اختلالات بسیاری وجود دارند که سلامت جسم شما را تهدید می کنند؛ یکی از این بیماری های خطرناک آگرانولوسیتوزیس است که ابتلا به آن پیامد ها خطرناکی را در پی خواهد داشت؛ این اختلال در اثر نقص در دستگاه ایمنی ایجاد می شود و بدن را برای ایجاد هرگونه عفونتی بسیار مستعد خواهد کرد. در ادامه به بررسی بیشتر این اختلال و روش های درمان آن خواهیم پرداخت. با دکتر سلام همراه باشید.
بیماری جدی آگرانولوسیتوزیس زمانی رخ می‌دهد که یک نوع سلول سفید خون به نام گرانولوسیت در بدن ساخته نمی‌شود. گلبو‌ل‌های سفید مهمترین بخش سیستم ایمنی هستند و در صورت بروز آگرانولوسیتوزیس، بدن در معرض انواع عفونت‌ها قرار می‌گیرد.
گرانولوسیت گاهی به عنوان نوتروفیل نیز شناخته می‌شود و این سلول‌ها حاوی آنزیمی هستند که باکتری‌ها و دیگر پاتوژن‌های خارجی را نابود می‌کنند. بدون وجود این سلول‌ها بدن قادر به مبارزه با عوامل بیماری‌زا نیست.
مهمترین علایم آگرانولوسیتوزیس عبارتند از:
- تب
- لرز
- افت ناگهانی فشار خون
- زخم در ناحیه دهان و گلو
- خستگی
- نشانه‌هایی شبیه آنفلوانزا
- سردرد
- تعریق
- تورم غدد
اگر عفونت در بدن باقی بماند، می‌تواند به سرعت وارد جریان خون شود و به بیماری سپسیس (عفونت خون) تبدیل شود. ضربان سریع قلب، تنفس سریع و تغییر ناگهانی در وضعیت حافظه از جمله مهترین نشانه‌های عفونت خون هستند.
علل و عوامل خطر بیماری کدامند
بیماری آگرانولوسیتوزیس به دو نوع مادرزادی و اکتسابی تقسیم بندی می‌شود. در حالت مادرزادی فرد با این نقص متولد می‌شود و در حالت اکتسابی فرد به مرور به این بیماری مبتلا می‌شود.
برخی شرایط و استفاده از داروهای خاص می‌تواند منجر به بروز این بیماری شود که عبارتند از:
- شیمی درمانی
- پیوند مغز استخوان
- اختلالات خود ایمنی
- لوسمی
- عفونت HIV
- مصرف داروی‌های خاص مانند کلوزاپین
- مصرف بیش از اندازه داروهای تیرویید
- افرادی که یکی از شرایط مذکور را دارند، بیشتر در معرض این بیماری هستند و باید به صورت دوره‌ای چکاپ شوند.
تشخیص
تشخیص این بیماری ساده است و معمولا با یک آزمایش خون و اندازه‌گیری تعداد گلبول های سفید تعیین می‌شود. معمولا زمانی که تعدا نوتروفیل ها که با شاخص ANC در آزمایش نشان داده می‌شوند کمتر از 100 در میکرولیتر باشند، احتمال بیماری وجود دارد. تعدا نرمال نوتروفیل‌ها حداقل 1500 نوتروفیل (ANC) در هر میکرولیتر خون است. معمولا زمانی که تعداد نوتروفیل‌ها بین 100 تا 1500 باشد، حالتی به نام نوتروپنی بوجود می آید که احتمال بروز عفونت را افزایش می‌دهد. در مرحله بعدی برای تشخیص دقیق، نمونه برداری مغز استخوان یا آزمایش‌های خون ژنتیکی انجام می‌شود.
درمان
•توقف داروی خاص
اگر بیماری ناشی از مصرف داروی خاص باشد، پزشک در اولین فرصت دارو را متوقف کرده و داروی دیگری جایگزین می‌کند.
•آنتی بیوتیک
استفاده از آنتی بیوتیک و داروهای ضد ویروسی و ضد قارچی گزینه مناسبی برای جلوگیری از عفونت هستند.
•فاکتور تحریک‌کننده گرانولیسیتی
این فاکتورها که G-CSF نام دارند، به بدن تزریق شده و مغز استخوان را برای تولید سلول‌های سفید بیشتر تحریک می‌کنند. این داروها برای افرادی که شیمی درمانی می‌شوند موثرند.
داروهای سرکوب کننده ایمنی، تزریق گرانولوسیت و در موارد شدید پیوند مغز استخوان برای حل این مشکل استتفاده می‌شود.
پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد و فقط می‌توان راهکارهایی را به افراد مبتلا توصیه کرد که از افزایش عفونت جلوگیری شود. شستن مداوم دست‌ها با آب و صابون، اهمیت به بهداشت فردی، اجتناب از اماکن شلوغ، اجتناب از میوه‌ها و سبزیجاتی که باید با پوست مصرف شوند یا در خاک روییده می‌شوند و اجتناب از تماس با حیوانات از جمله مواردی است که به این افراد توصیه می‌شود.
منبع: ایرنا
