کودک آزاری چیست؟ آیا می دانید که کودک آزاری به چند دسته تقسیم می شوند؟ چه رفتارهایی از سوی اطرافیان جزء کودک آزاری به حساب می آید؟ با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی انواع کودک آزاری بپردازیم.
کودک آزاری عبارت است از هر گونه فعل یا ترک فعلی که باعث آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یک کودک شود، برخی از این آثار می‌تواند مخفی باشد. ممانعت از حاضر شدن در کلاس درس، محروم کردن او از غذا، حبس در حمام یا زیر زمین اشکال مخفی کودک آزاری است. تنبیه بدنی و تجاوز جنسی به کودک هم از انواع کودک آزاری فیزیکی است.
نوع برخورد خانواده ها عامل اصلی تشدید کودک آزاری
حتی فکر کردن به این موضوع هم دردناک و وحشت آور است! کودکی مورد آزار قرار گرفته است و پس از تحمل مدت ها رنج و عذاب روحی می خواهد این موضوع را با پدر و یا مادر خود در میان بگذارد! حال برخورد شما چگونه خواهد بود؟ این مشکل کودکتان را چگونه برطرف خواهید کرد؟
تلخ‌ترین حالت زمانی است که کودک بالاخره تصمیم‌می‌گیرد حادثه را با خانواده‌اش در میان بگذارد، گفت: خانواده به دلیل مسائل فرهنگی و ترس از آبرو این آزارها را پنهان کرده و به روانشناس و مشاور مراجعه نمی‌کند. در اینجا با کودکانی روبه رو هستیم که قربانیان ساکت‌اند و خانواده آنها شاهدان خاموش. تمام این مسائل باعث تدوام چرخه خشونت علیه کودکان می‌شود.
نایب رییس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه خدمات تلفنی انجمن حمایت از حقوق کودکان با شماره 42152 (صدای یارا) یادآور شد و گفت: گزارشات این مرکز نشان می‌دهد که در سال 1395 حداقل در هر ماه، یک مورد کودک آزاری جنسی با این مرکز گزارش و تماس گرفته شده است. براساس آمارهای این مرکز، کودکان در اغلب اوقات توسط افراد نزدیک و خویشاوندان خود مورد سوء استفاده قرار گرفته‌اند. این افراد گاهی محرم‌ترین اشخاص به کودک هستند این در حالیست که ارتباط نزدیک باعث افزایش پنهان کاری خانواده‌ها و کودک می‌شود.
انواع کودک آزاری
کودک آزاری جسمی:
مثل شلاق زدن، هل دادن، لگد زدن، پرت کردن، جراحت جسمی به کودک وارد کردن، حمله فیزیکی، بریدگی، کبودی، شکستگی استخوان و… که برای کودک قبل از سن 18 سال توسط افراد بزرگسال ایجاد گردد.
کودک آزاری عاطفی:
بی توجهی به نیازهای عاطفی کودک، طردکردن کودک، اعمال خشونت خانوادگی در حضور کودک، تشویق نکردن کودک، خوردن الکل توسط والدین در حضور کودک، استفاده از مواد در حضور کودک و… که کودک را از نظر عاطفی مورد آسیب قرار می دهد.
مسامحه عاطفی:
بی توجهی و غفلت نسبت به کودک، فراهم نکردن بهداشت، مسکن، مراقبت طبی مناسب، و تحصیل می تواند همان کودک آزاری تعریف گردد.
کودک آزاری جنسی:
هرگونه آزار جنسی، درگیر کردن کودک در فعالیتی که باعث ارضای فرد بزرگسال گردد، تحمیل جنسی بر علیه کودک که فاقد تحول شناختی، هیجانی و جسمی است. لمس، بوسیدن، وادار کردن کودک به دیدن روابط دو فرد بزرگسال، اجبار به برهنه شدن، عکس گرفتن از بدن کودک، نشان دادن عکس از افراد برهنه به کودک را می توان از انواع کودک آزاری جنسی نام برد. می توانید آموزش پیشگیری از سوء رفتار جنسی را مطالعه کنید.
تاثیر محیط بر کودک آزاری
یک فعال حقوق کودک با بیان این‌که در سال‌های اخیر گزارشات آزار جنسی در ارتباط با کودکان کار وخیابان و در مدارس رشد چشم‌گیری داشته است، گفت: ممکن است با نام بردن از کودکان کار این تصور ایجاد شود که فقر از علل اصلی وقوع چنین حوادثی است، اما بحث آزار جنسی چندان وابسته به طبقات نیست و در همه محلات شاهد چنین پدیده‌هایی هستیم.
شریعتی درباره انجمن حمایت از حقوق کودکان که در طول بیش از 20 سال حیات خود به عنوان حامی و مدافع حقوق کودکان همواره سعی در نگاه جدی به این مسائل داشته است، گفت: از جمله اقدامات این مرکز پیشگیری و مداخله کودک آزاری، تبلیغ و ترویج پیمان‌نامه حقوق کودک و همچنین استفاده از نیروهای داوطلب حقوقی به شکل مداوم در جهت اصلاح قوانین بوده است.
عوامل مؤثر بر کودک آزاری
1. ضعف و ناتوانی جسمی کودک
یکی از عوامل کودک آزاری، ناشی از ناتوانی کودک در اداره زندگی خود و وابستگی او به پدر و مادر است، که این امر به صورت ویژه در کودکان نارس، عقب مانده و معلول، امری است که موجب جرأت پیدا کردن کودک آزار می شود. به طور نسبی کودکانی که دچار مشکلات پایداری از این قبیل اند، بیش از دیگر کودکان، قربانی کودک آزاری شده اند.
2. مشکلات روانی کودک
یکی از عوامل آزار کودکان از سوی والدین، شیطنت ها و رفتارهای ناهنجاری است که کودکان از خود بروز می دهند، که گاه این بی قراری ها ناشی از بیش فعالی کودک است. بیش فعالی از آن دسته مشکلاتی رفتاری است که نیازمند برنامه های خاص تربیتی و گاه درمانی است. نا آگاهی والدین نیز سبب می شود تا این مشکل بحرانی شده، منتهی به کودک آزاری شود. البته مشکلات روانی دیگری، چون اضطراب، شب ادراری، پرخاشگری و… از مشکلاتی است که نیاز به برنامه تربیتی و درمانی دارد. اما متاسفانه گاه به دلیل بی توجهی و یا ناآگاهی والدین نسبت به درمان صحیح، این مشکلات همچنان باقی مانده و موجب برانگیخته شدن خشونت علیه ایشان می شود. به عنوان مثال والدین، کودک مبتلا به شب اداری را روی بخاری برقی می نشاندند، تا او را تنبیه کنند.
3. نامشروع بودن کودک
یکی از عوامل وقوع کودک آزاری، نامشروع بودن کودک است. مادری که صاحب فرزند نامشروع می شود، عموما نگرش دیگری به کودک خود دارد و همواره او را مدرکی برای عمل خلاف خود می بیند. به ویژه اگر تنها بوده و از خانواده و محیط جامعه طرد شده باشد. لذا همواره به کودک خود با چشمی دیگر می نگرد. براساس روایتی از امام صادق (ع) یکی از علل حرمت زنا، به دنیا آمدن فرزند نامشروع است، که محروم از عوامل خانوادگی خواهد شد، لذا صرف عدم جلوگیری از باردار شدن زانیه توسط زانی گناهی دیگر است.
کودک آزاری را می توان جنایتی بسیار بزرگ قلمداد کرد؛ فردی که آسیب او به فرد ضعیف تر از خود بخصوص کودکان که جزء قشر بی پناه به شمار می آیند فردی بسیار حقیر است؛ اما جدا از بزرگی این جنایت، کودکی مورد آزار قرار می گیرد دنیایی بسیار متفاوت را تجربه خواهد کرد که در صورت عدم رفتار درست از طرف والدین حتی ممکن است زمینه خودکشی نیز برای کودک به وجود آید!
در این باره بیشتر بخوانید: مقابله با کودک آزاری در خانواده
هرگونه کپی برداری با لینک دهی مستقیم به سایت دکتر سلام مجاز است
