در زمان های گذشته دندانی که به هر دلیل دچار خرابی و پوسیدگی می شد باید کشیده و دندان مصنوعی جایگزین آن می شد اما با پیشرفت علم دندانپزشکی در حال حاضر با روش های عصب کشی و درمان ریشه دندان امکان ترمیم دندان خراب وجود دارد.
عصب‌کشی دندان (ریشه‌درمانی یا اندودنتیکس) یک روش درمان دندانپزشکی است که برای درمان عفونت مرکز دندان (سیستم کانال ریشه) مورد استفاده قرار می‌گیرد. عفونت دهان در نتیجه باکتری‌هایی که در دهان زندگی کرده و به دندان حمله می‌کنند، ایجاد می‌شود. این عفونت ممکن است در نتیجه موارد زیر ایجاد گردد:
- پوسیدگی دندان
- ایجاد سوراخ در پرکردگی دندان
- آسیب‌دیدگی دندان به خاطر وارد شدن ضربه در نتیجه شرایطی مثل زمین خوردن
عصب‌کشی یا روت کانال تراپی چیست؟
در زبان یونانی، “اِندو” به معنی درون و “دنت” به معنی دندان است، بنابراین، درمان اندو دونتیک یه معنی درمان فضای داخل دندان است.
شناخت آناتومی دندان به درک درست درمان ترمیم ریشه کمک بزرگی می‌کند. درون دندان، زیر مینای سفید و لایه سختی که عاج دندان نامیده می‌شود، بافت نرم ریشه دندان قرار دارد. ریشه دندان حاوی رگ‌های خونی، عصب و بافت‌های ارتباطی است و هنگام رشد دندان، بافت سخت احاطه کننده دندان را تشکیل می‌دهد.
چه زمانی باید از عصب‌کشی دندان استفاده شود:
عصب‌کشی دندان فقط زمانی لازم است که عکس رادیولوژی نشان دهد پالپ دندان به دلیل عفونت باکتریایی دچار آسیب شده است. در حقیقت با ایجاد عفونت، پالپ به تدریج از بین رفته و این شرایط تکثیر و گسترش بیشتر باکتری‌ها را به همراه دارد. علائم عفونت پالپ شامل موارد زیر هستند:
- درد در هنگام غذا خوردن یا مصرف نوشیدنی‌های گرم یا سرد
- درد در هنگام جویدن غذا
- شل شدن دندان
در صورتی که با درد دندان مواجه شدید، مهم است که در این رابطه با دندان‌پزشک ملاقات نمایید. به این ترتیب اگر دندان دچار عفونت شده باشد، امکان ترمیم پالپ به خودی خود وجود نخواهد داشت.
رها کردن دندان دچار عفونت در دهان می‌تواند مشکل را تشدید نماید. علاوه بر این در صورتی که عفونت دندان تشدید گردد، احتمال موفقیت درمان ریشه و عصب‌کشی به‌طور مشخص کاهش خواهد یافت.
مراحل عصب‌کشی دندان :
درمان کانال ریشه توسط دندان‌پزشک در دو یا چند جلسه درمان انجام خواهد شد.
آماده‌سازی: قبل از درمان ریشه دندان، دندان‌پزشک از عکس‌های رادیولوژی برای بررسی دندان آسیب‌دیده استفاده می‌کند. انجام این کار به دندان‌پزشک امکان می‌دهد یک تصویر واضح از وضعیت کانال ریشه در اختیار داشته و میزان آسیب وارد شده به آن را مشخص کند. عصب‌کشی دندان معمولاً با استفاده از بی‌حسی موضعی بر روی بیمار انجام می‌شود.
خارج کردن پالپ:دندان‌پزشک از یک پوشش عایق مخصوص در نواحی اطراف دندان استفاده می‌کند تا به این ترتیب مطمئن شود دندان در طول درمان خشک باقی می‌ماند. این پوشش همچنین از بلع یا تنفس کردن مواد شیمیایی مورد استفاده توسط دندان‌پزشک جلوگیری خواهد کرد.
تمیز کردن و پر کردن کانال ریشه: پس از اینکه پالپ دندان خارج شد، دندان‌پزشک کانال ریشه را باز و عریض می‌کند تا به این ترتیب بتوان به راحتی آن را پر کرد. توجه داشته باشید کانال ریشه معمولاً بسیار باریک می‌باشد و به همین خاطر پر کردن آن دشوار است. به این ترتیب لازم است دندان‌پزشک از یک مجموعه فایل‌های کوچک برای باز کردن و شکل‌دهی به کانال‌ها به نحوی که پر کردن آن‌ها امکان‌پذیر شود، استفاده نماید.
مهر و موم کردن و تثبیت دندان: در جلسه ملاقات بعدی با دندان‌پزشک، پرکردگی و داروهای قرار گرفته داخل دندان خارج شده و مواد مخصوص برای پر کردن داخل کانال ریشه قرار می‌گیرد. به این ترتیب، سطح دندان مهر و موم شده و از عفونت مجدد آن جلوگیری می‌شود.
بهبودی و کنترل درد ناشی از عصب‌کشی دندان:
برای حفظ سلامت دندان عصب کشی شده ضروریست مراقبت هایی پس از عصب کشی انجام دهید. به این منظور لازم است بیمار از جویدن مواد غذایی سفت تا زمان تکمیل درمان خودداری کند. پس از تکمیل درمان، دندان ترمیم شده نباید دردناک باشد، هرچند ممکن است این دندان برای چند روز حساس شود.
در صورتی که پس از درمان بیمار با ناراحتی و درد مواجه شود، استفاده از مسکن‌های درد که نیازی به نسخه پزشک ندارند، می‌تواند برای کنترل شرایط مناسب باشد. برای مثال از این مسکن‌ها می‌تواند از پاراستامول یا ایبوپروفن نام برد. به هر حال در صورتی که با گذشت زمان درد و ورم با وجود استفاده از داروهای مسکن ادامه پیدا کرد، لازم است مجدداً با دندان‌پزشک در این رابطه ملاقات شود. در اکثر موارد می‌توان با انجام مراقبت‌های زیر از نیاز به عصب کشی دندان بطور مجدد جلوگیری کرد:
- مراقبت مناسب از بهداشت دهان
- مصرف نکردن بیش از حد مواد غذایی حاوی شکر
- ترک سیگار
هزینه و قیمت عصب کشی دندان:
هزینه عصب کشی دندان با وجه به وضعیت دندان و امکان درمان آن با استفاده از خدمات یک دندان پزشک عمومی یا یک متخصص درمان ریشه دندان متفاوت است. دندان های آسیاب دارای کانال های بیشتری در مقایسه با سایر دندان ها هستند که نیاز است همه این کانال ها پر شود.به همین خاطر عصب کشی دندان های آسیاب گران تر از دندان های دیگر است.
پرسش های متدوال درباره عصب کشی و درمان ریشه دندان:
آیا در طول درمان عصب‌کشی دندان دردی حس خواهید نمود؟
بسیاری از روش‌های ترمیم ریشه برای رفع دندان درد ناشی از التهاب یا عفونت ریشه انجام می‌گیرند. با تکنیک‌های جدید و بی‌حسی موضعی اعمال شده، اغلب بیماران هیچ گونه دردی در طول انجام درمان ریشه حس نمی‌کنند.
چند روز اول بعد از درمان، دندانتان ممکن است حساس باشد، خصوصاً اگر قبل از درمان عصب‌کشی، دندان درد وجود داشته است. این حساسیت با داروهای بدون نسخه یا با تجویز دندانپزشکتان برطرف می‌گردد.
به چه دلیل یک دندان عصب کشی شده ممکن است نیاز به درمان مجدد داشته باشد؟
ضربه مجدد به دندان، پوسیدگی عمیق، یا لق شدن، ترک یا شکستن مواد پرکننده دندان می‌تواند باعث ایجاد عفونت جدید در دندان شود.
آیا همه دندان‌ها مناسب عصب کشی هستند؟
اغلب دندان‌ها قابل عصب کشی هستند. گاهاً، اگر کانال ریشه قابل دسترسی نباشد، یا ریشه دندان دچار شکستگی شدید شده باشد، آنگاه آن دندان‌ها را نمی‌توان با عصب‌کشی حفظ کرد.
آیا عصب کشی دندان در زنان باردار بلا مانع است؟
به خاطر اینکه در اکثر مواقع عصب کشی به خاطر درد زیاد دندان یا عفونت کردن آن برای بیمار ضروری و لازم است، بهتر است درمان ریشه دندان حتی در صورت بارداری فرد بلافاصله انجام شود.
آیا روش درمانی جایگزین برای عصب کشی دندان وجود دارد؟
نگهداری و حفظ دندان های طبیعی بهترین انتخاب شما می باشد، بنابراین عصب کشی دندان یک روش درمانی است که به انتخاب شما بستگی دارد. درصورتیکه پر کردن دندان بی فایده باشد و عصب کشی نیاز باشد ، تنها جایگزین برای عصب کشی دندان، کشیدن دندان بیمار و جایگزین کردن آن با ایمپلنت، پل (بریج)، یا دندان مصنوعی است.
هرگونه استفاده و کپی برداری با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
