قرص هیدروکسی زین چیست؟
قرص هیدروکسی زین (Hydroxyzine) برای درمان خارش و آلرژی مصرف می‌شود. همچنین از این دارو در درمان اضطراب و تنش عصبی، به عنوان آرام‌بخش قبل از بیهوشی عمومی، کاهش عوارض قطع مصرف مواد مخدر و الکل، کنترل خارش های آلرژیک از جمله کهیر مزمن و کنترل تهوع استفاده می‌گردد. این دارو به دلیل داشتن خاصیت ضد حساسیت اثر آرام‌بخش و خواب آور دارد.
این دارو به صورت قرص روكش‌دار حاوی 10 و 25 میلی‌گرم هیدروکسی زین هیدروکلراید تولید می‌شود.
موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی:
| موارد مصرف | درمان حساسیت یا آلرژی درمان خارش ضد اضطراب |
| عوارض | انرژی زیاد، خشکی دهان، گیجی، فعالیت غیرارادی حرکتی، گیجی، خواب آلودگی شدید، کاهش فشار خون، حملات تشنج، لرزش |
| تداخل دارویی | الکل، آنتی هیستامین‌های دیگر ( مانند دیفن هیدرامین )، داروهای خواب آور و اضطراب ( مانند آلپرازولام، دیازپام، Zolpidem)، شل کننده‌های عضلانی و ضد درد مخدر (مانند کدئین) |
توجه داشته باشید که كودكان نسبت به عوارض دارو حساس‌تر از بالغین هستند و عوارض جانبی بیشتری را در این رده سنی می‌توان مشاهده كرد.
مقدار و نحوه مصرف
معمولا مصرف این دارو بصورت یک مرتبه شب‌ها پیش از خواب، علائم را کنترل می‌نماید. با این حال ممکن است این دارو دو تا سه مرتبه در روز با توجه به شدت علائم شما تجویز شود. مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می‌كند ولی مقدار مصرف معمول این دارو به شرح زیر می‌باشد:
- بزرگسالان: به عنوان داروی آنتی هیستامین یا ضد تهوع ، مقدار 100 – 25 میلی‌گرم ، سه یا چهار بار در روز تجویز می‌شود و همچنین به عنوان داروی ضد اضطراب یا آرام‌بخش مقدار 100 – 50 میلی‌گرم یكجا مصرف می‌شود.
- كودكان: در كودكان زیر 6 سال به عنوان داروی آنتی هیستامین یا ضد تهوع ، 5/12 میلی‌گرم هر 6 ساعت مصرف می‌شود و همچنین به عنوان داروی ضد اضطراب یا آرام بخش روزانه 50 میلی‌گرم در دوزهای منقسم مصرف می‌شود. در كودكان بالاتر از 6 سال به عنوان داروی آنتی هیستامین یا ضد تهوع 25 – 5/12 میلی‌گرم هر 6 ساعت مصرف می‌شود و به عنوان داروی ضد اضطراب و آرام بخش ، 100 – 50 میلی‌گرم در روز در دوزهای منقسم مصرف می‌شود.
در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر نمایید و نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف نمایید. به هیچ وجه مقدار دارو در یک نوبت را دوبرابر ننمایید. این دارو را می‌توان همراه غذا ، آب یا شیر مصرف نمود.
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
- در صورت داشتن سابقه حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه، رنگ‌ها، غذاها و مواد محافظ حتما با پزشک مشورت کنید.
- در صورت داشتن بیماری‌های قلبی ،كبدی ، بزرگی پروستات ، گلوكوم ، اشكال در دستگاه ادراری ، زخم معده ، پایین بودن پتاسیم خون با پزشک مشورت کنید.
- این دارو می‌تواند سبب خشكی دهان شود. برای جبران موقت این حالت می‌توان از یخ ، آدامس یا آب نبات استفاده كرد.
- این دارو ممكن است سبب خواب‌آلودگی شود، لذا ضمن درمان با آن از رانندگی و كار با وسایلی كه نیاز به هوشیاری كامل دارند خودداری كنید.
- اين دارو ممكن است سبب حساسيت به نور شود.
- در صورت بارداری، اقدام به بارداری و یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید تا داروی ضدحساسیت مناسب شرایط شما را برایتان تجویز نماید. مصرف این دارو در ابتدای بارداری ممنوع است.
- در افراد بالای 65 سال حساسیت به عوارض این دارو بیشتر می‌باشد و ممکن است منجر به خواب‌آوری عمیق در فرد گردد.
- در صورتی که مبتلا به انسداد روده کوچک می‌باشید (حتی از نوع خفیف) حتما پزشک خود را مطلع سازید.
- مصرف الکل عوارض خواب‌آوری هیدروکسی زین را تشدید می‌نماید. به همین دلیل از مصرف الکل و فرآورده‌های الکلی در زمان درمان با این دارو خودداری نمایید.
- پیش از شروع هر داروی جدید، پزشک یا داروساز خود را در جریان مصرف هیدروکسی زین قرار دهید تا از تداخلات دارویی و بروز عوارض دارویی جلوگیری نمایید.
توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری
- هیدروکسی زین نباید به وسیله تزریق زیرجلدی داخل شریانی، یاداخل وریدی تجویز شود. تزریق تصادفی با این روش‌ها ممکن است سبب درد در محل تزریق، صدمه بافت و ممکن است منتهی به ترومبوز یا فلبیت شود.
- در صورتی که بیمار تحت درمان با دوز مصرفی بالای هیدروکسی زین است، روزانه وضعیت مخاط دهان را کنترل کنید.
- اثربخشی هیدروکسی زین باید به طور دوره‌ای مجددا ارزیابی شود.
- اثربخشی مصرف بیش از ۴ ماه باید براساس پاسخ فردی به این دارو مجددا بررسی شود.
- به بیمار تاکید کنید تا مراقبت زیادی از دندان‌ها به عمل آورد و از تحریک یا زخمی کردن لثه‌ها و سایر بافت‌های دهانی اجتناب کند.
منبع: ستاره
