مکیدن انگشت یکی از عادت های بسیار رایج است که ممکن است تا جوانی هم مستمر باشد و شخص به اصطلاح به جویدن ناخن مشغول باشد اما در این مقاله دکتر سلام قصد داریم شما را با آسیب های دندانی ناشی از مکیدن انگشت در کودکان آشنا نماید.
عادت طبیعی مکیدن انگشت شست چیست؟
اکثر کودکان در سنین بسیار پایین، شست و یا انگشتان دیگر خود را می‌مکند. بسیاری از نوزادان این کار را از درون رحم مادر شروع می‌کنند. مکیدن انگشت شست یک عکس‌العمل طبیعی در نوزاد بوده و نقش مهمی دارد. مکیدن انگشت پا و دست معمولاً باعث ایجاد حس امنیت و رضایت در نوزاد می‌شود. این کار همچنین باعث آرام شدن نوزاد خواهد شد به همین دلیل بسیاری از نوزادان قبل از خوابیدن شست خود را می‌کند.
مکیدن انگشت چه زمانی نگران کننده خواهد بود؟
مکیدن انگشت شست یا سایر انگشتان تا زمان بیرون آمدن دندان‌های دائمی نگران کننده نخواهد بود، مگر اینکه همه یا برخی از موارد زیر در آن دخیل باشند:
- مکیدن با شدت و نیروی زیاد
- مکیدن انگشت در اغلب اوقات روز
- مکیدن انگشت در طول شب و حتی در هنگام خواب
- مکیدنی که باعث تغییر در جایگاه دندان‌ها، لب‌ها و یا دهان شود.
- مکیدن همراه با فشار آوردن با زبان و مشکلات گفتاری
آسیب های دندانی ناشی از مکیدن انگشت:
مکیدن انگشت که یک عادت بسیار مرسوم در بین کودکان است که می تواند آسیب های جدی را به دندان ها وارد کند در این قسمت آسیب های دندان در اثر مکیدن انگشت را بررسی می کنیم.
اختلال فک:
پستانک در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف وجود دارد که اکثر آن‌ها مناسب نگه داشتن در دهان نیستند. بنابراین میکدن پستانک یا انگشت شست به مرور باعث بروز اختلال در فک‌های در حال رشد می‌شود.
پوسیدگی دندان:
بسیاری از والدین سعی می‌کنند تا فرزندشان را با آغشته کردن پستانک به عسل یا خوراکی شیرین دیگری آرام کنند. باکتری‌های دهان از مواد قندی تغذیه می‌کنند و اسیدهای مخربی را تولید می‌کنند. این اسیدها به مینای دندان حمله می‌کنند و در نتیجه دندان کودک دچار پوسیدگی یا کرم خوردگی می‌شود.
باریک شدن کام:
ساختارهای داخل دهان در دوران کودکی بسیار منعطف هستند؛ بنابراین مکیدن طولانی مدت پستانک یا انگشت شست باریک شدن سقف دهان را در پی دارد؛ چون کام منعطف شکل شیء مکیده شده را به خود می‌گیرد. باریک شدن کام به نوبه خود عوارض دیگری را در دندان‌های در حال رشد ایجاد می‌کند.
کج شدن دندان:
دندان در حال رشد به دلیل مکیدن انگشت شست و پستانک کج می‌شود و ظاهر نازیبایی پیدا می‌کند. به علاوه مکیدن انگشت شست و پستانک در سنین بالاتر احتمال نیاز به ارتودنسی را افزایش می‌دهد. شایع‌ترین نشانه‌های دندانی مربوط به مکیدن اشیاء غیرخوراکی عبارت است از:
اپن بایت دندان‌های پیشین: دندان‌های نیش فک بالا و پایین هنگام بستن دهان به خوبی روی هم قرار نمی‌گیرد.
حرکت کردن دندان‌های نیش: دندان‌های نیش از محل صحیح و مناسب خود خارج می‌شوند.
تنگ شدن فک بالا (ماگزیلاری): سخت کام در نتیجه فشار داخلی ناشی از مکیدن و فشاری که زبان به سخت کام وارد می‌کند و آن را به طرف کام می‌راند، باریک می‌شود.
زخم شدن دهان:
مکیدن غیرفعال کمتر از مکیدن شدید و همراه با صدا مضر است. مک زدن شدید به زخم شدن دهان می‌انجامد.
کمک به کودکان در ترک مکیدن انگشت:
روش‌های مختلفی برای کمک به کودکان در ترک عادت مکیدن انگشتان وجود دارد. تمرکز بر روی نقاط مثبت و دادن پاداش به کودکان، نکته‌ای ضروری در رسیدن به این مهم خواهد بود. بسته به سن و توانایی کودک شما، عمل به توصیه‌های زیر می‌تواند راهگشا باشد:
تشویق کودک و پاداش دادن به او: به عنوان مثال، با در آغوش گرفتن یا تحسین کودک، تصمیم او برای ترک این عادت را تقویت کنید.
پرهیز از مرتباً گوشزد کردن: اگر کودک احساس کند که شما این مسئله را مرتباً به او گوشزد می‌کنید، ممکن است در برابر اصرار شما جبهه‌گیری کند.
علامت‌گذاری برروی تقویم: به عنوان مثال، علامتی مانند یک ستاره یا یک تیک را برای هر دوره‌ی زمانی (مثل روز یا هفته) که کودک انگشت خود را نمی‌مکد، در تقویم درج کنید. در صورت موفقیت در این دوره، برنامه‌ای تفرحی یا هدیه‌ای ویژه برای او تدارک ببینید.
تشویق به حفظ تعهد: به عنوان مثال با یک اسباب بازی، کودک را برای پایبندی به قول خود، تشویق کنید.
یادآور: چسبی به دور انگشت شست و سایر انگشتان کودک خود بپیچید، تا به او یادآوری کنید که از مکیدن آن‌ها خودداری کند. البته برای انجام این کار می‌توانید از رنگ‌های خوراکی بدمزه‌ای (در داروخانه‌ها یافت می‌شوند) بر روی انگشت شست یا سایر انگشتان کودک استفاده کنید. قرار دادن انگشت شست در کیسه‌ای پلاستیکی، راهکار دیگری برای یادآوری این مسئله به کودک است.
پرت کردن حواس کودک: در موقع تماشای تلویزیون، اسباب بازی‌هایی را در اختیار کودک خود قرار دهید و یا کنار او بنشینید و او را نوازش کنید. این کار شما، کودک را از مک زدن به انگشتان خود بازمی‌دارد. در اتومبیل، برای سرگرم کردن کودک، اسباب بازی‌هایی را در دسترس او قرار دهید.
مراقبت از دندان‌ها:
برخی از کودکان برای شکستن عادت مکیدن انگشتان خود نیاز به کمک دارند و محافظ یا گارد انگشت، یکی از روش‌های کمکی است که والدین می‌توانند از آن استفاده کنند. محافظ‌های پلاستیکی خاصی وجود دارند که بر روی انگشت یا دهان قرار گرفته و کودک را از مکیدن شست خود بازمی دارند.
دندانپزشک اطفال ممکن است یکی دیگر از این محافظ‌ها را به شما توصیه کند که در درون دهان قرار گرفته و باعث می‌شود انگشت به کام دهان نچسبیده و کودک نتواند آن را بمکد. کودک باید در همه‌ی اوقات این محافظ را استفاده کند. این نوع از محافظ دارای حلقه‌های سیمی در پشت دندان‌های جلویی بوده و از قرار گرفتن انگشت در دهان به شکل دلخواه کودک جلوگیری می‌کند.
چه وقتی باید از محافظ استفاده کنم؟
اگر عادت مکیدن انگشت دست پس از سن چهارسالگی فرزند شما از بین نرفت، از دندانپزشک یا متخصص اطفال در مورد استفاده از محافظ سؤال کنید. این عادتمعمولاً خود به خود اصلاح می‌شوند، البته در صورتی‌که کودک قبل از رشد دندان‌های دائمی از این عادت خود دست بکشد. کودکان زیر چهار سال برای مکیدن انگشت دست نیازی به درمان ندارند ولی در صورتی‌که این عادت طولانی شود پس از سن پنج‌سالگی می‌تواند باعث آسیب‌های مختلفی گردد.
عادت مکیدن انگشت معمولاً چقدر طول می‌کشد؟
بسیاری از کودکان عادت مکیدن انگشت دست و پا را خود به خود در دوران نوپایی، بین 2 تا 4 سالگی، ترک می‌کنند. آن گروه از کودکانی که همچنان این عادت را دارند، با ورود به مدرسه و تحت تاثیر تمسخر همسالانشان سرانجام دست از مکیدن انگشت برمی‌دارند. البته به خاطر داشته باشید که حتی کودکانی که این عادت را ترک کرده‌اند، ممکن است در اثر اضطراب و نگرانی دوباره به این عادت گرایش پیدا کنند.
چه زمانی باید برای ترک عادت مکیدن انگشت مداخله کرد؟
مکیدن انگشت شست معمولاً تا زمان درآمدن دندان‌های دائمی نگران کننده نیست؛ اما پس از آن بر سقف دهان (کام) یا مرتب بودن دندان‌ها اثر می‌گذارد. اگر کودک انگشت را با شدت مک بزند، بیشتر از حالتی به دندان‌ها آسیب وارد می‌شود که کودک صرفاً انگشت را بی حرکت در دهان قرار دهد.
هرگونه استفاده و کپی برداری با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
روش های موثر برای ترک مکیدن ناخن
خطرات و عوارض جانبی لاک ناخن برای خردسالان
فواید و مزایای انگشت مکیدن کودک
