دچار درد عضلانی شده اید؟ سردرد ناگهانی دارید؟ قبل از اینکه به قفسه داروها نزدیک شوید، مطمئن شوید چه دارویی میخواهید و چه عوارض جانبی ممکن است داشته باشد. همیشه قبل از استفاده از هر نوع دارو، برچسبهای آن را مطالعه و بر طبق دستورالعمل آن جلو بروید.
1- انواع مسکن های بدون نسخه
مسکن ها شامل دو گروه اصلی هستند: استامینوفن (پانادول، تیلنول) و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی که به عنوان NSAID ها بهتر شناخته میشوند. هر دو به کاهش درد و برطرف- کردن تب کمک میکنند. NSAID ها شامل ایبوپروفن، آسپیرین و ناپروکسن سدیم می باشد. مسکن ها میتوانند به صورتهای مختلفی باشند، مثل قرصها، کپسولها ، کپسول ژل مانند و مایعات.
2- سن میتواند بر ایمنی درد اثر بگذارد
سالها قبل والدین برای تب و بیماری فرزندان کوچک خود، به آنها آسپرین بچه می دادند. حالا که پزشکان در باره “سندرم ری“ بیشتر میدانند (یک بیماری نادر باشرایطی که بر مغز و کلیه ها و کبد اثر میگذارد)، به هیچ عنوان آسپیرین را برای کودکان و نوجوانان در مورد درمان تب و یا بیماری تجویز نمیکنند. بچه های بیمار میتوانند بدون خطر از ایبوپروفن و یا استامینوفن (بسته به سن و وزن خود)، استفاده کنند. سالمندان نیز باید وقتی قصد استفاده از مسکن های بدون نسخه دارند، احتیاط کنند؛ چرا که ممکن است بیشتر از بقیه دچار عوارض جانبی آنها شوند.
3- مسکن ها بر فشار خون اثر دارند
بعضی از مسکن های بدون نسخه ممکن است با برخی از داروهای مخصوص فشار خون بالا تداخل کرده و باعث افزایش فشار خون در افراد شود. اگر از این داروها استفاده میکنید، به طور منظم برای گرفتن فشار خون و مشورت با پزشک در مورد مسکن مناسب برای شرایط خود، به مطب مراجعه کنید.
4- حساسیت معده
برخی از مسکن های گروه NSAID مثل ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم، میتوانند بر روی روده های شما اثر داشته باشند. آنها میتوانند باعث تحریک جدار معده شده و آن را به سمت یک اولسر و خونریزی برده، و گاهی باعث تشدید اولسری که از قبل داشتید، بشود. اگر از این دسته مسکن ها استفاده میکنید، از آنها با کمترین دوز ممکن و برای کمترین زمان ممکن استفاده کرده و حداقل آن را به همراه غذا استفاده کنید تا از معده خود محافظت کرده باشید.
5- مسکن ها میتوانند باعث پرکاری در کلیه ها شوند
کلیه های شما دو عضوی هستند که کارهای سختی دارند؛ آنها ضایعات را فیلتر کرده و تعادل مایعات و الکترولیت را نگه می دارند. اما استفاده از NSAID ها میتواند در توانایی انجام کار آنها دخالت کند. استفاده منظم از این داروها میتواند بیماری کلیوی را بدتر کرده و باعث ناتوانی آنها شود. اگر شما دارای بیماری مزمن کلیوی هستید، قبل از استفاده از این مسکن ها با پزشک خود تماس بگیرید.
6- قلب شما چقدر سالم است؟
مسکن های بدون نسخه برای بیمارانی با مشکلات قلبی، مثل یک شمشیر دولبه عمل میکند. دوز بالای آسپیرین بطور روزانه میتواند به دفع لخته خون که باعث سکته یا حمله قلبی میشود، کمک کند. از طرف دیگر استفاده طولانی مدت از NSAID ها غیر از آسپیرین، بخصوص در دوز بالا میتواند با اثرات رقیق شدن خون ناشی از مصرف آسپیرین، تداخل داشته باشد.
این تداخل میتواند باعث بالا رفتن فشار خون شده و ریسک یک حمله قلبی یا سکته را افزایش می دهد. افراد مبتلا به بیماری قلبی یا فشار خون بالا باید قبل از استفاده از این داروها با پزشک خود صحبت کنند. این داروها عموما برای افراد مبتلا به بیماری کلیه، نارسایی قلبی و یا سیروز تجویز نمیشوند.
7- برچسبها را بخوانید تا دارویتان را بشناسید
ترکیب دارویی محصولاتی مثل داروهای مخصوص سرما خوردگی یا آنفلوآنزا، اغلب شامل چندین داروست. برای پرهیز از استفاده زیاد، نگاهی به عناصر فعال آن بیندازید. برای مثال، اگر دارویی شامل استامینوفن نیز هست، پس استفاده جداگانه از استامینوفن ضروری نیست. همچنین خواندن برچسبها میتواند کمک کند تا اگر به دارویی آلرژی دارید، آن را در ترکیب دارویی جدید، مصرف نکنید.
8- مسکن ها و خطرات کبد
داروهای شامل استامینوفن و دیگر مسکن ها اغلب وقتی مستقیما استفاده میشوند، موثر و سالم هستند. اما همه داروها خطر عوارض جانبی دارند. استامینوفن روی کاهش درد اثر زیادی دارد، اما بر کبد اثر میگذارد. جراحت شدید کبد زمانی که از دوز بالای استامینوفن استفاده میکنید، رخ می دهد.
برای جلوگیری از مشکلات کبدی، بیشتر از مقدار مورد نیاز و تجویز شده، دارو مصرف نکنید. این را همیشه به خاطر داشته باشید: “حداقل دارو برای کمترین زمان ممکن”. افراد مبتلا به سیروز نیز باید به طور کامل از NSAID ها پرهیز کنند و استامینوفن را نیز در کمترین دوز آن مصرف کنند.
9- بارداری و مسکن ها
در زمان بارداری هر چیزی که مصرف میکنید، به جنین نیز می رسد. داروهای NSAID عموما برای زنان باردار بخصوص در سه ماهه سوم تجویز نمی شود؛ چون باعث افزایش ریسک عوارض جانبی در نوزاد میشود. اگر چنانچه در این دوران درد دارید، ممکن است درمانهای خانگی به شما کمک کنند (ماساژ یا حوله خیس گرم برای پشت درد).
10- تداخل دارویی
بعضی از داروها نمیتوانند به همراه یکدیگر خوب کار کنند. مصرف دو دارویی که با هم خوب کار نمیکنند، باعث اثرات متقابل و خطرناک میشود. برای مثال، داروهای گروه NSAID خطر خونریزی را با وارفارین پایین در خون افزایش می دهند. همچنین استامینوفن میتواند باعث افزایش عوارض جانبی آن شود. مصرف داروها و مکمل هایی که بر میدارید، همه و همه حتی ویتامین ها و داروهای گیاهی باید به اطلاع پزشک برسد تا مصرف و تداخل آنها، تهدیدی برای زندگی شما نباشد.
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است
بیشتر بدانید:
شش اشتباه رایج که درباره مصرف مسکن ها پیش می آید
بایدها و نبایدهای استفاده از مسکن ها
استامینوفن، مسکنی با عوارض جسمی و روحی
