با روانشناسی ورزش بیشتر آشنا شویم

همه ما به خوبی از سودمندی فعالیت  بدنی و تأثیر آن بر تندرستی جسم مطلع هستیم و هر  روز بر گستردگی پژوهشها  در این مورد اضافه  می شود.ولی مبحث

جالب  روانشناسی ورزش هم این روزها  در ورزش قهرمانی صحبتهایی برای گفتن دارد.هادی ساعی قهرمان المپیک می گوید، در وزن من ۶ تکواندو کار برجسته در دنیا وجود دارد که ممکن است از نظر تکنیک در حد من و یا بهتر از من باشند، اما چیزی که مرا متمایز کرده است، برتری ذهنی و روانی من در مسابقات بوده است.با این وصف آگاهی از  کاربرد روانشناسی ورزش حائز اهمیت است.

مزایای مطالعه و آشنایی با روان شناسی ورزشی برای مربیان و ورزشکاران

۱-بدست آوردن توانایی توصیف رفتار در موقعیت های یادگیری ، تمرین و مسابقه
۲-بدست آوردن قدرت تشخیص علت واقعی بروز برخی از رفتارها
۳-افزایش قدرت پیش بینی رفتارها با توجه به شناخت ورزشکار از محیط اجرا
۴-توانایی اعمال نفوذ در رفتار (دستکاری و کنترل رفتار) به منظور ارتقای عملکرد
۵-تشخیص زیر ساخت های شخصیتی افراد و اشراف به تفاوت های فردی میان ورزشکاران

اهم کاربردهای روانشناسی در محیط  ورزش و فعالیت بدنی

۱-توسعه دانش های وابسته در یادگیری ، آموزش ، تمرین و گزینش ورزشکاران
۲-ایجاد خودباوری –اعتماد به نفس
۳-ایجاد انگیزه و انرژی روانی مناسب
۴-کاهش برانگیختگی و اضطراب
۵-افزایش توجه و تمرکز
۶-تنش زدایی و آرامش بخشی

ده دلیل برای وجود عوامل روانشناختی موثر بر عملکرد ورزشی

۱-هنگام تمرین در مقایسه با مسابقه

۲-تحت تاثیر قرار گرفتن عملکرد در حضور تماشاگران

۳-تغییرپذیری اعتماد به نفس

۴-اضطراب و ترس هنگام مسابقه

۵-آگاه نبودن از دلیل و انگیزه شرکت در رقابت

۶-دادن ارزش خود به توانایی ها در اجرای ورزشی

۷-تغییر پذیری  در  تمرکز توجه

۸-عملکرد ضعیف پس از برگشت به حالت اولیه از آسیب دیدگی

۹-توسل به شیوه های مختلف برای رسیدن به اوج عملکرد

۱۰-تاکید نتایج بسیاری از تحقیقات بر اهمیت توجه به ابعاد روان شناختی ورزشکاران

اجزاء و مولفه های کاربردی روانشناسی ورزش

•  انگیزش
• اعتماد به نفس
• هدف گزینی
•  تمرکز توجه
• برانگیختگی
•   استرس
•  اضطراب
•  پرخاشگری
•  تسهیل اجتماعی
•  خود کلامی

۱-انگیزش

تعریف انگیزش از دید گاه الدرمن : انگیزش تمایل و آمادگی برای انتخاب و  جهت دادن به رفتاری است که به وسیله نتایج احتمالی کنترل  وپایداری در رفتار تا رسیدن به هدف را منجر می شود.

تعریف دیگری از انگیزش :انگیزش یک نیروی درونی است که فرد را برای رسیدن  به هدفی به حرکت وا می دارد.

منابع بر انگیزاننده یا عوامل انگیزشی

۱-عوامل درونی: مانند نیاز به احترام،نیاز به پیشرفت و نیاز به مقبولیت

۲-عوامل بیرونی: رسیدن به مدال، میل به شهرت ، دریافت جایزه ،کسب درآمد

مدل طبقه بندی نیازمندی های مازلو

۲-اعتماد به نفس

تعریف اعتماد به نفس :اعتقاد فرد به توانایی هایش در رسیدن به اهداف خاص.

عوامل موثر بر اعتماد به نفس:

الف) عملکرد موفقیت آمیز فرد در گذشته

ب) آمادگی جسمانی و  ذهنی

ج) تشویق مربی  و هم تیمی ها

 د) خود کلامی مثبت

ه ) مقایسه با ورزشکاران موفق دیگر

۳- هدف گزینی

انواع اهداف

• عملکرد مدار
• نتیجه مدار

از نظر زمان:

• کوتاه مدت
• میان مدت
• بلند مدت

۴ – تمرکز توجه

جهت دادن توجه به محرک یا محرک های مورد نظر

مواردی که ورزشکاران دارای توانایی های ذهنی یا روانی بالا باید انجام دهند:

تمرکز توجه بر جنبه های موثر و مثبت مربوط به عملکرد.(استفاده از نشانه های کلامی مانند محکم ،سریع و ..)منحرف کردن توجه از محرک ها و نشانه هایی با اثرات مداخله ای منفی بر عملکرد (شیوه داوری)

تعاریف برانگیختگی :برخی برانگیختگی را صرفا یک واکنش فیزیولوژیک (ترشح هورمون های اپی نفرین و نوراپی نفرین) ،برخی فقط روان شناختی و برخی چند وجهی می دانند.برانگیختگی از لحاظ  فیزیولوژیک دارای پیوستاری است که کمترین حد آن در خواب عمیق و بیشترین مقدار آن در هیجان شدید مشهود است و بدن از طریق آن، خود را آماده نگه می دارد.

منبع-http://www.elmevarzesh.com