یک مطالعه کوچک نشان داده است که به اشتراک گذاشتن یک خنده میتواند به شما احساس نزدیکی بیشتری را نسبت به فرد مقابلتان بدهد؛ در نتیجه یک پیوند اجتماعی سریع تشکیل میشود که ممکن است یک پاداش تکاملی بزرگ برای بقای انسان باشد. عمل خندیدن با صدای بلند، مغز را تحریک میکند تا انتقال دهنده های عصبی “احساس خوب” را که آندورفین نامیده میشود، آزاد کند.
خنده اجتماعی
برطبق گفته محققان در یک مطالعه از اسکن مغزی نشان داده شد که اندورفین ها، مخدرهای طبیعی هستند که باعث تولید حس نشاط ، آرامش و کاهش استرس در فرد می شود. یک بار خندیدن، باعث میشود تا سطوح اندورفین بالا آمده و در نتیجه احساس ارتباط و نزدیکی بین کسانی که در این عمل شریک هستند، به وجود می آید.
برای بسیاری از حیوانات بخصوص نخستیها، “تیمار متقابل”، به بالا بردن پیوند های اجتماعی در آنها کمک میکرد؛ و البته برای انسانها نیز همینگونه است. اما خنده، ممکن است سریعتر جواب بدهد. لمس کردن، به احتمال زیاد قوی ترین راه پیوند در انسانها است. لاری نومنما استادیار مدل سازی و پردازش تصاویر پزشکی در مرکز حیوانات خانگی در گروه روانشناسی دانشگاه تورک فنلاند میگوید: لمس کردن خیلی زمان بر است و افراد میتوانند حداکثر آن را فقط با دونفر به صورت همزمان شریک شوند؛
از طرف دیگر قهقهه زدن، کار را سریعتر انجام می دهد و کارآمدتر و موثرتر نیز هست. هیچ چیزی مثل آن، اینقدر مسری نیست، درست مثل مسمومیت دسته جمعی، ممکن است به صورت همزمان در یک گروه اتفاق بیفتد. این کار باعث میشود تا به اندورفین اجازه انتشار در سراسر گروه بدهد؛ این پاسخ اندورفین باعث افزایش اثربخشی این نوع از گرایش صوتی (قهقهه زدن) میشود؛
بنابراین تکامل خنده، ممکن است به طور قابل ملاحظه ای باعث گسترش محافل اجتماعی انسانها شود. در این مطالعه فنلاندی، که شامل 12 مرد سالم بین سنین 32-30 سال بود، ابتدا به این افراد برای اندازه گیری سطوح معمولی آنها از احساس شادی، تنش، درد، لذت و آرامش پرسشنامه هایی برای تکمیل داده شد. سپس اسکن مغزی برای ردیابی این مخدر طبیعی در مورد آنها انجام شد.
در مرحله اول، هر کدام از شرکت کنندگان را به صورت جداگانه و برای نیم ساعت در یک اتاق و با هدف گرفتن عکس فوری از سطوح مخدر مغزی آنها قرار دادند. سپس در مرحله بعد،هر کدام از شرکت کننده ها را با دو دوست نزدیک در یک اتاق و برای نیم ساعت قرار داده و کلیپی کمدی (که از پیش انتخاب شده بود)، برایشان پخش کردند. ضبط صدا نشان داد که در طی نمایش های کمدی، فوران خنده اجتماعی در بین شرکت کنندگان و دوستانشان کمی بیشتر از خنده به تنهایی در هر دقیقه بود.
اسکن مغزی نشان داد که خنده اجتماعی باعث افزایش سطح اندورفین و دیگر مخدرهای طبیعی مشابه میشود که با انگیختگی و احساسات مرتبط هستند. نومنما همچنین افزود: همانگونه که این افراد در طول آزمایش بیشتر می خندیدند، دریافتیم که گیرنده های بیشتری برای این مخدرهای طبیعی در مغز شرکت کنندگان وجود دارد. این نتیجه نشان می دهد که تفاوتهای فردی در سیستم مخدرهای طبیعی مغز میتواند پایه و اساس تفاوتهای فردی در “اجتماعی بودن” باشد.
تقویت پیوند اجتماعی با خنده
نومنما می گوید: اما چیزی که در هر کسی شایع بود، این بود که خنده به صورت بالایی مسری است؛ وقتی ما می شنیدیم که دیگران می خندند، حتی وقتی نمی دانستیم که این خنده واقعی است یا جعلی، دیگر نمیتوانستیم در برابر خندیدن مقاومت کنیم، و درست مثل وقتی که یک کلیپ کمدی پخش میشود، همگی ما به خنده می افتادیم.
همراه با این مشاهدات تحقیقاتی که “خنده باعث بالا بردن و انتشار مخدرهای طبیعی در مغز میشود”، این عقیده نیز تقویت میشد که: “درست مثل تیمارکردن برای نخستیها، خنده نیز عمل پیوند اجتماعی را در انسانها تقویت و حمایت میکند”. در واقع خنده، از طریق مکانیسم های مولکولی مشابه این پیوند را در انسانها حمایت میکند.
دکتر جان فرو از مرکز پزشکی برادران واسر و متخصص اعصاب میگوید: با این حجم نمونه 12 تایی فرضیات زیادی در این مطالعه وجود دارد. وی اذعان کرد که : بدیهی است که ما میخواهیم از نقطه نظر عصب شناسی نیز بدانیم چرا این کار باعث احساس خوب در افراد میشود.اما در این مقاله ما فقط متقاعد میشویم که قلقلک دادن گیرنده های مخدر مغز، تنها دلیل برای ماندن در یک گروه است.
دکتر فرو میگوید: به احتمال زیاد دلایل بسیاری برای پیروی کردن افراد از یک گروه اجتماعی قوی وجود دارد؛ دلایلی مثل یک جستجو برای مزایایی که یک گروه میتواند از نقطه نظر امنیتی ارائه دهد، معاشرت، آموزش و پیشرفت فرهنگی. دکتر فرو میگوید: من فکر میکنم تعاملات انسان ممکن است کمی پیچیده تر از اصل لذت باشد. این مطالعه اخیرا در مجله علوم اعصاب چاپ شده بود.
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است
