زندگی با همسر معتاد نیازمند رعایت یک سری موارد و نکات خاص است تا بتوان در مسیر ترک اعتیاد آنها موفق بود. مصرف مواد مخدر یکی از بحران های اصلی بسیاری از جوامع است. متاسفانه خانواده های زیادی از زمان های گذشته تا کنون با این معضل اجتماعی رو به رو هستند. مصرف مواد نه تنها عوارض جسمی و روحی بسیاری به همراه می آورد بلکه بنیان یک خانواده را سست می کند و خانواده را تا مرز فروپاشی می کشاند.
ادامه زندگی با همسر معتاد
زندگی با همسر معتاد، چه زن چه مرد، مشکلات خاص خودش را دارد. با این حال و با طرح چند پرسش می توان به این نتیجه رسید که آیا می توان به ادامه زندگی با زن یا مرد معتاد امیدوار بود یا خیر؟
برای امیدوار بودن به یک فرد معتاد باید به چند عامل توجه کرد. اگر زن یا مرد معتاد شخصیتی خانواده مدار داشت و زن و بچه اش برایش مهم بود، ویژگی خلقی آرام تری داشت، دست بزن نداشت، میزان موادی که مصرف می کند کم است، نوع مواد مخدر مصرفی اش از جنس شیشه، کراک و هروئین نیست و حاضر است به کمپ برود و مواد را ترک کند، می توان امیدوار بود به یک زندگی سالم و به آغوش گرم خانواده بازگردد، اما اگر فرد معتاد مدت زمان زیادی است که موادمخدر مصرف می کند، از موادمخدر صنعتی همچون شیشه و کراک استفاده می کند، میزان مصرفش زیاد است، از نظر شخصیتی ضعیف است، ادامه زندگی با او همراه با تنش و مشکلات است، به کرات تصمیم گرفته به کمپ برود و ترک کند، اما موفق به ترک نشده یا حاضر نیست برای ترک به کمپ برود.
با نشانه های گفته شده روی این فرد نمی توان به عنوان شریک زندگی حساب کرد.
قدم صفرم: وقتی می فهمیم معتاد داریم
مهم ترین نکته در مرحله بعد از تشخیص اعتیاد، عکس العمل ماست. خانواده اول شوکه می شود و نمی خواهد که باور کند، بعد سعی می کند با معتادش مقابله کند والبته دست آخر با ماجرا کنار می آید و تلاش می کند حمایت اش کند.
قدم اول: وقتی قرار است با او زندگی کنیم
از واقعیت زندگی نمی شود فرار کرد. به هر حال ما حالا یک معتاد به عنوان یکی از اعضای اصلی خانه مان داریم و غیر از تلاش برای مجاب کردن او برای ترک کردن، مجبوریم با او زندگی کنیم.
بایدهای ضروری
رفتارتان با او باید محترمانه و صادقانه باشد. طوری که اعتماد او را از دست ندهید. شوخی کنید و صریح حرف بزنید. اما هر بار فقط در مورد یک موضوع مشخص حرف بزنید.
سعی کنید اعتماد به نفس و شخصیت اش را بالا ببرید. او را در کارهای معمولی و کوتاه مدت شریک کنید و کارهای مثبت اش را یادآوری کنید. کاری کنید که روی حرف شما حساب کند.
خودتان را هم فراموش نکنید. با مشاور متخصص در تماس باشید، یک دوره اعتیاد شناسی بگذارنید. یک چیزی مثل همین سبک زندگی خودمان را بخوانید و یادتان باشد تنها نیستید.
ارتباط با معتاد
در این قسمت چند نکته مهم و ساده را یادآور می شویم که بهتر است هنگام گفتگو با یک معتاد، آن ها را به خاطر داشته باشیم:
١) بپذیرید که عزیز شما از بیماری اعتیاد رنج می برد و قدرت انتخاب و کنترل مصرف مواد را از دست داده است.
٢) هر چند که دیدن عذاب کشیدن عزیزتان برای شما بسیار ناراحت کننده است، اما باید بگذارید تا او عواقب اعتیاد خود را تجربه کند، چون در این حالت احتمال تمایل به پاک شدن او بیشتر است.
٣) باید بدانید که عزیز شما ممکن است از مصرف مواد دست بر ندارد و برای ادامه اعتیاد خود به هر شیوه ای متوسل شود.
٤) حق دارید که از بابت معتاد شدن عزیزتان نگران باشید، اما باید بدانید که او برای بهبودی از این بیماری باید رنج و عذاب زیادی را تحمل کند.
٥) در برخورد با آنها رفتاری صبورانه در پیش بگیرید. باید بدانید شما از آنها می خواهید از عادتی دست بردارند که یک عمر با آنها بوده است. دست برداشتن از اعتیاد به زمان نیاز دارد و یک شبه امکان پذیر نمی باشد.
٦) وانمود نکنید که رفتارهای ویرانگر آنها را درک کرده و نادیده می گیرید، اما از انتقاد کردن از آنها به خاطر رفتارشان نیز خودداری کنید و سعی کنید تا صحبت های شما به بحث و جدل تبدیل نشود.
٧) از سرزنش کردن و یا حمله کردن به آنها خودداری کنید؛ اما ضد و نقیض بودن حرف ها و کارهایشان را به آنها یادآوری کنید.
٨) از دستور دادن، تهدید کردن، التماس کردن، رشوه دادن، تشویق کردن، یا مجبور کردن آنها به انجام کاری خودداری کنید. این گونه رفتارها باعث می شود تا اعتیاد فرد معتاد شدت بیشتری پیدا کند.
٩) به جای اینکه به آنها امر و نهی کنید، از آنها بخواهید تا با شما در باره آنچه در ذهنشان می گذرد صحبت کرده و احساسات خود را برای شما بیان کنند.
نبایدهای مهم
- روابط به ویژه از طرف شما نباید آزار دهند شود. با او تهاجمی و بلند صحبت نکیند. گذشته های خراب را پیش نکشید در مورد حال حرف بزنید.
- وقتی رفتارهای نامعقول و عجیب و غریب از او سر زد، مقابله نکنید و با او بدرفتاری نکنید.علائم بیماری را هم به شخصیت اش ربط ندهید.
- در این مذاکره نباید چیزی به فرد معتاد دیکته شود.
- نباید به او برچسب زده یا تحقیر شود.
- مساله را عمومی نکنید. اولاً تعریف کنید که این مساله در خانه شماست و همین جا باید حل اش کرد. اما اجازه ندهید تمام زندگی تان درگیر این مساله شود.
- غیر از موارد خاص ، برای او تصمیم نگیرید. اجازه بدهید او هم مثل بقیه اهل خانه نظرش را بدهد. دائم هم بدون آنکه کمک خاصی کرده باشید، توی مخ اش نروید که باید ترک کنی.
ادامه به مذاکره با فرد معتاد
قاعدتا بعد از یکبار مذاکره نباید انتظار معجزه داشته باشیم و فکر کنیم مثل فیلمها، فرد معتاد تا فردا متحول و برای مشاوره و ترک داوطلب میشود! قاعدتا این مصاحبه ها باید هر چند وقت یکبار تکرار شوند تا کمکم این بینش به فرد معتاد منتقل شود که اعتیادش روزبه روز بدتر شده و بدتر از این هم خواهد شد. او هم به تدریج متوجه آسیب هایش میشود و چون خودش هم ناراحتی میکشد، به مرور و با برگزاری این مذاکره ها میتواند راهش را انتخاب کند که چطور به او کمک شود. زمانی که فرد معتاد پذیرفت برای کمک گرفتن باید به متخصص مراجعه کند، آنوقت میتوان به یکی از مراکز درمان نگهدارنده اعتیاد که مجهز به پزشک، روانپزشک و داروهای لازم است یا کلینیک های دانشگاهی یا مطب روانپزشکان مراجعه کرد. به طور معمول در اين شرايط نبايد با پلیس و اورژانس اجتماعی تماس بگیریم تا فرد را با آمبولانس به یکی از کمپهای غیرمجاز ببرند و… چنین اقداماتی قابلقبول نیست.
تا کی باید به مذاکره ادامه داد؟
برگزاری جلسات مذاکره و اقدامات این چنینی فقط در مراحل اولیه اعتیاد امکانپذیر است؛ گاهی ما آنقدر دخالت نکردهایم که اعتیاد پیشرفته شده و فرد دچار اختلالات روانپزشکی ناشی از اعتیاد شده است؛ مثلا پرخاشگری های شدید و علائم جنون دارد. با چنین فردی نمیتوان بحث منطقی کرد و باید اقدامات فوری و اورژانسی انجام داد چون قرار نیست دیگران قربانی خشونت خانگی یا بیکاری فرد معتاد شوند. پس اگر فرد معتاد به خود و اعضای خانواده آسیب میزند، با چاقو به اعضای خانواده حمله میکند، آنها را کتک میزند یا دچار توهم های شدید میشود یا به دليل بیکاری هزينه تامین موادش هم به عهده همسرش افتاده، باید خیلی سریع از طریق مراکز پزشکی اورژانس یا مراجع قضایی و دادگاه اقدام به مداخله كرد تا بیماری ثانویه روانپزشکی از بین برود و بتوان ادامه درمان را در شرایط پایدارتر انجام داد.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است