با چانه بند آشنایی دارید؟ یکی از سخت ترین مشکلات فکی، بزرگی فک پایین است که درمان آن بسیار حائز اهمیت است. زیرا با درمان این ناهنجاری از وارد شدن نیروی مخرب به دندان های فرد، جلوگیری می شود و رشد فک، در جهتی درست کنترل و هدایت می شود.
برخی از این Appliance ها فک بالا را به سمت جلو کشیده و برخی دیگر نیز برای عقب راندن فک پایین به کار میروند. در این مقاله ما تنها به بررسی عملکرد اپلاینس فک پایین chin cup یا چانه بند در کاهش رشد فک پایین میپردازیم.
آشنایی با چانه بند یا chin cup
برای تغییر الگوی رشد و بیشتر در افراد در حال رشد از دستگاه‌های خارج دهانی ارتودنسی استفاده می‌شود. چانه بند یا چین کاپ یکی از دستگاه‌های خارج دهانی است که بیشتر در گذشته در درمانهای ارتودنسی کاربرد داشته است.
ایراد این دستگاه‌ها مشخص بودن آنهاست که موجب کاهش تمایل بیمار برای درمان با این شیوه و عدم استفاده صحیح از دستگاه می‌شود. به همین دلیل یکی از عوامل موثر در نتایج درمانهای ارتودنسی با دستگاه‌های خارج دهانی تمایل و همکاری بیمار برای استفاده صحیح از آن است.
عملکرد چانه بند یا چین کاپ (chin cup)
چانه بند یکی از دستگاه خارج دهانی است که برای درمان رشد بیش از حد فک پایین در موارد محدود استفاده می‌شود. این دستگاه روی چانه بیمار وصل شده و نحوه کار آن به این شکل است که فک پایین را به سمت عقب و پایین فشار می‌دهد.
تحریک چانه بیمار از مسائل آزاردهنده در استفاده از این دستگاه است. برای پیشگیری از بروز تحریک چانه بیمار که به دلیل واکنش تماسی پوست با چانه بند ایجاد می‌شود، می توان قسمت داخلی چین کپ را با پودر تالک و یا پودر بچه پوشاند تا مانع از تماس مستقیم چانه بند با پوست شود. این مشکل در تابستان و محیط‌های مرطوب بیشتر دردسرساز است.
آیا چین کاپ یا چانه بند در کاهش رشد فک پایین مؤثر است؟
درمانهای متحرک نظیر چانه بند اغلب برای درمان این ناهنجاری پاسخگو نیست. بر اساس آن چه در کتاب‌های معتبر ارتودنسی در این باره آمده است، همگی بر این باورند که چانه بند قادر به جلوگیری از رشد زیاد فک پایین نیست. چانه بند تنها با اعمال فشار فک پایین را به پایین و عقب می‌چرخانند و منجر به درازی صورت بیمار می‌شود. بدین ترتیب در موارد محدودی که ارتفاع صورت بیمار کمتر از نرمال است ممکن است مفید باشد.
نتایج حاصل از چین کاپ اغلب امیدوارکننده نیست و معمولا منجر به چرخش رو به پایین و عقب مندیبل (فک پایین) می‌شود و موجب کاهش حقیقی رشد فک نمیشود. با بروز این چرخش برجستگی چانه کمتر به چشم میآید اما این مسئله باعث افزایش ارتفاع صورت و در واقع همان دراز شدن صورت می‌شود.
در برخی موارد در طولانی مدت موفقیت‌هایی در درمان با چین‌کپ حاصل می‌شود اما پس از توقف استفاده از دستگاه ، نتایج درمان در مدت زمان کوتاهی در سنین بلوغ از بین رفته و فک به حالت قبل بازمیگردد. بنابراین استفاه از این دستگاه بیشتر جنبه روانی دارد و در ارتودنسی چندان توصیه نمی‌گردد.
درمان قطعی بزرگی فک پایین
تنها درمان قطعی این مشکل، انجام جراحی فک برای عقب بردن فک پایین است.این جراحی Mandibular set back نام دارد. پیش از اقدام به جراحی و درمان قطعی این ناهنجاری بیمار باید تحت درمان ارتودنسی قبل از عمل قرار گیرد. پس از اتمام ارتودنسی قبل از عمل جراحی مورد نظر انجام شده و سپس ارتودنسی بعد از عمل ادامه خواهد داشت.
سایت دکتر عبدالهی
