در سه ماهه اول بارداری تقریبا همه بانوان باردار به مقادیر بیشتری پروتئین، بعضی از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند اسید فولیك و آهن و كالری برای دریافت انرژی نیاز دارند. غذاهای آماده را محدود كنید زیرا آنها فقط حاوی مقادیر زیادی كالری بدون ارزش غذائی هستند. حتی اگر تغذیه خوبی داشته‌اید رژیم غذائی خود را متعادل‌تر كنید. به خاطر داشته باشید كه معنای بهتر خوردن همیشه بیشتر خوردن نیست. شاید تعجب كنید اما شما فقط روزانه به 300 كالری بیشتر از قبل نیاز دارید یعنی در كل 2500 كالری روزانه. خیلی راحتتر از آن چیزی كه فكر می‌كنید این 300 كالری اضافه به بدن شما می‌رسد.
در سه ماه اول بارداری برای راحتی در هضم غذاها از غذا های سبک، کم حجم و زود هضم استفاده کنید، دفعات تغذیه را بیشتر کنید ولی مقدار آن کم باشد. برای پیشگیری از ابتلا به بیماری توکسوپلاسموزیس از خوردن گوشت های که مغز گوشت خوب پخته نشده است مثل همبرگر خودداری کنید. همچنین برای پیشگیری از ورود میکروب سالمونلا به بدن، تخم مرغ بایستی به خوبی آب پز و سفت شود و یا در صورت پخت نیمرو هر دو طرف تخم مرغ خوب سرخ شود. استراحت کافی داشته باشید و سعی کنید از استرس ها به دور باشید و خانواده محیط آرامی را فراهم کنند.
3 خوراکی مفید برای سه ماه اول بارداری
1) بادام
– بادام منبع غنی از فولات است که یکی از مهم‌ترین مواد مغذی برای این دوران می‌باشد، البته قرص‌های مکمل اسیدفولیک برای پیشگیری از بروز نواقص نوزادی نیز توصیه می‌شود. خوردن مواد مغذی مانند بادام سطح فولات مادر و نوزاد را بالا می‌برد که برای یک بارداری سالم مورد نیاز است. 20 تا 25 عدد بادام حاوی 10 میکروگرم فولات است و در صورت دوقلو بودن جنین بهتر است مصرف بادام را به 2 برابر افزایش دهید.
– تحقیقی در انگلیس نشان داد که خوردن روزانه 20 تا 25 عدد بادام احساس سیری و رضایت به شما می‌دهد و نیز وزنتان را تنظیم می‌کند. پس خوردن بادام‌های مغذی علاوه بر کمک به رشد خوب جنین، باعث می‌شود از انتخاب آن رضایت کامل داشته باشید.
بادام، مغذی مدافع
– بادام غنی از آنتی اکسیدان است که ترکیبات طبیعی آن با رادیکال‌های آزاد بدن شما و جنین همراهتان مبارزه می‌کنند. تحقیقی در کانادا نشان داد که پوست بادام حاوی آنتی اکسیدان فراوانی است. محققان سطوح بالایی از چهار نوع مختلف فلاونول را یافتند که تأثیرات آنتی اکسیدانی مثبتی در بدن دارند و به عنوان خط دفاعی اولیه بدن در برابر رادیکال‌های آزاد عمل می‌کنند.
نگهداری بادام
1) بادام یکی از در دسترس ترین مواد غذایی است که می‌توان همیشه مشتی از آن را در کیف نگاه داشت تا به هنگام گرسنگی یا ضعف در این دوران از آن به عنوان یک میان وعده سالم استفاده کرد.
2) در خرید بادام دقت کنید تا بادام مانده نگیرید. بادام خام خوشمزه است، ولی اگر قصد خرید بادام بو داده و نمکی را دارید از تازه بودن آن مطمئن شوید، اما تا حد امکان بادام خام را خریداری نمایید.
3) حواستان باشد بادامی که با مخلوطی از شکر، عسل و یا مواد نگهدارنده آغشته شده است (بادام سوخته) را تهیه ننمایید، زیرا دیگر برای رشد جنین همراهتان مناسب نیست.
4) سعی کنید تا بادام را درسته میل کرده و آن را پوست گرفته مصرف نکنید، چرا که پوست بادام حاوی مواد مغذی برای رشد جنین می‌باشد.
5) بادام را در جای خشک و خنک نگهداری نمایید و بدانید که بادام با پوست را برای مدت بیشتری می‌توان نگهداری کرد.
6) بادام با پوست را می‌توان در کیسه‌ای دربسته درون یخچال یا فریزر قرار داد تا برای مدت بیشتری تازه بماند.
2) موز
– موز منبع بسیار خوبی برای تأمین انرژی است و به طور چشمگیری حاوی پتاسیم می‌باشد و برای رژیم غذایی شما توصیه می‌شود. خوردن موز باعث می‌شود در هنگام ورزش دچار گرفتگی عضلات نشوید.
موز و فشار خون
1) فشار خون سالم در زمان بارداری بسیار اهمیت دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف 8 تا 10 سهم میوه و سبزی تازه به کاهش فشار خون بالا کمک می‌کند.
2) پتاسیم یکی از فرآورده‌های موجود در موز می‌باشد. این ماده معدنی فقط در سبزیجات و میوه‌ها یافت می‌شود و باعث می‌شود فشار خون پایین بیاید.
3) موز سرشار از پتاسیم است. تحقیقات نشان داده‌اند افرادی که در رژیم غذایی آنها پتاسیم به وفور یافت می‌شود، در مقایسه با کسانی که مصرف پتاسیم کمتری دارند، پنجاه درصد کمتر به سکته مبتلا می‌شوند. به علاوه تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا و سانفرانسیسکو نشان داده‌اند موز از پوکی استخوان در دوران یائسگی جلوگیری می‌کند. یک موز بزرگ 480 میلی‌گرم پتاسیم دارد که این مقدار تقریباً یک‌چهارم نیاز روزانه بدن ما می‌باشد.
4) علاوه بر آن نزدیک 40 میکروگرم فولات دارد که این ویتامین به ویژه هنگام تشکیل رشته‌های عصبی نوزادان بسیار پراهمیت می‌باشد. رشته‌های عصبی در سه ماهه اول زندگی جنین تشکیل و بسته می‌شوند و بدین علت مقدار زیادی فولات مورد نیاز می‌باشد.
موز و تهوع صبحگاهی
1) اگر شما حامله هستید، تهوع هنگام صبح در سه ماهه اول بارداری بسیار ناراحت‌کننده می‌باشد. این حالت در همه زنان باردار مشاهده نمی‌شود، اما اگر این حالت برای زنان باردار به وجود آید، در بعضی اوقات و یا در تمام طول روز حالت تهوع شدیدی را تجربه خواهند کرد، حتی در بعضی از زنان حالت تهوع به استفراغ منجر می‌شود. اگر تهوع صبحگاهی دارید و به استفراغ منجر می‌شود، باید غذایی بخورید که معده شما قابلیت پذیرش آن را داشته باشد و همچنین حاوی مواد معدنی مورد نیاز بدن باشد تا تعادل بدن را از این نظر حفظ نماید. موز از آن دسته موادی است که پزشکان در این هنگام تجویز می‌کنند و توصیه می‌نمایند زنان باردار برای تعادل بدن و جلوگیری از تهوع موز بخورند.
2) موز، یک پایین آورنده قوی ⇐ موز سرشار از فیتوکمیکال‌هایی بنام میریستین (یک آنتی‌اکسیدان قوی که می‌تواند قندخون را کاهش دهد) و بتاسیتوسترول (باعث می‌شود سطح کلسترول بد خون پایین بیاید) می‌باشد. پایین بودن فشار و همچنین سطح قند خون، برای داشتن بارداری سالم اهمیت بسزایی دارد.
3) یک موز بزرگ 0.5 میلی‌گرم ویتامین B6 دارد. ویتامین B6 به تنظیم سطح پتاسیم و سدیم بدن بسیار کمک می‌کند، به خصوص هنگام استفراغ که سطح سدیم و پتاسیم بدن کاملاً نامتوازن می‌شود. همچنین یک عدد موز، 37 میلی‌گرم منیزیم، 480 میلی‌گرم پتاسیم و نیز سایر مواد معدنی را دارا می‌باشد. این ترکیب از مواد مغذی باعث شده موز برای درمان خانگی تهوع مناسب باشد.
3) برنج قهوه‌ای
– تهوع صبحگاهی در طول سه ماهه اول بارداری به عنوان یکی از علائم مهم این دوران شناخته شده است. از آنجا که خانم‌های باردار مدام در جستجوی مواد غذایی هستند که ضمن مطلوب بودن طعمشان، مواد مغذی مفیدی به بدن آنها برساند، برنج قهوه‌ای یکی از پیشنهادهای ما می‌باشد. شما می‌توانید از خوردن برنج قهوه‌ای به عنوان یک ماده غذایی بسیار سالم و مفید لذت ببرید.
برنج قهوه‌ای سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌های گروه B می‌باشد. همچنین برنج قهوه‌ای سرشار از نیاسین، منیزیم، منگنز، فسفر و سلنیوم است. نیاسین یک کوآنزیم است که برای تولید انرژی لازم می‌باشد، فرآیندی که باعث می‌شود شما بدون هیچ خستگی در سه ماهه اول بارداری کارهای خود را انجام دهید.
علاوه بر آن تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین B6 در مبارزه با تهوع صبحگاهی سه ماهه اول بارداری نقش مهمی دارد. اطمینان حاصل کنید که غذای شما دارای مقدار کافی ویتامین B6 می‌باشد، تا حالت ناخوشایند تهوع صبحگاهی را تسکین دهد.
علاوه بر برنج قهوه‌ای از سایر منابع این ویتامین نیز استفاده نمایید. منابع دیگر ویتامین B6 عبارتند از: غلات صبحانه غنی شده، فلفل شیرین، تخمه آفتابگردان و سبوس گندم که تمام آنها غذاهای سالمی برای دوران بارداری می‌باشند.
فیبر
– برنج قهوه‌ای منبع خوبی از فیبر می‌باشد. فیبر یک ماده مهم در رژیم غذایی دوران بارداری به شمار می‌آید که به کاهش سطح کلسترول خون، فشار خون و همچنین قند خون کمک می‌کند و باعث ایجاد احساس سیری می‌شود. یکی از راهکارهای مبارزه با تهوع صبحگاهی این است که نباید گرسنه بمانید.
برنج سفید یا برنج قهوه ای؟
– برنج سفید یکی از انواع برنج است که مصرف جهانی دارد، اما برنج قهوه ای یکی از غلات کامل می‌باشد که سبوس آن گرفته نشده است. گرفتن لایه خارجی و پوسته غلات (سبوس)، به معنای گرفتن مقدار زیادی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر این ماده غذایی می‌باشد. برنج قهوه ای حاوی مقدار بیشتری فیبر نسبت به برنج سفید می‌باشد.
– اندیس گلیسمیک بیانگر سرعت تبدیل غذای خورده شده به قند در بدن می‌باشد. غذاهایی که باعث می‌شوند سطح قندخون به سرعت بالا برود (مانند برنج سفید)، اندیس گلیسمیک بالایی دارند. مقدار بالای قندخون برای بدن مضر است و می‌تواند منجر به آسیب عروق خونی چشم‌ها و کلیه‌ها شود. بعضی از زنان در زمان بارداری مستعد دیابت بارداری می‌باشند. این امر می‌تواند مشکلات متعددی را ایجاد نماید و بر روی رگهای خونی و یا وزن بالای نوزاد تأثیر بگذارد.
علاوه بر آن، غذاهای با اندیس گلیسمیک بالا باعث افزایش ذخیره چربی در بدن می‌شوند. پس بهتر است از غلات کامل مانند برنج قهوه ای که اندیس گلیسمیک پایینی دارند، مصرف کنید.
غذاهای ممنوعه در دوران بارداری
– زعفران (به ویژه در سه ماهه اول بارداری)
– کرفس و گشنیز، بنفشه و ختمی
– زرشک، سیب ترش، ماست ترش، سرکه و ترشی، مصرف مواد غذایی گرم زیاد و سرد زیاد
– گیاهانی چون پوست ریشه زرشک، بابونه گاوی، افسنطین، پونه معطر، سداب، فلوس، کدو تلخ
– سیاه دانه، جعفری فرنگی، سنبل چینی، نعناع کوهی
– مواد غذایی ترش و مواد غذایی قابض مانند خرمالو در ماه های آخر بارداری
مطالب مرتبط: رابطه زناشویی در سه ماهه اول بارداری
منبع: دکتر سلام
