در گذشته به دلیل عدم گستردگی تجهیزات و علم دندانپزشکی، پرکاربرد ترین روش برای درمان پوسیدگی و خرابی دندان، کشیدن دندان آسیب دیده بوده است. اما در حال حاضر با پیشرفت علم دندانپزشکی، کشیدن دندان یکی از گزینه های درمانی آخر برای بهبود و ترمیم دندان های آسیب دیده محسوب می شود.کشیدن دندان عملی است که در آن دندان از حفره لثه بیرون آورده میشود. دندان کشیدن معمولاً توسط دندانپزشک عمومی، جراح دهان و دندان یا متخصص لثه انجام میشود.
دلایل کشیدن دندان :
دندان کشیدن به دلایل زیر ضرورت مییابد:
- عفونت عمقی دندان یعنی آبسهای که با هیچ روشی درمان نشود.
- پوسیدگی شدید دندان
- شلوغی، به هم فشردگی یا نامرتبی دندانها
- بیماری لثهای که دندان را لق کرده یا به آن آسیب زده باشد.
- آسیب دیدن و شکستگی دندان
- دندان نهفتهای، مانند دندان عقل یا آسیاب سوم، که مشکلساز شود.
با کشیدن دندان از پخش شدن عفونت به دیگر ناحیههای دهان جلوگیری میشود.
بررسی های قبل از کشیدن دندان:
بیمار باید داروهای مصرفی فعلی، از جمله داروهای غیرتجویزی، و شرح حال خود را به دندانپزشک اطلاع دهد. پس از کشیدن دندان ممکن است باکتریها وارد جریان خون شود، بنابراین بیمار موظف است سابقه ابتلا به عوارضی را به دندانپزشک اطلاع دهد که احتمال عفونت را افزایش دهد. بیماریهای افزایش دهنده خطر عفونت عبارت است از:
- بیماری قلبی
- بیماری کبدی
- ضعیف بودن سیستم ایمنی
- به تازگی انجام دادن جراحیهایی مانند تعویض مفصل
روش های کشیدن دندان:
عمل ساده کشیدن دندان: برای عمل کشیدن ساده دندان کافی است که دندانپزشک دندان را با وسیله مخصوص بگیرد و با احتیاط آن را با حرکتهای آرام رو به جلو و عقب لق کند.
کشیدن دندان با جراحی: برای جراحی کشیدن دندان ابتدا لازم است که ساختار زیر بافت لثه دیده شود تا دندانپزشک بتواند آن را طی درمانی ایمن و بدون خطر بکشد.
کشیدن دندان عقل: غالباً لازم است که دندان عقل کشیده شود. دندان عقل حتی اگر نهفته باشد، در تماس با میکروبهای دندانهای مجاور عفونی میشود. دندان عقلی که کامل درآمده باشد، نیز عموماً باعث نامرتبی بقیه دندانها میشود و به درد و مشکلات بایت دامن میزند.
مراحل کشیدن دندان:
مراحل کلی دندان کشیدن به شرح زیر است:
تزریق آمپول بیحسی موضعی: کشیدن دندان یک عمل جراحی است و باید تحت بیحسی انجام شود. چنانچه بیمار به شدت نگران و هراسان باشد یا عمل طولانی باشد، بیمار داروی آرامبخش دریافت میکند.
حرکت دادن دندان: پس از تاثیر داروی بیحسی دندانپزشک عمل را با برداشتن اتصالات فیبری بین دندان، لثه و رباط پریودنتال شروع میکند. دندانپزشک با استفاده از الویتور دندان را در حفره دندانی لق میکند.
کشیدن دندان: پس از آن که دندان به حد کافی لق شد، دندانپزشک آن را با اعمال نیروهای ملایم و کنترل شده رو به بیرون درمیآورد. برای کشیدن هر نوع دندان از فورسپس مخصوصی استفاده میشود. پس از آن که دندان بیرون آورده شد، دندانپزشک حفره استخوانی دور دندان را فشار میدهد تا به استخوان فک بچسبد، سپس گاز پانسمان را برای کنترل خونریزی و تشکیل شدن لخته خون داخل حفره دندان میگذارد.
کشیدن دندان با لیزر:
لیزرهای دندان پزشکی به دو روش جهت بهبود فرآیند درمان و دستیابی به نتایج مناسب برای کشیدن دندان بدون درد استفاده می شوند. در گام اول، از لیزر برای جداسازی بافت های اطراف دندان و لق شدن دندان در استخوان استفاده می شود و به این ترتیب خارج کردن دندان از حفره با استفاده از یک ابزار دستی به سادگی امکان پذیر می شود. در ادامه هنگامی که دندان کشیده شد، از لیزر برای خنثی کردن هر گونه باکتری باقی مانده در حفره دندان، سوزاندن محل های خون ریزی اضافی، و تحریک درمانی رشد استخوان و بافت نرم سالم می توان استفاده کرد.
مزایای استفاده از لیزر برای کشیدن دندان:
حفظ و نگهداری بیشتر ساختار استخوانی سالم: کشیدن دندان با لیزر می تواند آسیب بسیار کمتری را برای استخوان فک در مقایسه با روش سنتی کشیدن دندان به همراه داشته و باعث شود آسیب کمتری به ساختار استخوانی وارد شود و بخش بیشتری از ساختار استخوانی سالم باقی بماند و در صورتیکه نیاز به ایمپلنت دندانی باشد ، حفظ استخوان ها مزیت بزرگی است .
-بهبود سریع تر: کشیدن دندان با کمک لیزر خون ریزی کمتری دارد و در این حالت لخته خونی مورد نیاز در محل کشیدن دندان بهتر تشکیل می شود. علاوه بر این، در این روش احتمال تشکیل حفره خشک کاهش چشمگیر پیدا می کند.
-کاهش ریسک عفونت باکتریایی: توانایی منحصر به فرد لیزر در خنثی سازی باکتری های موجود در بخش های عمیق حفره دندان بطور خاص می تواند در زمان کشیدن دندان های دارای عفونت بسیار مفید باشد.
-تحریک رشد بافت سالم: امروزه با پیشرفت های انجام شده، لیزر درمانی به یکی از موارد پیشرفت مهم در ارتباط با رشد بافت نرم و سخت سالم در دهان تبدیل شده است. به این ترتیب استفاده از لیزر برای کشیدن دندان می تواند بطور خاص به تقویت و تسریع الصاق موفقیت آمیز پیوندهای استخوان و پروتز دندان کمک موثر کند.
-کاهش دوره ریکاوری و ناراحتی های مربوط به آن: در اکثر موارد، کشیدن دندان با لیزر به مدت زمان بسیار کمتر در مقایسه با روش سنتی کشیدن دندان نیاز دارد. در این حالت هر گونه نیاز به کشیدن، فشار دادن و تکان دادن دندان در استخوان فک به منظور خارج کردن آن از حفره دندان بطور قابل توجه کاهش پیدا می کند و حتی می تواند در برخی موارد کاملاً حذف شود.
-کاهش درد: وارد شدن آسیب کمتر به استخوان و بافت نرم اطراف آن به همراه کنترل بهتر رشد باکتری به معنی این است که کشیدن دندان با لیزر اغلب آسیب کمتری به ساختارهای دندان وارد می کند و دوره بهبود سریع تر در مقایسه با زمانی دارد که از تکنیک های قدیمی برای کشیدن دندان بیمار استفاده می شود.
-ایمنی بیشتر برای بیمارانی که در معرض خطر قرار دارند: مطالعات متعدد انجام شده در این حوزه نشان می دهد کشیدن دندان در ارتودنسی با لیزر می تواند یک راهکار درمانی جایگزین برای بیمارانی باشد که با ریسک بالاتر ایجاد عفونت های شدید یا ایجاد استئو نکروز به دنبال عمل جراحی مواجه هستند.
مراقبت بعد از کشیدن دندان:
پس از کشیدن دندان نیاز به مراقبت و انجام اصول بهداشتی است که باعث تشدید یا التهاب محل کشیدن دندان نشود.
غذا را با طرف دندان کشیده شده نجوید: اگر غذا را با دندانهای سمت جراحی شده بجوید، لخته خون باز میشود و فرایند التیام طولانیتر میشود.
تف نکنید: تف کردن باعث باز شدن لخته خون میشود.
مواد غذایی نرم میل کنید: حداقل تا دو روز پس از کشیدن دندان خوراکیهای نرم میل کنید تا زخم بهتر التیام یابد و لخته خون باز نشود.
بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید: التیام سریع پس از جراحی کشیدن دندان منوط به رعایت بهداشت دهان و دندان است.
هرگونه استفاده و کپی برداری با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
نگاهی اجمالی به علل کشیدن دندان عقل و فواید و مضرات آن
مناسب ترین زمان برای کشیدن دندان عقل چه سنی است؟
روکش های دندان برای زیبایی و ترمیم