پیوند رحم در چه شرایطی امکان پذیر است؟ امروزه علم پزشکی به اندازه ای پیشرفت کرده است که هیچ زنی در آرزوی مادر شدن نماند. حتی زنانی که از ابتدای تولد و بطور مادرزادی بدون رحم به دنیا آمده اند، می توانند با کمک پیوند رحم باردار شود و لذت مادر شدن را تجربه نمایند. پیوند رحم بر روی زنانی انجام می‌شود که بدون رحم به دنیا آمده باشند، رحمشان آسیب دیده باشد یا به علت سرطان یا بیماری دیگری خارج شده باشد.در این مطلب قصد داریم به بررسی پیوند رحم و روش انجام آن بپردازیم.
دلیل پیوند رحم
در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیاری برای پیوند رحم در میان زنانی که بطور مادرزاد از این عضو محروم بوده یا در اثر بیماری مجبور به حذف آن شده‌اند، انجام شده است. برای کاندید شدن در فرآیند پیوند رحم، زنان باید در سن تولد فرزند (در دهه 30 سالگی‌شان) بوده و دارای رحم نباشند. این پیوند طوری طراحی شده که موقت باشد و ایده مطرح این است که زنان باردار خواهند شد، یک یا دو فرزند خواهند داشت و سپس رحم از بدن آن‌ها برداشته می‌شود.
دلیل این موضوع آن است که پس از جراحی، زنان مجبورند داروهای عدم پس‌زنی مصرف کنند که سیستم ایمنی را سرکوب کرده و آن‌ها را در مقابل بیماری‌ها و عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند. پزشکان بر این باورند، بسیاری از پیوندهای اعضای بدن، در صورتی که ارگان در بدن میزبان کارآمد باشد، موفق خواهد بود اما در پیوند رحم، موفقیت پیچیده‌تر است و نه تنها رحم باید در بدن میزبان کار کند، بلکه زن باید توسط آن کودک سالمی را نیز به دنیا بیاورد.
نحوه انجام پیوند رحم
در مواردی که اهداکننده مرده باشد، رحم و بخشی از واژن خارج می‌شود، چراکه این جراحی خطرآفرین است و شامل جدا کردن رگ‌های خونی رحمی است که محکم دور لوله‌های ادراری منتهی به مثانه (میزنای) پیچیده شده‌اند.
بعد رحم به گیرنده زنده منتقل می‌شود. جراحان یک شریان و یک ورید را به هر طرف رحم متصل می‌کنند تا آن را با جریان خون گیرنده ارتباط دهند. بخشی از بافت واژنی دهنده نیز به واژن گیرنده متصل می‌شوند و بافت پشتیبان به لگن متصل می‌شود تا اندام را در سرجای خود نگهدارد. نیازی به اتصال اعصاب به رحم نیست.
زن گیرنده پس از جراحی مجبور خواهد بود داروهایی را برای پیشگیری از رد اندام جدید به‌وسیله دستگاه ایمنی‌اش مصرف کند. او باید یک سال به انتظار بماند تا بعد از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) باردار شود.
مشکلات و خطرات پیوند رحم
1- هر نوزاد این زن باید از طریق عمل سزارین متولد شود، چراکه رحم پیوندی احتمالا بیش از حد شکننده است که بتواند زایمان طبیعی را تحمل کند.
2- داروهای ضد رد پیوند که مادر مجبور است دریافت کند، علاوه بر خطرات معمول عفونت، ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند.
3- نوزادانی که از این طریق به دنیا می‌آیند معمولا کوچکتر از حد میانگین خود هستند.
4- در این وضعیت مادر در معرض فشار خون بالا است.
5- جراحی پیوند رحم یکی از جراحی‌های پیچیده است و از آنجاییکه سازمان‌های بیمه تمایلی برای پرداخت پیوندهای رحم ندارند هزینه بالایی دارد.
بارور کردن مردان با پیوند رحم
پیوند رحم این پرسش را مطرح می‌کند که آیا از لحاظ پزشکی می‌توان رحم را به مردان پیوند زد و آنان را باردار کرد؟ گرچه از لحاظ فنی این کار امکان‌پذیر است، لازم است بازسازی جراحی کل لگن مرد انجام شود و پس از آن نیاز به مصرف مجموعه پیچیده‌ای از هورمون‌ها خواهد بود تا بدن مرد برای بارداری آماده شود.
جراحی پیوند رحم در تراجنسی های زن
تا امروز هیچ پاسخ محکمی وجود ندارد که بگوید یک ترنس زن میتواند صاحب رحم شود و فرزند خود را داشته باشد. این نوع جراحی که رحم به موجودی منتقل شود که از ابتدا با جسم زنانه به دنیا نیامده است هنوز در حیوانات نیز انجام نشده است چه برسد به انسان!
اما با این حال انجام شش جراحی پیوند رحم در آمریکا و اروپا باعث شده تا محققان امیدوار شوند که این جراحی در چند سال آینده یک روش مناسب و جا افتاده خواهد شد و راحت تر انجام می شود.
جنبه اخلاقی پیوند رحم
نخستین مسئله این موضوع است که آیا اهداکننده زنده یا مرده باشد. اگر اهداکننده مرده باشد، ممکن است قبلاً رضایت آگاهانه او برای اهدای عضوش پس از مرگ گرفته نشده باشد. اگر اهداکننده زنده باشد و با گیرنده خویشاوندی داشته باشد، ممکن است برای اهدای عضو به خاطر تعهد خانوادگی تحت فشار قرار گیرد.
مسئله اخلاقی دیگر این است که پیوند رحم یک جراحی انتخابی است و مانند پیوند کبد یا کلیه عملی حیات‌بخش نیست.
پزشکان در روند این پیوند دو جراحی روی گیرنده و یک جراحی روی دهنده زنده انجام می‌دهند و هدف فقط تجربه بارداری است. آیا این تجربه آن‌قدر اهمیت دارد که خطرات این اعمال را پذیرفت.
البته راه‌های دیگری برای بچه‌دار شدن وجود دارد، برای مثال فرزند قبول کردن یا استفاده از مادر جایگزین. اما برای برخی از زنان به دلایل مذهبی یا فرهنگی چنین کاری ممکن نیست. برای مثال برخی از مذاهب اجازه استفاده از مادر جانشین را نمی‌دهند.
کشورهایی که پیوند رحم در آن ها انجام شده است:
تابه‌حال سوئد تنها کشوری بوده است که پیوند رحم در آن موفقیت‌آمیز بوده است.
نخستین تولد از رحم پیوندی در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ در یک زن ۳۶ ساله رخ داد که بدون رحم متولد شده بود. این عارضه اغلب ناشی از نشانگان «مه‌یر- کوستر- هاوز» است که از هر دختر نوزاد در یکی رخ می‌دهد.
۹ زن در سوئد پیوند رحم از دهنده زنده دریافت کرده‌اند. پنج نفر از این اهداکنندگان مادران گیرنده‌های پیوند بودند، به‌عبارت‌دیگر در صورت موفقیت این زنان در بارداری نوزاد در واقع از رحم مادربزرگش متولد شده است.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
بیشتر بخوانید:
۱۹ ماده خوراکی برای درمان ناباروری و کاهش تستوسترون
درمان های غذایی برای ناباروری مردان وجود دارد؟
