فیس ماسک چیست؟ یکی از کاربردهای ارتودنسی در برطرف کردن نقص یا مشکلاتی در فک کودکان است. بعضی از افراد از همان کودکی دچار مشکلاتی در فک خود هستند که با بی توجهی والدینشان، این عارضه شدیدتر شده و در بزرگسالی مجبور به رفتن زیر تیغ جراحی هستند که نه تنها عوارض زیادی دارد، بلکه باید هزینه های بسیار بالایی بپردازند.
تشخیص مشکل داشتن فک کودک
تشخیص مشکل در فک فرزندانتان، کار سختی نیست. تنها کافیست به فرزند خود بگویید دندان های خود را کاملا روی هم قرار داده، به نحوی که دندان های آسیابی روی هم قرار گیرند و از روبرو دندان های کودک خود را نگاه کنید.
به طور معمول باید دندان های فک بالا کمی جلوتر از دندان های فک پایین باشند. در صورتی که بر خلاف این مورد را مشاهده کردید که دندان های پایین جلوتر از دندان های بالا قرار داشتند و یا اینکه دندان های فک بالا و پایین کاملا بر روی هم منطبق هستند، باید فرزند خود را برای معاینه ی بیشتر به دندانپزشکی ببرید تا در صورت اطمینان از وجود مشکل در فک کودک، به متخصص ارتودنسی کودکان ارجاع داده شوید.
علت برجسته بودن فک پایین
معمولا این عارضه بدلیل کوچک بودن و رشد نکردن فک بالا بوجود می آید که برای برطرف کردن این عارضه، در صورت تشخیص از سن 7 – 11 سالگی می توانید با کمک فیس ماسک این مشکل را درمان کنید.
از دستگاه فیس ماسک برای تحریک رشد فک بالا رو به جلو و پایین استفاده می شود. این دستگاه در بیمارانی که فک بالای عقب رفته و ظاهرا فک پایین جلو آمده داشته ، شدت مشکلشان خفیف بوده و عامل وراثتی قوی برای این مشکل ندارند کاربرد بسیار مطلوبی داشته و تا حد زیادی نیاز به جراحی در سنین بالاتر را مرتفع می سازد.
در صورت وجود شرایط خاصی در بیمار و همکاری وی در استفاده از دستگاه اثرات بسیار مطلوبی دارد هر چند که حوالی سنین بلوغ ممکن است قسمتی از نتایج درمان عود نماید.
فیس ماسک چیست؟
فیس ماسک دستگاهی با عملکرد ارتوپدیک در درمان های ارتودنسی است. از جمله اثرات جانبی فیس ماسک، چرخش فک پایین به سمت پایین و عقب است. این امر در بیمارانی که ارتفاع صورت بلند دارند می تواند نامطلوب باشد.
بنابر شواهد علمی ۵۰ درصد بیمارانی که از این دستگاه برای رفع ناهنجاری فکی شان کمک می گیرند به درمان مجدد با فیس ماسک پس از یکی دو سال نیاز خواهند داشت و دلیل آن چیزی جز تمایل عود و برگشت ناهنجاری فکی نیست.
در مجموع باید خاطرنشان کرد که درمان موفق عقب بودن فک بالا با فیس ماسک می تواند ریسک نیاز به جراحی فک را در بزرگسالی به حداقل رساند و یا دست کم وسعت جراحی را کاهش دهد.
فیس ماسک یک وسیله ارتودنسی مجزا محسوب نمی‌شود، بلکه معمولا در کنار دیگر وسایل ارتودنسی مورد استفاده قرارمی‌گیرد.
اجزای فیس ماسک
فیس ماسک ارتودنسی معمولاً از سه جزء اصلی تشکیل‌شده است:
√ هدکپ
√ قاب صورت
√ اتصالات هدگیر
بدنه دستگاه فیس ماسک به‌طورمعمول از یک قاب یا یک میله مرکزی که به سر بیمار متصل است تشکیل‌شده است. قاب دارای بخشی در مقابل دهان بیمار است که اجازه می‌دهد اتصالات بند لاستیکی به‌طور مستقیم به منطقه دهان بیمار وصل گردد. این اتصالات سپس به بریس بیمار (براکت و بندها) یا ابزارهای نصب‌شده در دهان بیمار متصل می‌گردند. این امر باعث ایجاد یک نیروی برای کشیدن فک بالا بیمار روبه‌جلو می‌شود.
نحوه درمان با فیس ماسک
مرحله اول:
ابتدا متخصص ارتودنسی از فک بالای کودک، قالب می گیرد تا فضا نگهدار یا به اصطلاح پلاک از روی قالب اخته شود.
مرحله دوم:
برای اینکه کمی فک بالا به اصطلاح جا باز کند، کودک باید به مدت 1-2 ماه از این پلاک استفاده کند. در این مدت هیچ تغییری در سایز
پلاک ایجاد نمی شود و تنها برای غذا خوردن باید پلاک را از دهان خارج کنند.
مرحله سوم:
پس از معاینه بیمار، به تشخیص ارتودنتیست، قاب صورت فیس ماسک به بیمار تحویل داده می شود. این قاب که بر اساس 2 تکیه گاه کار می کند، با کمک دو کش به پلاک داخل دهان وصل می شود. و باعث می شود که فک بالا به سمت جلو کشیده و هدایت شود.
مرحله چهارم:
به تشخیص ارتودنتیست و وضعیت بیمار، کم کم پیچ داخل پلاک را در فاصله زمانی مشخص باز می کنند تا همزمان با اینکه فک بالا به سمت جلو حرکت داده می شود، فضای فک بالا هم افزایش پیدا کند. طول مدت درمان با این وسیله ۶-۱۲ ماه میباشد.
مراقبت ها لازم در حین درمان با فیس ماسک
√ لازمه موفقیت درمان با این دستگاه ها، استفاده مداوم از آن ها با توجه به زمانی است که راتودنتیست توصیه می کند.
√ از دستکاری اجزاء سیم جدا خودداری نمایید، بدهی است در صورت شکسته شدم آن علاوه بر اینگه درمان طولانی شده و نتایج بدست آمده قبلی از دست می رود، هزینه قالب گیری و ساخت دوباره آن مجدداً دریافت خواهد شد.
√ دستگاه های پیچ داری را که برای رفع تنگی فک تجویز شده اند، 24 ساعته استفاده نمایید.
استفاده متناوب و نامرتب از این دستگاه ها باعث درد و ناراحتی و لقی دندان های پایه می گردد.
√ نتایج بدست آمده طی چند ماه، در صورت کنار گذاشتن بی موقع و خودسرانه، ظرف چند ساعت تا چند روز سریعا از دست خواهد رفت. لذا اکیداً توصیه می گردد، زمان تجویز شده را رعایت نمایید.
√ برای حفظ سلامتی دندان ها و لثه بعد از هر بار غذا خوردن، دندان ها و پلاک را مسواک زده و مجدداً پلاک در دهان گذاشته شود.
√ در صورت شکسته شدن یا هرگونه اتفاقی در کوتاه ترین زمان با کلینیک تماس بگیرید.
√ از کم و زیاد بودن نیروی فنرهای فعال شده خودداری نمایید.
√ جهت برداشتن پلاک از ناخن انگشت اشاره هر دو دست کمک گرفته و گیره های روی دندان های کرسی را آزاد نمایید و از گرفتن اجزاء سیسم دیگر اجتناب کنید.
√ در مواقعی که از پلاک استفاده نمی شود، آن را در یک ظرف در بسته نگهداری کنید و جهت جلوگیری از شکسته شدن، از قرار دادن آن ها در گوشه و کنار جیب لباس خودداری نمایید.
مشکلات و معایب فیس ماسک
√ تحریک پوست چانه و پوست پیشانی است. برای جلوگیری از ایجاد واکنش تماسی پوست می توان قسمت هایی که در تماس مستقیم با پوست هستند را با پودر بچه آغشته کرد. البته در مواردی که پوست کودک حساسیت بالایی نشان می دهد بهتر است زیر پد فیس ماسک یک پارچه ی نخی قرار دهید.
√ پیدا بودن این ابزار ارتودنسی بر روی صورت یکی از عیب های اصلی این درمان محسوب می شود.
حجم زیاد دستگاه و لزوم استفاده از آن هنگام خواب نیز باعث کاهش همکاری کودک می گردد. شرط اصلی موفقیت در درمان فیس ماسک وجود انگیزه در بیمار و والدین و همکاری کافی آنها است.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
مقاله های مرتبط:
ابزارهای فضا نگهدار ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی در بزرگسالان، مراحل و هزینه
