علل اصلی در شمارش پایین گلبول های سفید خون

یکی از اجزا اصلی سیستم ایمنی بدن انسان ها، گلبول های سفید خون می باشد که اگر سطح شمارش آن ها پایین بیاید احتمال دارد که بدن دیگر قادر به حفظ سلامتی خود نباشد و این بسیار خطرناک می باشد. در این مقاله از دکتر سلام به علل شمارش پایین گلبول های سفید خون پرداخته ایم.

گلبول های قرمز، گلبول های سفید، پلاسما، و پلاکت ها در کنار یکدیگر عناصر تشکیل دهنده خون محسوب می شوند. هنگامی که آزمایش شمارش کامل سلول های خون را انجام می دهید، این آزمایش شرایط این عناصر و سایر شاخص هایی که به پزشک در تشخیص نتایج دقیق کمک می کنند، بررسی می شوند.

دلایل متعددی می تواند به شمارش پایین سلول های خون منجر شوند که از طریق این آزمایش قابل تشخیص است. بر همین اساس است که در صورت ابتلا به شمارش پایین سلول های خون یا ابتلا به یک بیماری که ممکن است موجب این شرایط شود، مراجعه به پزشک اهمیت دارد.

دلایل شمارش پایین گلبول های قرمز خون

شمارش پایین گلبول های قرمز خون، هموگلوبین پایین، یا هماتوکریت پایین به طور معمول با هم دسته بندی می شوند. این به دلیل آن است که هموگلوبین مسئولیت انتقال اکسیژن در گلبول های قرمز خون را بر عهده دارد و همچنین رنگ قرمز را به این سلول ها می بخشد. هماتوکریت نیز درصد گلبول های قرمز در مقایسه با پلاسمای خون شما است.

از جمله دلایل شمارش پایین گلبول های قرمز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب (تروما)

تخریب گلبول های قرمز خون به واسطه کم خونی همولیتیک، کم خونی سلول داسی شکل، تالاسمی، یا اختلال در غشا گلبول قرمز خون

بیماری کلیوی موجب می شود تا این اندام اریتروپویتین بسیار کمی تولید کند که می تواند به شمارش پایین سلول های خون منجر شود

نارسایی مغز استخوان یا آسیب دیگر وارده به مغز استخوان

مالتیپل میلوما که یک سرطان نیز است، اما سلول های پلاسما در مغز استخوان را تحت تاثیر قرار می دهد

دیگر اختلالات مغز استخوان مانند لوسمی، میلولدیسپلازی، لنفوم، یا هر سرطان دیگر که ممکن است به مغز استخوان سرایت کند

سوء تغذیه یا کمبود مواد مغذی مانند سطوح پایین آهن، مس، فولات، ویتامین B12، و ویتامین B6

همولیز، که به نام تخریب RBC نیز شناخته می شود، می تواند پس از انتقال خون، آسیب دیدگی یک رگ خونی یا دلایل دیگر رخ دهد

خونریزی ناگهانی حاد یا مزمن در دستگاه گوارش یا دیگر قسمت هایی که ممکن است موجب از دست رفتن مقدار زیادی خون شوند.

التهاب مزمن یا بیماری های دیگر

بارداری

داروهای بسیاری می توانند شمارش گلبول های قرمز خود را کاهش دهند که از آن جمله می توان به داروهای شیمی درمانی، کلرامفنیکل، کینیدین و هیدراتاسیون ها اشاره کرد.

دلایل شمارش پایین گلبول های سفید خون

گلبول های سفید خون اجزا اصلی سیستم ایمنی بدن انسان هستند. هنگامی که سطوح آنها پایین است، بدن توانایی حفظ سلامت خود را ندارد. از جمله دلایل شمارش پایین گلبول های سفید خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب دیدگی مغز استخوان به واسطه شیمی درمانی، پرتو درمانی، سموم، و داروها

بسیاری از اختلالات مغز استخوان مانند سندرم میلودیسپلاستیک و کمبود فولات و ویتامین B12

لنفوم و دیگر انواع سرطان که به مغز استخوان سرایت می کنند

هر گونه اختلال خودایمنی که به گلبول های سفید خون حمله می کند

کمبودهای غذایی، کمبودهای ویتامینی، سوء تغذیه

عفونت های مزمن یا عفونت هایی که عملکرد مغز استخوان را مختل می کنند

اچ‌آی‌وی و دیگر بیماری های خودایمنی که سلول های T را تخریب می کنند

کم خونی آپلاستیک

برخی از آنتی بیوتیک ها و ادرارآورها

فعالیت بیش از اندازه طحال (هایپراسپلنیسم)

تولید پایین نوتروفیل

بیماری لوپوس

بیماری هایی که به واسطه انگل شکل گرفته اند

دلایل شمارش پایین پلاکت ها

عملکرد اصلی پلاکت های خون کمک به لخته شدن خون است تا از خونریزی جلوگیری شود. هنگامی که تعداد پلاکت ها کم است، سلامت انسان در معرض خطر قرار دارد. از جمله دلایل شمارش پایین پلاکت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شرایط پزشکی که مغز استخوان را تحت تاثیر قرار می دهند:

کم خونی آپلاستیک

کمبود ویتامین B12 و آهن

اچ‌آی‌وی، ویروس اپشتین-بار، و دیگر عفونت های ویروسی

روش های درمانی سرطان

مصرف الکل

سیروز کبدی

انواع مختلف سرطان

شرایط پزشکی که پلاکت ها را تخریب می کنند:

داروهای ادرارآور، تشنج، و بسیاری دیگر از داروها

بزرگ شدن طحال

اختلالات خودایمنی

بارداری

عفونت های ناشی از وجود باکتری در خون

پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک و پورپورای ترومبوسیتوپنیک ترومبوتیک (ITP و TTP)

سندرم همولیتیک اورمیک

انعقاد درون رگی منتشر (DIC)

علائم شمارش پایین سلول های خون

خون انسان از عناصر مختلفی شکل گرفته است. زمانی که یک آزمایش شمارش کامل سلول های خون را انجام می دهید، هر یک از این اندازه گیری ها به تشخیص دلایل شمارش پایین سلول های خون کمک می کنند.

علائمی وجود دارند که در زمان شمارش پایین سلول های خون ممکن است متوجه آنها شوید. در صورت مشاهده این علائم مراجعه به پزشک و بررسی شرایط به منظور دریافت روش درمانی مناسب اهمیت دارد.

علائم شمارش پایین گلبول های قرمز خون

خستگی یا خستگی شدید

ناتوانی در تمرکز

بی اشتهایی یا کاهش وزن ناخواسته

تنفس دشوار

پوست رنگ پریده

افزایش ضربان قلب

کاهش توانایی در انجام وظایف

علائم شمارش پایین پلاکت ها

کبودی هایی که بهبود نمی یابند

خونریزی هایی که لخته نمی شود

قاعدگی های سنگین

خونریزی های بینی منظم

لکه های قرمز کوچک زیر پوست ناشی از خونریزی

خونریزی های آسان لثه، به ویژه پس از مراجعه به دندانپزشک

علائم شمارش پایین گلبول های سفید خون

تب و عفونت هایی که به طور مداوم باز می گردند

عفونت دستگاه ادراری یا عفونت های مثانه

عقونت های ریه که موجب سرفه مداوم و دشواری در تنفس می شوند

زخم های دهانی

گرفتگی بینی یا عفونت های سینوسی دیگر

عفونت های پوستی

منبع: ایران اکونومیست