یکی از دغدغه ی همه ی مادران، آموزش توالت رفتن کودکان است. زیرا این آموزش باید به صورت مرحله به مرحله انجام می شود. تقریبا پس از مدت دو هفته پس از آموزش کودک یاد می گیرد که بیان کند نیاز به توالت رفتن دارد ولی باز هم زمان لازم دارد که این اظهار نیاز را به موقع و قبل از خیس کردن خود بیان کند.
یک فوق تخصص روانشناسی کودک و نوجوان عنوان کرد: آموزش توالت رفتن کودک، باید به دور از هرگونه استرس، خشونت، عصبانیت و عجله باشد، لازم است حتی والدین برای این کار گاهی تا شش ماه وقت بگذارند.
دکتر فاطمه محرری اظهار داشت: بروز رفتارهای خشونت‌آمیز،تنبیه و وارد کردن استرس به کودک، در حین آموزش و یا در مواقعی که کودک دستشویی خود را اعلام نمی‌کند، علاوه بر امتناع وی از یادگیری ممکن است موجب بروز اختلالات رفتاری و روانی در دوران کودکی و بزرگسالی آن شود.
به گفته این فوق تخصص روانشناسی کودک و نوجوان، والدین باید به این نکته توجه کنند که بعد از شروع آموزش تا پنج سالگی در صورتی که مواردی از شب ادراری در کودک دیده شود، آن را شب ادراری تلقی نکنند، علاوه بر آن والدین در نظر داشته باشند که دفع در پوشک برای کودکان حالتی خوشایند است و قرار است این حس خوشایند از کودک گرفته شود، بنابراین برای این کار والدین باید دقت و حوصله فراوان داشته باشند.
محرری با اشاره به تفاوت‌های فردی در زمینه آموزش و یادگیری کودکان افزود: برخی از کودکان ممکن است در همه مسائل از خود سرسختی نشان داده و برخی آسان برخورد کنند مانند غذا خوردن، پوشیدن لباس و یا در زمینه توالت رفتن، بنابراین برای آموزش کودکان سرسخت، باید زمان بیشتری را بایدصرف کرد.
وی گفت: آموزش به کودک از زمانی آغاز می‌شود که کودک همکاری بیشتری با بزرگترها دارد، معمولا دو سالگی همکاری کودک با والدین بیشتر است و والدین می‌توانند از این سن کم کم توالت رفتن را به آن‌ها آموزش دهند.
این فوق تخصص روانشناسی کودک و نوجوان افزود: البته این کار باید مرحله به مرحله به کودک آموزش داده شود اگرچه تا دو هفته معمولا کودک با آموزش صحیح، اعلام دستشویی می‌کند، اما این یادگیری کم کم و در صورت مداومت انجام این امر توسط والدین، نتیجه بهتری خواهد داشت.
محرری با بیان این‌که تابستان فرصت خوبی برای آموزش توالت رفتن به کودک است، اظهار کرد: بهتر است مادرانی که کارمند هستند، چند روزی را برای آموزش در منزل در کنار کودک خود بمانند و یا توسط پدر یا فرد دیگری که در منزل حضور دائم دارند این کار انجام شود.
این فوق تخصص روانشناسی کودک و نوجوان با بیان این‌که آموزش توالت رفتن (Toilet training)، هرگز نباید با یک کار مهم دیگری تداخل داشته باشد، افزود: به طور مثال، هنگامی که خانواده به خانه جدیدی نقل مکان کرده، یا قصد جابه جایی دارند و یا فرزند جدیدی به خانواده اضافه شده است والدین ممکن است استرس داشته و آن را به کودک منتقل کنند، به همین دلیل، بهتر است این کار را در زمانی که دغدغه دیگری ندارند به کودک آموزش دهند.
وی تاکید کرد: در مدت آموزش، کودک نباید دچار دوگانگی شود، به این معنی که اگر چند روزی توالت رفتن آموزش داده شود و چند روزی او را به حال خود رها کنند، کودک تکلیف خود را نمی‌داند، به همین دلیل نباید هنگامی که در منزل است او را به دستشویی برده و در مواقع دیگر که در مهمانی یا بیرون از منزل است، دفع را در پوشک داشته باشد، این مسئله تا زمانی که آموزش به کودک کامل شود به ویژه در یکی دو هفته اول بسیار حائز اهمیت است.
محرری تصریح کرد: بهتر است والدین در این مدت در منزل در کنار کودک باشند و یا در زمانی که می‌دانند کودک نیازی به توالت رفتن ندارد، از منزل خارج شوند و برای دستشویی بعدی مجددا به منزل برگردند، علاوه بر آن بهتر است در ساعات مشخصی مثلا هر دو ساعت یکبار، با توجه به تعداد دفع کودک، آموزش صورت گیرد.
وی عنوان کرد: توجه به حضور کودک و والد در منزل تا زمان یادگیری کنترل دفع در کودک، از آنجایی حائز اهمیت است که ممکن است در مقابل آموزش مقاومت کند، ضمن آن که معمولا کودکان از توالت‌های ایرانی و حتی فرنگی به ویژه در مکان‌های خارج از منزل ترس دارند.
این فوق تخصص روانشناسی کودک و نوجوان اظهار داشت: بهتر است برای کودکانی که از نشستن بر توالت‌های ایرانی و فرنگی ترس دارند و نمی‌توانند از آن استفاده کنند از توالت‌های مخصوصی که به شکل حیوانات رنگی است و برای کودک جذاب هستند در ابتدا استفاده شود. علاوه بر آن با دادن یک هدیه کوچک، کودک را در این زمینه تشویق کنند.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد توصیه کرد: والدینی که تمایل به نگهداری کودک در مهد دارند، بهتر است بعد از آن‌که یاد گرفت دفع خود را کنترل کند، او را در مهد کودک ثبت نام کنند، به این دلیل که در مهدها، فرصت آموزش وجود ندارد و ممکن است بهداشت کودک در هنگام رفتن به دستشویی رعایت نشود و کودک با مشکلات و بیماری‌هایی روبرو شود، علاوه بر آن به کودک به تدریج باید یاد داد که بعد از دستشویی دست‌های خود را کاملا با آب و صابون بشویند، به ویژه دختر بچه‌ها هنگامی که به مهد کودک می‌روند، یاد بگیرند، حتما خود را خشک کنند تا از قارچ و بیماری‌های دیگر دور بمانند.
بلاغ نیوز
