کسب آرامش و کنترل استرس

آرامش واژه ای زیبا و آرزویی که همه انسان ها به دنبال تحقق و رسیدن به آن هستند؛ اما به راستی چند درصد از مردم در زندگی خود رنگ و بوی آرامش دارند و زندگی به دور از استرسی را تجربه می کنند. در این مقاله به روش های کنترل استرس و رسیدن به آرامش در زندگی می پردازیم.استرس یکی از حقایق زندگی است. اگرچه قدری استرس طبیعی و حتی ضروری است اما استرس شدید می‌توان کیفیت زندگی و سلامت شما را تحت تاثیر قرار دهد. اما راهکارهای ساده‌ای برای کاهش استرس وجود دارد.

نشانه هاي استرس :
استرس مي تواند بعضي از نشانه هاي زير را بوجود آورد، شدت و نوع علايم آن در افراد متفاوت است.

نشانه هاي جسمي :
– گرفتگي يا انقباض ( گلو – سينه – شكم …)
– احساس درد (در ناحيه سر – گردن – كمر)
– تپش قلب
– پرش هاي عضلاني (تيك)
– خستگي و احساس كوفتگي
– دل درد و در اصطلاح فروريختن چيزي در دل
– تعريف بدن خصوصاً در كف دست ها
– اسهال
– مشكلات خواب
– ناراحتي معده و گوارش
– خشكي دهان
– بي حوصلگي – خلق ناپايدار
– ترس هاي مرضي بي مورد
– زود رنجي
– داشتن دلشوره بي دليل – بيقراري

نشانه هاي رفتاري :
– پرخاشگري – نداشتن تمركز
– جويدن ناخن، مكيدن انگشت
– بازي با موي سر يا كندن پوست لب (لب گزيدن)
– دندان قروچه ( ساييدن دندانها به هم)
– بي توجهي به وضع ظاهر
– پرخوري يا كم خوري – پرخوابي يا كم خوابي

نشانه هاي فكري :
– گيجي و شلوغي ذهن – اشتباهات مكرر
– كم دقتي – بهانه جويي
– ناتواني در به خاطر آوردن حوادث – ضعف در تصميم گيري

نکاتی برای کاهش استرس و افزایش آرامش:

وقتی احساس استرس می‌کنید می‌توانید:
• نفس‌های آهسته و عمیق بکشید.
• در وان آب گرم غوطه‌ور شوید.
• به یک موسیقی آرامبخش گوش دهید.
• کمی قدم زده یا فعالیت جسمی دیگری انجام دهید.
• مراقبه کرده یا دعا کنید.
• در یک کلاس یوگا شرکت کنید.
• ماساژ کامل یا ماساژ کمر بگیرید.
• یک نوشیدنی گرم بدون الکل یا کافئین بنوشید.
همچنین می‌توانید با ایجاد تغییرات زیر در عادات روزمره خود موجب کاهش و تسکین استرس شوید.
• خواب کافی داشته باشید.
• با خانواده، دوستان و دیگر افرادی که در زندگی شما هستند و برای شما ارزش قائلند در ارتباط باشید.
• مداوم ورزش کنید. این کار باعث می‌شود ذهنتان پاک شده و احساسات نامیدی و اضطراب از ذهنتان دور شود.
• هیچ نوشیدنی یا غذای کافئین‌داری مصرف نکنید. کافئین می‌تواند باعث احساس تنش و استرس بیشتر شود.
• دخانیات مصرف نکنید. نیکوتین می‌تواند موجب افزایش اضطراب شود.
• الکل ننوشید. مصرف الکل موجب مشکلات خواب و افسردگی می‌شود.

روش های کسب آرامش از منظر امام رضا (ع):

امام رضا (علیه السلام) برای کاهش و دوری از ناملایمات و کسب آرامش و رضایت الهی، آنحضرت توصیه هایی عملی برپایه اصول بهداشتی و تغذیه ای برای حفظ شادابی و نشاط و مقابله با فشارهای ناشی از زندگی روزمره ارایه کرده اند که جالب توجه است.

در روایتی از امام رضا (علیه السلام) نقل شده که فرمود : «الطیب نشره و العسل نشره، و الرکوب نشره و النظر الی الخضره نشره. یعنی: بوی خوش، عسل، سوارکاری و نگاه به مناظر سرسبز و خرم، باعث نشاط و شادی می شود.»

بر طبق این نقل، نگاه به مناظر جذاب و سرسبز گیاهان برخی از بیماری ها را روحی و روانی را از بین می برد و افسردگی ها و غمها را می زداید به گونه ای که گاه شگفتی و حیرت انسان را برمی انگیزد و با دیگر لذتها و خوشی ها رقابتی پیروزمندانه می کند. چنان که تشریح منعای واژه «نشره» مؤید آن است : «نشره چیزی است که موجب آرامش وراحتی اعصاب می شود، پس از آن که دچار بیماری و افسردگی شده است.»

امام رضا علیه السلام در حدیث دیگر توصیه جالب برای آرامش روح و روان دارد. ایشان می فرمایند: « عَلَیکُمْ بِالزَّیتِ فَإِنَّهُ یکْشِفُ الْمِرَّةَ وَ یذْهِبُ الْبَلْغَمَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالضَّنَی وَ یحَسِّنُ الْخُلُق‏ و یطیب النفس و یذهب بالغم». بر شما لازم است که از زیت (روغن زیتون یا هر گونه روغن مایع) استفاده کنید؛ زیرا صفرا را آشکار و بلغم را از بین می‌برد و عصب را تقویت، بیماری را نابود و اخلاق انسان را نیکو می‌کند، روح را آرامش می دهد و غم را از بین می برد. “.

شبیه این مضمون امام رضا(علیه السلام) در جایی دیگر فرمود: « نِعْمَ الطَّعَامُ الزَّیتُ یطَیبُ النَّکْهَةَ وَ یذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یصَفِّی اللَّوْنَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَ یطْفِئُ الْغَضَب‏؛» روغن زیتون، خوب طعامی است که دهان را خوش‌بو می‌کند، بلغم را می‌برد، رنگ پوست را درخشنده می‌نماید، عصب را نیرومند و بیماری را نابود می‌کند و خشم را فرو می‌نشاند”.

امام رضا (علیه السلام) در سخنانی دیگر توصیـه می کنند که از زیاده روی در خوردن پیاز خودداری کنید زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می برد و سایه ای غم انگیز به سیما فرو می اندازد اما خوردن کدو را باعث شادی و رفع حزن و اندوه بر می شمرد.

تمرین های ورزشی برای کاهش استرس:

بدن شما ممکن است با انقباض که می‌تواند موجب درد نیز بشود، در مقابل استرس واکنش نشان دهد. اگر بتوانید آرامسازی عضلات را یاد بگیرید، می‌توانید تنش عضلات و اضطراب را کاهش دهید. آرامسازی تدریجی عضلات نوعی ورزش است که می‌تواند به شما کمک کند که به این هدف برسید.
در آرامسازی یا ریلکس کردن تدریجی عضلات، شما گروه‌های مرتبط عضلانی را منقبض کرده و سپس شل می‌کنید. می‌توانید از موسیقی آرامبخش استفاده کنید تا به شما کمک کند که به همه گروه‌های عضلانی آرامش دهید.
محلی آرام را بیابید که مزاحمتی وجود نداشته باشد. حتماً به پشت و در حالتی راحت دراز بکشید.
برای هر گروه عضلانی:
1- هوا را به داخل ریه کشیده و گروه عضلات را به مدت 4 تا 10 ثانیه منقبض کنید. عضلات را تا حد امکان منقبض کنید، اما نباید به نقطه گرفتگی عضله برسید.
2- سپس هوا را بیرون داده و به طور ناگهانی و کامل گروه عضلات را شل کنید. عضلات را به صورت تدریجی شل نکنید.
3- به مدت 10 تا 20 ثانیه استراحت کنید.

بوهایی که ما را به آرامش می رساند:

تنها خنده نيست که دواي استرس و اضطراب است بلکه گاهي بوها هم در اين زمينه جادو مي?کنند.بايستيد و بو کنيد! برخي بوها مي‌توانند حالات و احساسات منفي درون ما را تغيير دهند. حتما شما هم موافقيد که عصباني بودن آن هم وقتي مشغول بو کردن گلي هستيد، کار خيلي سخت و دشواري است. يک گلدان پر از گل‌هاي محبوبتان را نزديک ميز کار قرار دهيد و هرگاه احساس خستگي کرديد سراغ آنها برويد و با لذت بويشان کنيد.

کرم‌هاي خوشبو استفاده کنيد. فقط چند ثانيه طول مي‌کشد تا مقداري لوسيون خوشبوي اسطوخودوس، برگ چاي يا هر گياه معطر و آرامش‌ بخش ديگري را روي کف دستتان بريزيد و انگشت‌هايتان را به هم بماليد. اين بوي ملايم و لطيف مي‌تواند سطح استرس و نگراني شما را کاهش دهد.

همچنين بوييدن يک ليموي تازه مي‌تواند به کاهش ترشح هورمون‌هاي استرس در بدن کمک کند. بوي خوش قهوه را هم از دست ندهيد. همين حالا به آشپزخانه برويد و قهوه با شير درست کنيد و بوي خوشش را احساس کنيد چون بوي قهوه هم مي‌تواند به کاهش هورمون‌هاي استرس کمک کند.