بیماری خروسک یا همان کروپ یکی از بیماری های است که خشن شدن صدا کودک هنگام گریه یا سرفه کردن را در پی دارد. ابتلا به خروسک می تواند علل مختلفی داشته باشد. در این مقاله از دکتر سلام علائم، علل و راه های درمان خروسک را آماده کرده ایم. توصیه می کنیم که با ما همراه شوید.
بیماری خروسک هنگامی در کودکان رخ می‌دهد که التهاب، معمولا ناشی از یک ویروس، حنجره و راه‌های هوایی فوقانی را مبتلا میکند.
علائم اولیه ممکن است مشابه سرماخوردگی باشد از جمله آبریزش و گرفتگی بینی سرفه و اشکال تنفس معمولا در شب یا در هنگامی که کودگ گریه میکند یا آشفته است بدتر می‌شود.
بیماری خروسک در اغلب موارد کودکان سه ماهه تا پنج ساله را معمولا در طول زمستان و اوائل بهار گرفتار میکند. کودکانی که در زیر سه سالگی خروسک می‌گیرند شدیدترین علائم را نشان میِ‌دهند.(در پسران شایع تر است.)
علائم بیماری خروسک
بیماری خروسک در ابتدا شبیه یک سرماخوردگی معمولی آغاز و به تدریج پس از یک تا دو روز علائم اصلی به صورت سرفه، خشونت صدا و استریدور(خرخر شدید) ظاهر می شود.
سرفه ها خشک و پشت سر هم بوده و صدایی شبیه فوک یا آخر صدای خروس یا پارس سگ است که بر حسب شدت بیماری ممکن است به صورت تندی تنفس، زجر تنفسی، کبودی و بالاخره نارسایی تنفسی هم بروز کند. این علایم همگی از علائم تیپیک بیماری بوده ولی علائمی مثل خستگی شدید، تب، تلاش برای تنفس راحت تر، حرکت پره های بینی، عدم توانایی خوردن یا آشامیدن، کبودی لب ها و انتهای انگشتان در موارد شدید هم از علائم دیگر و نسبتا شایع بیماری می باشد.
معمولا در بیماری خروسک ، شدت تب خفیف است و به ندرت به بیش از ۳۹ درجه می رسد. بیماری ۳ تا ۷ روز طول می کشد و در روزهای دوم و سوم به شدت بیماری افزوده می شود.
عامل بیماری خروسک
تقریبا عامل تمامی موارد بیماری خروسک ، ویروس است. ویروس پاراآنفلوانزا و ویروس سن سی شیال تنفسی یا آنفلوآنزای نوع A یا B و هموفیلوس آنفلوآنزا عوامل ایجاد بیماری خروسک می باشند.
عفونت های باکتریایی هم می توانند در ایجاد بیماری خروسک دخیل باشند. گفته می شود سوار شدن عفونت باکتریال در این بیماری نادر است و در چنین وضعی به شکل اوتیت یا التهاب گوش میانی بروز می کند.
برای کودک مبتلا به بیماری خروسک چه کار باید کرد؟
– به کودک مبتلا به خروسک باید شربت استامینوفن و مایعات گرم فراوان بدهید.
– هوای اتاق کودک را مرطوب کنید(با گذاشتن ظرف آب روی بخاری، شوفاژ و… و یا انداختن حوله خیس روی شوفاژ یا نزدیک بخاری).
– در حمله های شدید برای تخفیف علایم، کودک را به حمام ببرید و شیرهای آب داغ را باز کنید تا هوا به سرعت مرطوب شود و تنفس او راحت تر می شود (نیاز به استحمام کودک نیست، فقط در محیط مرطوب و گرم قرار گیرد کافی است). ولی در موارد شدید و حاد، معمولاً کودک در بیمارستان بستری می شود تا برای تسهیل تنفس، اکسیژن یا داروهای استنشاقی به او داده شود.
اگر در چنین مواردی، مجاری هوا شدیداً مسدود باشد ممکن است از طریق گذاشتن لوله داخل بینی و فرستادن آن به نای راه تنفس باز شود، منتهی جای نگرانی نیست و ظرف چند روز خروسک حاد نیز بهبود می یابد.
پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب کورتونی یا استروئیدی تجویز کند که به کاهش تورم حنجره کمک میکند و باعث می‌شود کودک راحت‌تر نفس بکشد.
آیا خروسک بیماری مسری است ؟
بله، مگر اینکه کروپ به علت آلرژی یا محرکها باشد. اگر عامل کروپ ویروس باشد، مسری است و بهتر است بیمار را تا زمانیکه علائمش بهتر نشده است در منزل نگه دارید.
درمان خروسک در طب سنتی:
1 – جهت درمان بیماری خروسک کودک و بزرگسال لازم است اولا صحبت کردن بیمار به حد اقل برسد.
2 – جهت درمان بیماری خروسک بزرگسال چنانچه بیمار معتاد به سیگار است باید فورا کشیدن سیگار را کنار بگذارد.
3 – بیمار مبتلا به خروسک را در محلى که بخار آب یا بخور داروهاى سردمزاج مانند بخار گل بنفشه یا گل نیلوفر آبى در حال جوشیدن است نگهدارند.
4 – باید به محض ظهور خروسک چند عدد سفیده تخم مرغ را که مختصرى نشاسته در آن ریخته اند خوب بزنند تا متلاشى شود و بتدریج و مرتب به بیمار بخورانند و اگر لیموى شیرین در اختیار باشد باید فورا مقدارى آب لیموى شیرین باو داده شود و از نظر داروئى مقدارى بارهنگ و اسفرزه و صمغ عربى و شکر تیغال از هرکدام پنج گرم را دم کرده و به بیمار بخورانند. اگر طفل باشد باید کم کم باو داده شود تا از او رفع التهاب شود.
5 – در اطراف حنجره بیمار مخلوطى از کافور و گل ارمنى و آب گشنیز ضماد کنند.
6 – مواد غذایی سرد و تر مانند اسفناج پخته با ماست شیرین، هندوانه، برگه شفتالوى خیس کرده به بیمار داده شود.
موارد احتیاط
اگر تب کودک بالا است، اشکال در نفس کشیدن یا بلع دارد و یا این که با سر جلو، دهان باز و زبان بیرون آورده می نشیند، سریعا به پزشک مراجعه کنید. این مورد اورژانسی است.
هرگز به کودکی که بیماری خروسک دارد و یا دچار اشکال تنفسی است هیچ نوع داروی ضد سرفه ندهید.
به عنوان درمان خانگی به کودک ایپکاک ندهید، زیرا می تواند موجب بدتر شدن تنفس شود.
شستن مکرر دست و تماس نداشتن با افرادی که دچار عفونت های تنفسی هستند، از راه های پیشگیری از بیماری خروسک است.
در کودکان شیرخوار، بهتر است تا هر زمانی که کودک قادر به گرفتن سینه ی مادر است، به او شیر داده شود و نباید کسی در اطراف او سیگار بکشد.
منبع: نبض ما
