوم و سوم بارداری با هم متفاوتند. اگر در ۳ ماهه اول بارداری هستید، این حرکتهای ورزشی را خوب به خاطر بسپارید و آنها را با دقت انجام دهید:
▪ حرکت اول
کف دستها و یک زانوی خود را روی تشک قرار دهید؛ به طوری که کمرتان کاملا صاف باشد. پای دیگرتان را به صورت مایل روی تشک بگذارید؛ به صورتی که پنجه پایتان روی تشک قرار بگیرد. حالا پنجه پایتان را از روی تشک بالا ببرید؛طوری که پا و کمرتان در یک راستا قرار داشته باشند. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و حرکت را با پای دیگرتان تکرار کنید. این حرکت را با روزی ۵ بار شروع کنید و کمکم به ۲۰ بار در روز برسانید.
▪ حرکت دوم
به پهلوی چپ دراز بکشید. آرنج و کف دست چپتان را روی تشک بگذارید و پای چپ خود را کاملا صاف روی تشک قرار دهید. حالا کف دست راستتان را هم روی تشک بگذارید و کف پای راست خود را جلوی ران پای چپتان روی تشک قرار دهید. ۸ تا ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید و بعد به پهلوی راستتان دراز بکشید و همین کارها را تکرار کنید. این حرکت را هم از روزی ۵ بار شروع کنید و کمکم به ۲۰ بار در روز برسانید.
▪ حرکت سوم
به پهلوی چپ دراز بکشید و کف دست چپتان را زیر سر خود قرار دهید. کف دست راستتان را روی تشک و درست مقابل شکمتان بگذارید. زانوی چپتان را به عقب خم کنید و پای راست خود را به صورت کاملا صاف و کشیده روی پای چپ بگذارید. حالا کمی پای راستتان را بالا بیاورید و ۵ ثانیه در همین حالت بمانید. حرکت را با پای مقابلتان هم تکرار کنید و ۵ تا ۱۰ بار در روز این کار را انجام دهید.
▪ حرکت چهارم
سرپا بایستید و پاهایتان را به عرض شانههایتان از هم باز کنید. انگشتهای هر دو دست خود را در هم قفل کنید و کف دستهایتان را کاملا به هم بچسبانید. حالا دستهای در هم گره خوردهتان را مقابل قفسهسینه خود قرار دهید و تا جایی که زور دارید، آنها را به هم فشار دهید. تا ۵ بشمارید و ۲ ثانیه استراحت کرده و دوباره حرکت را تکرار کنید. شما میتوانید ۱۰ بار در روز این کار را انجام دهید و به مرور به ۲۰ بار هم برسانید.
▪ حرکت پنجم
این حرکت شامل ۳ بخش مختلف است که هر ۳ به صورت نشسته انجام میشوند.
بخش اول: بنشینید و کف پاهایتان را به هم بچسبانید. حالا دستهایتان را به صورت کاملا صاف و مستقیم نگه دارید؛ به طوری که پشت دستهایتان رو به بالا باشد. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و بعد بخش دوم را شروع کنید.
بخش دوم: در همین حالتی که هستید کمی کمرتان را به سمت عقب متمایل کنید و ۵ ثانیه هم در این حالت باقی بمانید. حالا پس از ۲ ثانیه استراحت میتوانید بخش سوم را شروع کنید.
بخش سوم: برای این کار باید در همان حالت نشسته، کف پاهایتان را به هم بچسبانید و کف هر دست خود را روی شانه مقابلتان قرار دهید و سرتان را کمی به جلو خم کنید. ۵ ثانیه هم در این حالت بمانید و حرکت را از ۵ بار در روز شروع کنید و به ۲۰ بار برسانید. راستی، حواستان باشد که این حرکت را به هیچوجه در ۳ ماهه سوم بارداریتان انجام ندهید!
▪ حرکت ششم
سرپا بایستید و پاهایتان را کمی بیشتر از عرض شانههایتان باز کنید و دستهای خود را در راستای بدن و در کنار پهلوهایتان قرار دهید. حالا خیلی آهسته زانوهایتان را خم کنید و حالت نیمهنشسته به خود بگیرید. ۸ ثانیه در این حالت بمانید و پس از ۲ ثانیه استراحت، دوباره حرکت را تکرار کنید. این حرکت هم باید از روزی ۵ بار شروع شود و به روزی ۲۰ مرتبه برسد.
▪ حرکت هفتم
به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید و کف هر ۲ پایتان را روی تشک قرار دهید. حالا دستهایتان را به صورت کاملا کشیده، موازی ران پایتان بالا بگیرید و شانههایتان را از تشک جدا کنید. سعی کنید که ۵ ثانیه در این حالت بمانید و نفس عمیق هم بکشید. روزی ۱۰ بار این حرکت را انجام دهید. انجام دادن این حرکت ورزشی هم مانند حرکت پنجم، بعد از ۳ ماهه اول بارداری به هیچوجه توصیه نمیشود.
آیا می توان در ماه های اول بارداری نزدیکی جنسی داشت؟
بله، فرزند شما در این ماه راحت و امن است و دلایل سقط جنین در این ماه به دلیل نابه هنجاری های کروموزومی است و به نزدیکی جنسی ربطی ندارد.
ماه دوم بارداری: نکاتی برای پدرها
لیست کارهایی که باید در ماه دوم بارداری انجام دهید:
– به تغذیه و استراحت همسر خود توجه کنید.
– درباره بیمه و جزئیات آن مطالعه کنید.
– سعی کنید موادغذایی که همسرتان نیاز دارد یا تمایل دارد فراهم کنید.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است
دوران بارداری از هفته اول تا سوم
هفته چهارم بارداری و مراقبت های لازم
هفته پنجم بارداری و مراقبت های لازم
هفته ششم بارداری و مراقبت های لازم